उदरनिर्वाहासाठी शेतकऱ्याची धडपड; 'भारत बंद'मध्ये भल्या पहाटे दुचाकीवर विकली कांदापात

म्हसरूळ (नाशिक) : केंद्र सरकारच्या कृषी धोरणाविरूद्ध शेतकरी संघटनेने भारत बंद पुकारला होता. यामुळे बाजार समित्यादेखील बंद होत्या. शेतकऱ्यांचे नुकसान होऊ नये, म्हणून प्रसारमाध्यमे, सोशल मीडियाद्वारे शेतकरी वर्गापर्यंत बंदची माहिती पोहचवण्याचा प्रयत्न केला गेला होता. पण सगळ्याच शेतकऱ्यांपर्यंत ही माहिती पोहचली नाही.. 

बंद आहे माहितीच नाही

आडगावातील शेतकरी रघुनाथ माळोदे यांना देखील असाच अनुभव आला. यांच्यापर्यंत ही माहितीच पोहोचली नव्हती. शिवाय शेतामध्ये लावलेली कांदापातही विक्रीस काढण्याशिवाय त्यांना गत्यंतर नव्हते. त्यामुळे त्यांनी जवळपास तीनशे कांदा पात जुड्या शेतामधून काढल्या व भल्या पहाटे दुचाकीहून बाजार समितीत घेऊन आले. मात्र येथे आल्यावर भारत बंदमुळे बाजार समिती बंद असल्याचे त्यांना समजले. आता हा माल विकायचं कसा, असा प्रश्न त्यांच्यासमोर उभा राहिला.

अडचणीतून काढला मार्ग

 एका बाजूला आंदोलन अन् दुसऱ्या बाजूला हा शेतकरी कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहासाठी तोडलेली कांदापात विक्रीसाठी धडपडताना दिसत होता. अखेर त्यांनी दिंडोरी रस्त्यावरच हा माल विक्री करण्याचे ठरवले. पंचवटी ते आडगाव आणि आडगाव ते पंचवटी अशा पाच ते सात चकरा मारत हा सर्व माल त्यांनी विक्री केला. सरासरी दहा रुपयाला एक जुडी विक्री केल्याचे त्यांनी सांगितले.  ‘ज्याने चोच दिली तो चारा पण देतो’, या म्हणीचा प्रत्यय यावेळी आला. 

मी अल्प भूधारक शेतकरी असून, ‘पिकेल ते विकेल, तेव्हाच माझ्या संसाराचा गाडा चालेल, अशी परिस्थिती आहे. त्यामुळेच मी काल काढलेली कांदापात ही पहाटेपासून येऊन किरकोळ विक्रेते व भरेकरी यांना विक्री केली. भाव जरी सर्वसाधारण मिळाला असला तरी कांदापात फेकण्याची वेळ मात्र आली नाही आणि नुकसानही टळले.
- रघुनाथ माळोदे, शेतकरी, आडगाव