कसोटी संयमाची...!

- डी. एस. कुलकर्णी, जीवन कौशल्य प्रशिक्षकराजू शेजारी केव्हा येऊन बसला ते कळलेच नाही. राजूच्या संयमाची फार परीक्षा आता बघायला नको, म्हणून मी माझ्याच संयमाला जरा विराम दिला. राजूला बूड नसलेल्या बादलीने पाणी भरणाऱ्या फकिराची गोष्ट सांगू लागलो..एका गावात एक फकीर राहत होता. त्याच्याकडे शिष्यत्व घेण्यासाठी एक तरुण आला. फकिराने त्याला हसून सांगितले, ‘ठीक आहे! परंतु, आधी एक अट आहे. मी काहीही केले तरी तू त्याबद्दल काहीही विचारायचं नाही.’’ तरुणाने मान डोलावली. दुसऱ्या दिवशी सकाळी फकीर त्या तरुणाला घेऊन विहिरीकडे गेला.त्याने हातात एक बुड नसलेली बादली घेतली आणि विहिरीतून पाणी काढू लागला. बादली उचलली की पाणी गळून जाई. तरीही तो वारंवार तसंच करत राहिला. पहिल्यांदा तरुणाने विचारायचा प्रयत्न केला, पण अट आठवली म्हणून तो गप्प राहिला. दुसऱ्यांदा त्याला हसू आलं. तिसऱ्यांदा तो अस्वस्थ झाला..शेवटी त्याला आवरलं नाही, तो ओरडला, ‘गुरूजी, हा कसला वेडेपणा आहे? बादलीला बुडच नाही, मग पाणी कधी साठणार?’ फकिराने शांतपणे बादली बाजूला ठेवली आणि त्या तरुणाकडे पाहत म्हणाला, ‘बरोबर! परंतु तुला आठवतं का, मी तुला काय सांगितलं होतं? काहीही विचारायचं नाही, फक्त गप्प बसायचं.मी काय वेडा आहे का? की माझे डोळे फुटलेत?’ फकीर पुढे म्हणाला, ‘बेटा, जसं या बादलीला बुड नसल्यामुळे पाणी साठत नाही, तसंच तुझ्या मनाला संयम नाही म्हणून ज्ञान टिकत नाही. तू शांत राहायला, थांबायला, ऐकायला शिकलास तरच ज्ञान तुझ्या अंतरंगात साठेल..उतावळेपणा म्हणजे बूड नसलेली बादली. कितीही पाणी भरलं तरी ते वाहून जातं. मला काही विचारण्यापूर्वी अगदी क्षणभर थांबून, आतील आवाजाकडे, स्वसंवादाकडे बघितले असतेस, तर तू गप्प बसला असतास. जा पळ इथून! आला मोठा शिष्यत्व पत्करायला!’ तरुणाला त्याची चूक कळाली. माफी मागून, गयावया करून त्याने त्या फकिराची समजूत काढली.‘आत्मज्ञानासाठी तुला त्या फकिराकडे पाठवले पाहिजे बरं का राजाभाऊ!’ राजू अजूनही कोड्यातच होता. मी ही गोष्ट त्याला का सांगितली, याचे ज्ञान काही त्याला होत नव्हते..‘जरा सविस्तर समजावून सांगणार का गुरुवर्य?’’ इति राजू.‘ऐक तर, अगदी क्षणभरासाठी आपण चुका करतो आणि अगदी हातातोंडाशी आलेली संधी गमावून बसण्याची शक्यता निर्माण होते. अशी अनेक उदाहरणे देता येतील.प्रोफेसर असलेल्या एका सुशिक्षित दाम्पत्याने ‘डिजिटल अरेस्ट’च्या भीतीने एका खोट्या कॉलला घाबरून दीड-दोन कोट रुपये गमावले. अशा अनेक घटना वारंवार कानावर येतात. त्यापेक्षा सोचो यार, दस बार!’ चिंतनात मग्न झालेल्या राजूच्या डोक्यावर टपली मारून त्याला मी सावध केले. अशी टपली स्वतःच स्वतःच्या मनाला मारता आली पाहिजे. नाही का?.सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

कसोटी संयमाची...!

Related Stories