पुणे - दृष्टीहिनांचे मौखिक आरोग्य सुधारण्याचा प्रभावी आणि अत्यंत सोपा प्रयोग पुण्यातील दंतरोग तज्ज्ञांनी केलाय. तो म्हणजे, मौखिक आरोग्याची माहिती ‘ब्रेल स्क्रिप्ट’मधून द्यायची ! आणि खरंच या साध्या उपायातून पुण्यातील अंध शाळेतील विद्यार्थ्यांचे दंतआरोग्य सुधारल्याचा निष्कर्ष निघाला आहे. 

ताज्या बातम्यांसाठी डाऊनलोड करा ई-सकाळचे ऍप 

डोळ्यापुढे कायमच अंधार असल्याने आपले दात, जीभ, तोंड या अवयवांची स्वच्छता ठेवणे हे दृष्टिहिनांसाठी मोठे आव्हान असते. कारण, ब्रश केल्यानंतर दात स्वच्छ झालेले दिसत नाही. हाच दृष्टीहिनांच्या मौखिक आरोग्यापुढील मोठा अडथळा असतो. पुण्यातील नेत्ररोग तज्ज्ञ डॉ. समीर दातार यांनी समस्या जाणली. यावर ठोस उपाययोजनांसाठी नेत्र आणि दंतोपचार तज्ज्ञांमध्ये चर्चा झाली. त्यानंतर दंतरोग तज्ज्ञ डॉ. भक्ती दातार आणि प्रतिभा कुकरेजा पंडित यांनी कोथरूड येथील अंधशाळेच्या तत्कालीन मुख्याध्यापिका वर्षा रांका यांच्याशी संपर्क साधला. मौखिक आरोग्याच्या जागृतीसाठी शास्त्रीय माहिती ब्रेल लिपीमध्ये किंवा त्यांच्या पाठ्यपुस्तकातही नाही, अशी माहिती पुढे आली. त्यामुळे दातांच्या स्वच्छतेची शास्त्रीय माहिती दृष्टिहिनांना सहज समजेल अशा सोप्या पद्धतीने देण्याची गरज समोर आली. ब्रेल लिपीतून मौखिक आरोग्याबाबत दृष्टिहिनांना ‘डोळस’ करण्याच्या प्रयत्नाच्या दृष्टीने रुजलेला हा विचार होता. तो प्रत्यक्षात उतरविण्यासाठी कोथरूड अंधशाळेतील शिक्षिका राधिका रासने यांची मोलाची मदत झाली. त्यांनी दोन तज्ज्ञांच्या मार्गदर्शनाखाली ब्रेल लिपीमध्ये मौखिक आरोग्याची मुद्देसूद माहिती तयार केली. यामध्ये दातांची, जिभेची स्वच्छता, तसेच निरोगी दातांसाठी योग्य आहार याचे अत्यंत साध्या आणि सोप्या पद्धतीत केले. गोड पदार्थ खायचा असल्यास तो कधी खावा, इथपर्यंतच्या बारकाव्यांचा त्यात समावेश केला. 

विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण
अंधत्वावर मात करत आपल्या हातांची बोटे किंवा स्पर्शज्ञानाने मौखिक आरोग्य कसे चांगले ठेवायचे, याचेही विशेष मार्गदर्शन विद्यार्थ्यांना केले.