साद देती हिमशिखरे, आंतरराष्ट्रीय माऊंटन डेचे महत्व माहितेय?

दरवर्षी ११ डिसेंबर हा दिवस आंतरराष्ट्रीय पर्वत दिवस (International Mountain Day म्हणून साजरा केला जातो). युनायटेड नेशन्स जनरल अॅसेंब्लीने (UNGA)ही तारीख निश्चित केली आहे,

युनायटेड नेशन्सने २००३ सालापासून हा दिवस पर्वताचे महत्व(Mountain Importance), पर्वताच्या विकासातील संधी आणि अडथळे अधोरेखित करून पर्वताविषयी आस्था असणाऱ्या लोकांमध्ये (People) सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी जागरुकता निर्माण करणे, हे या दिवसाचे उद्दीष्ट आहे.

शाश्वत पर्वतीय पर्यटनाचे महत्व

शाश्वत पर्वतीय पर्यटन ही यावर्षीच्या आंतरराष्ट्रीय माऊंटन डेची थीम आहे. युएनच्या मते, जागतिक पर्यटनाचा विचार केल्यास माऊंटन टुरिझमच्या आकर्षणाची टक्केवारी सुमारे १५-२० टक्के आहे. शाश्वत पर्यटन हे अतिरिक्त आणि उदरर्निवाहाचे पर्याय तयार करण्यासाठी तसेच गरिबी निर्मूलन, सामाजिक समावेश तसेच लॅंडस्केप आणि जैवविविधता संवर्धनाला योगदान देण्यासाठी पाहिले जाऊ शकते.

युएनच्या म्हणण्यानुसार, ' नैसर्गिक, सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक वारश्याचे जतन करण्यासाठी, स्थानिक हस्तकला आणि उच्च मूल्य असलेल्या उत्पादनांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि स्थानिक सणांसारख्या पारंपारिक पद्धती साजरे करण्याचा हा मार्ग आहे'.

सध्या सुरू असलेल्या कोरोना साथीचा वाईट परिणाम पर्यटन क्षेत्रावर झाला आहे, साथीच्या आजाराच्या निर्बंधामुळे पर्वतीय समुदायांच्या असुरक्षा आणखी वाढल्या आहेत. युएनच्या म्हणण्यानुसा, आरोग्याच्या समस्या, संकटाला पर्वतीय पर्यटन, त्याचा नैसर्गिक संसाधने आणि उपजीविकेवर होणारा परिणाम यावर पुनर्विचार करण्याची संधी म्हणून पाहायला हवे.

पर्वतांचे महत्व

युएनच्या (UN)मते, जागतिक लोकसंख्येच्या १५ टक्के लोक पर्वतांमध्ये राहतात. ते माणुसकीच्या नात्याने लोकांना दैनंदिन जीवनासाठी ताजे पाणी (Water) पुरवितात. जगभरात जैवविविधता जपणाऱ्या हॉटस्पॉटमध्ये निम्मे पर्वत आहेत