Vishwakarma Yojana : जगातील महान वास्तुविशारद कोण होते, विश्वकर्मा योजनेचा याच्याशी नेमका काय संबंध आहे?

Vishwakarma Yojana : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लाल किल्ल्यावरून विश्वकर्मा कौशल सन्मान योजनेची घोषणा केली. या योजनेला जगातील महान वास्तुविशारद मानले जाणारे भगवान विश्वकर्मा यांचे नाव देण्यात आले आहे, असे मानले जाते की लंका आणि द्वारका ही सुवर्णनगरी भगवान विश्वकर्मा यांनी बांधली होती.

स्वातंत्र्यदिनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लाल किल्ल्यावरून विश्वकर्मा योजनेची घोषणा केली. 13 ते 15 हजार कोटी रुपयांची ही योजना विश्वकर्मा जयंतीला सुरू होणार आहे. ज्याचा लाभ सोनार, चर्मकार, नाभिक आणि लोहार यांना होणार आहे. या योजनेला विश्वकर्मा हे नाव देण्यात आले आहे कारण विश्वकर्मा हे जगातील महान शिल्पकार होते.

असं मानलं जातं की भगवान विश्वकर्माने देवतांसाठी महाल, शस्त्रे आणि इमारती बांधल्या होत्या. म्हणूनच विश्वकर्मा जयंतीच्या दिवशी अवजारे-यंत्र, शस्त्रे आणि इतर लोखंडी वस्तूंची पूजा केली जाते. विश्वकर्मा हा विश्वाचा निर्माता ब्रह्मदेवाचा सातवा पुत्र होता असंही म्हटलं जातं.

निर्मितीचा देव

भगवान विश्वकर्मा यांना सृष्टीचा देव मानला जातो, कारण त्यांनी देवतांसाठी भव्य राजवाडे, इमारती, शस्त्रे आणि सिंहासने निर्माण केली. असं मानलं जातं की जेव्हा देवासुर युद्ध झाले तेव्हा विश्वकर्माने महर्षी दधीचीच्या अस्थींपासून वज्र तयार केला होता, जो इंद्र देवाने परिधान केला होता. वज्रामध्ये इतकी शक्ती होती की त्याने सर्व राक्षसांचा नाश केला असे शास्त्रात सांगितले आहे. असेही मानले जाते की लंका रावणासाठी, इंद्रप्रस्थ पांडवांसाठी आणि द्वारका श्रीकृष्णासाठी बांधली गेली होती.

सुवर्ण लंकेची कथा

असे म्हणतात की एकदा भगवान शिव माता पार्वतीला स्वर्गात घेऊन गेले. तेथील सौंदर्याने माता पार्वती मंत्रमुग्ध झाली. कैलासात परतल्यानंतर माता पार्वतीने एका सुंदर राजवाड्याची इच्छा व्यक्त केली. यानंतर भगवान शिवाच्या सांगण्यावरून विश्वकर्मा आणि कुबेर यांनी सुवर्ण लंका बांधली. पौराणिक मान्यतेनुसार, रावणाने भगवान शिवाकडे लंकेची भिक्षा मागितली आणि भगवान भोलेनाथांनी रावणाला लंका दिली.

विश्वकर्माने श्रीकृष्णासाठी द्वारका शहर वसवले होते

श्रीमद भागवत गीतेनुसार, श्रीकृष्णाची नगरी, द्वारका ही भगवान विश्वकर्माने वसवली होती. महाभारतानुसार ताराक्ष, कमलाक्ष आणि विद्युन्माली या नगरांचा नाश करण्यासाठी भगवान शिवाने निवडलेला रथ विश्वकर्माने बनवला होता. पांडवांची राजधानी यमपुरी, हस्तिनापूर, कुबेरपुरी, वरुणपुरी इत्यादी ठिकाणेही विश्वकर्मानेच बांधल्याचे पुराणात म्हटले आहे.

काय आहे विश्वकर्मा कौशल सन्मान योजना

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासमोर अर्थसंकल्पादरम्यान अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी या योजनेबाबत सांगितले होते. यामध्ये आर्थिक सहाय्य, प्रशिक्षण, आधुनिक तंत्रांचे ज्ञान, बाजारपेठेतील संबंध, त्याचे ज्ञान, डिजिटलायझेशन इ. ज्या कारागिरांना त्यांच्या कौशल्याचे व्यवसायात रूपांतर करायचे आहे त्यांना कर्जही उपलब्ध करून दिले जाईल, कच्चा माल उपलब्ध करून दिला जाईल आणि गरज पडल्यास बाजारपेठही उपलब्ध करून दिली जाईल.

अशा प्रकारे तुम्हाला विश्वकर्मा योजनेचा लाभ मिळेल

13 ते 15 हजार कोटी रुपयांची विश्वकर्मा योजना सुरू होणार असून, याचा फायदा कारागीर आणि छोट्या व्यावसायिकांना होणार आहे. यासाठी पारंपारिक कौशल्य असलेल्या लोकांची निवड केली जाईल. उदाहरणार्थ लोहार, सोनार, चर्मकार आणि नाभिक समाजाला याचा फायदा होणार आहे. या योजनेंतर्गत त्यांना मदत केली जाईल, जेणेकरून त्यांना पारंपरिक कौशल्यांसह स्वयंरोजगाराचा मार्ग स्वीकारता येईल.