संसर्गाचा 'आर फॅक्टर' एक टक्क्यावर

नवी दिल्ली : कोरोना संसर्गाच्या तिसऱ्या लाटेची चिन्हे दिसू लागली असून केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने (health ministry) केरळसह ८ राज्यांत विषाणूचा प्रजनन दर म्हणजेच ‘फॅक्टर- आर’ ('R factor') हा घटक १ टक्क्याच्या वर गेल्याचे म्हटले आहे. दुसरीकडे केरळमध्ये गृह विलगीकरणात (quaranteen) राहणाऱ्या कोरोनाग्रस्तांकडून नियमांचे सर्रास उल्लंघन झाल्याने तिथे पुन्हा संसर्ग (covid infection) वाढल्याचा निष्कर्ष आरोग्य पथकाने काढला आहे. (The 'R factor' of infection is at one percent)

या राज्यातील विरोधी पक्ष भाजपकडून याआधी कोरोनाच्या उद्रेकाचे कारण ईदच्या दिवशी केरळ सरकारने दिलेली सूट व त्यामुळे उसळलेली गर्दी असल्याचे म्हटले होते. मात्र आरोग्य मंत्रालयाने गृह विलगीकरणातील रुग्णांची बेशिस्त हे संसर्ग वाढण्याचे प्रमुख कारण असल्याचे म्हटले आहे. देशभरात केरळ, महाराष्ट्रासह ८ राज्यांतील कोरोना उद्रेकाला प्रजनन दरात झालेली मोठी वाढ कारणीभूत असल्याचे म्हटले आहे.

वैद्यकीय परिभाषेत यालाच फॅक्टर ‘आर’ किंवा ‘आर’ व्हॅल्यू असेही म्हणतात. संक्रमित रूग्ण समाजात मिसळल्यावर तो जितक्या लोकांना संक्रमित करतो त्याला ‘आर’ व्हॅल्यू म्हणतात. हाच घटक तीव्र झाल्याने या राज्यांत संसर्गाचा वेग पुन्हा वाढत चालल्याचा इशारा केंद्राने पुन्हा दिला आहे.

अठरा जिल्ह्यांत पुन्हा वाढ

देशातील एकूण रुग्णसंख्येच्या जवळपास ५० टक्के ( ४९.८५) रुग्ण केरळचे आहेत. येथील सक्रिय रुग्णसंख्येने लाखांचा आकडा पार केला आहे. केरळ, महाराष्ट्रासह ६ राज्यांतील ज्या १८ जिल्ह्यांत रुग्णवाढ पुन्हा वेगाने होताना दिसते तिथे, चाचण्या- रुग्णांचा माग काढणे, उपचार सुरू करणे व लसीकरण तसेच कंटेन्मेंट झोनमधील नियमांचे पालन प्रसंगी कडक लॉकडाउन आदी उपाय त्वरित अमलात आणण्याची सूचना केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने केली आहे.

दुसरी लाट अद्याप कायम

मंत्रालयाचे संयुक्त सचिव लव अगरवाल यांच्या म्हणण्यानुसार १२ राज्ये व केंद्रशासित प्रदेशांतील ४४ जिल्ह्यांत २ ऑगस्टला संपलेल्या आठवड्यात कोरोनाचा साप्ताहिक संसर्ग दर १० टक्क्यांच्या पुढे गेला होता, हेही आरोग्य यंत्रणेच्या काळजीचे कारण ठरत आहे. ८ राज्यांत १० हजार ते एक लाख इतके सक्रिय रुग्ण आढळत आहेत. या परिस्थितीचा स्पष्ट अर्थ हा की कोरोनाची दुसरी लाट अजून कायम आहे असेही अग्रवाल यांनी नमूद केले.