समस्या अहंकाराची...

चेतना तरंग - श्री श्री रविशंकर,प्रणेते, आर्ट ऑफ लिव्हिंग
कोणतीही समस्या अशी नाही, जी सोडवता येत नाही. तुम्हाला एखादी समस्या असते आणि वाटते की ती तुम्ही सोडवू शकत नाही, तेव्हा तुम्ही ती स्वीकारली आहे. म्हणजे आता ती समस्याच राहिली नाही, ही वस्तुस्थिती आहे. उदा. समजा तुम्हाला असे वाटले की, नॉर्वेचा सागर अतिशय थंड आहे

ही एक समस्या आहे. साहजिकच तुम्ही हा सागर तापवू शकत नाही. ही समस्या तुम्ही सोडवू शकत नाही, तर तुम्ही उपाय शोधत असता तेव्हाच समस्या असते. म्हणूनच सोडवता येत नाही, अशी समस्या नाही. तुमच्या लक्षात येते की उपाय नाही, त्या क्षणाला समस्या ही समस्या होणे थांबते. समस्या ही सर्व अडचणींची शेपटी आहे. तुम्ही शांत आणि एकरूप असताना बुद्धिमत्तेचा वापर करता. तेव्हाच तुम्हाला उपाय सुचतात. तुम्ही आळशी नसून कार्यरत असता. तुमची दिव्यत्वाच्या नियमांवर प्रगाढ श्रद्धा असते.

तुमच्यातील ‘मीपणा’ किंवा ‘अहंकार’ केवळ एक सूक्ष्म अणू आहे. तो जडत्त्वाशी संबंधित असू शकतो किंवा आत्म्याशी. तो ज्याच्याशी  संबंधित असेल त्यानुसार त्याची ओळख असते. जडत्वाशी संबंधित असल्यास ते शरीर म्हणून ओळखले जाते. अस्तित्वाशी संबंधित असल्यास असीम स्वत्व म्हणून ओळखले जाते. या अणूचा, या अहंकाराचा भौतिक जगाशी संबंध येतो तेव्हा तो ऐहिक होतो. त्याचा संबंध आत्म्याशी येतो तेव्हा ते दिव्यत्व बनते. तो अस्तित्वाशी, स्वतःशी निगडित असतो तेव्हा तो शक्ती होतो. तो शरीराशी जोडला जातो, तेव्हा दुःखी होतो. एखाद्या अणुशक्ती केंद्रात फक्त एका सूक्ष्म अणूचाच विस्फोट केला जातो. त्याचप्रमाणे आपल्या संपूर्ण शरीरात ‘मी’चा फक्त एकच सूक्ष्म अणू आहे. या ‘मी’चा विस्फोट होतो तेव्हा आत्मा प्रकाशमान होतो. सहसा आपण म्हणतो, ‘मी दुःखी आहे,’ किंवा ‘मी सुखी आहे.’ या अणूची शरीराशी किंवा संकल्पनात्मक जगाशी ओळख सांगण्यापेक्षा खऱ्या जगाशी ओळख सांगा.

तुम्ही स्वतःला चांगले मानता, तेव्हा सूक्ष्म प्रमाणात तुम्ही दुसऱ्यांना वाईट समजता. त्या वेळी राग, द्वेष, तिरस्कार यांसारखे मनोभाव पाठपुरावा करतात. तुम्ही स्वतःला वाईट समजता, तेव्हा तुमचे मन क्षुब्ध होते आणि पुन्हा तेच मनोभाव... सर्वांबद्दल राग, द्वेष. आता तुम्ही स्वतःला चांगले समजत असाल, तरी तुमच्यासमोर तो एक प्रश्न आहे.  तुम्ही स्वतः ला वाईट मानत असाल, तर ती तुमच्यासमोर आणखी एक मोठी समस्या आहे. म्हणून स्वतः बद्दलच्या समजुती सोडून द्या.