Brucellosis : ‘ब्रुसेलोसिस’पासून सावध रहा...माणसांमध्ये नपुंसकत्वाची भीती

मांगले : दुभत्या जनावरांपासून होणाऱ्या ब्रुसेलोसिस या संसर्गजन्य आजारापासून मानवी आरोग्याला धोका निर्माण झाला आहे. या आजाराला ‘झुनोटीक डीसीस’ म्हणतात. त्याची तीव्रता वाढल्यास पशुपालकांना नपुंसकत्व येऊ शकते. या आजाराविरुद्ध आता लसीकरण मोहीम सुरू झाली असून, पशुवैद्यकीय अधिकाऱ्यांनाही पीपीई किट घालूनच उपचार करावेत, अशा सूचना देण्यात आल्या आहेत.

यापूर्वी हा आजार वारणा सहकारी दूध संघाच्या गोठ्यावरील जनावरांत आढळला होता. त्याने तीन कर्मचारी संक्रमित झाले होते. औषधोपचाराने ते बरे झाले. जिल्ह्यातील बावची गावात एका गोठ्यात दोन महिन्यांपूर्वी लागण झाली होती. शिरवळ येथील पशुवैद्यकीय महाविद्यालयात त्याची तपासणी केली. अकरा जनावरांना लागण झाल्याचे समोर आले. औषधोपचार केल्यानंतर आजार आटोक्यात आला. या वेळी पशुपालकांना संसर्ग झाला नव्हता.

या स्थितीचे गांभीर्य लक्षात घेऊन शासनाने लसीकरण मोहीम राबविली आहे. लसीकरण करताना वैद्यकीय अधिकाऱ्यांना पीईपी किट घालणे बंधनकारक आहे, मात्र पशुपालकांत आजाराचे गांभीर्य दिसत नाही. सतत जनावरांच्या संपर्कातील शेतकऱ्यांनी काळजी घेतली पाहिजे. या आजाराचे गांभीर्य लक्षात घेऊन शासनाने चार महिने ते आठ महिने वयाच्या वासरांना ब्रुसेला लस देण्यास सुरुवात केली आहे. दुभत्या जनावरांपासून ब्रुसेलॉसिस मानवाला होऊ शकतो. औषधोपचाराने तो बरा होतो, मात्र काहीवेळा गंभीर परिमाण होऊ शकतात.

जिल्हा परिषदेच्या पशुवैद्यकीय केंद्रामार्फत चार ते आठ महिन्यांच्या कालवडींना ब्रुसेला लसीकरण करण्यात आले. गाभण कालावधीतील तक्रारी कमी होण्याच्या दृष्टीने महत्त्‍वाची लस आहे. शिराळा वाळवा विभागाचे पशुवैद्यकीय अधिकारी डॉ. सचिन वंजारी, डॉ. एस. के. जाधव यांच्या मार्गदर्शनाखाली डॉ. एस. बी. यादव, डॉ. कुलदीप देसाई, डॉ. अमोल सपकाळ यांनी विशेष मोहीम राबवून लसीकरण केले.

ब्रुसेलोसिसची लक्षणे

जनावरांना : शेवटच्या तीन महिन्यांत गर्भपात होऊन साधे सुजणे, सांध्यामध्ये पस होणे, ताप येणे, खाणे पिणे बंद करणे. नर जनावरांत अंडकोशांना सूज येणे, पायांच्या सांध्यांवर सूज येणे

पशुपालक ः ताप, सांधेदुखी, अंगदुखी, थंडी, घाम येणे, तीव्र थकवा, डोकेदुखी

दुर्लक्ष करू नका...

जनावरांतील आजार माणसाला होऊ नये, यासाठी जनावरांतील लक्षणांवर आधी लक्ष ठेवा. जनावरांना लागण झाली अशी शक्यता वाटल्यास त्यापासून दूर राहा. इतर जनावरांना दूर ठेवा. उपचार करायचे असतील तर सुरक्षित साधणे, मास्क, पीपीई किट वापरा. माणसाला लक्षणे दिसू लागली; तर त्वरित उपचार घ्या आणि डॉक्टरांना संबंधित जनावर आजारी असल्याबाबत माहिती द्या. हा आजार उपचाराने बरा होऊ शकतो. पण, दुर्लक्ष करणे धोक्याचे ठरू शकते.