पीएसए चाचणी आणि प्रोस्टेट आरोग्य

- डॉ. विराज वैद्य, संस्थापक, मेधा-एआय

पुरुष अनेकदा त्यांच्या आरोग्याच्या समस्यांकडे दुर्लक्ष करतात. प्रोस्टेटचे आरोग्य समजून घेणे आणि त्यांचे निरीक्षण करणे हे एखाद्याच्या हृदयाची किंवा फुफ्फुसाची काळजी घेण्याइतकेच महत्त्वाचे आहे. प्रोस्टेट आरोग्य तपासण्याचा एक सोपा मार्ग म्हणजे प्रोस्टेट-स्पेसिफिक अँटिजेन टेस्ट (पीएसए).

पीएसए चाचणी म्हणजे काय?

पीएसए चाचणी रक्तातील प्रोस्टेट-स्पेसिफिक प्रतिजनांची पातळी मोजते. पीएसए हे प्रोस्टेटमधील कर्करोगजन्य आणि कर्करोग नसलेल्या दोन्ही ऊतकांद्वारे तयार केलेले प्रथिन आहे. ही चाचणी केवळ कर्करोग शोधण्यापुरती नाही; हे प्रोस्टेटच्या आरोग्यावर लक्ष ठेवण्यास मदत करणारे प्राथमिक साधन आहे.

या चाचणीद्वारे प्रोस्टेट आरोग्याची तपासणी केल्यास लक्षणे दिसण्यापूर्वीच संभाव्य समस्या लवकर कळू शकतात. हे तुमच्या कारमधील तेल नियमितपणे तपासण्यासारखे आहे; याचा अर्थ असा नाही, की काहीतरी चुकीचे आहे; परंतु कोणत्याही समस्यांसाठी सज्ज राहणे चांगले आहे. विशेषत: प्रोस्टेट कर्करोगाबाबत सुरुवातीच्या टप्प्यावर अनेकदा लक्ष दिले जात नाही, त्यामुळे तिथे ही चाचणी महत्त्वाची ठरते.

नियमित चाचणी का महत्त्वाची?

पुरुषांसाठी, नियमित पीएसए चाचण्या नियमित तपासण्याइतक्याच-आणि महत्त्वाच्या असू शकतात. त्या कालांतराने बदलांचा मागोवा घेण्यास मदत करतात, पातळी वाढू लागल्यास लवकर हस्तक्षेप करण्यास उद्युक्त करतात. वाढलेली पीएसए पातळी नेहमीच कर्करोग दर्शवत नसली तरी, महत्त्वपूर्ण बदल पुढील तपासणीस सूचित करू शकतात, जसे की बायोप्सी.

पीएसए चाचणी कधी करावी?

पुरुषांनी वयाच्या पन्नासाव्या वर्षी नियमित पीएसए चाचणी घेण्याचा विचार करावा, अशी साधारणपणे शिफारस केली जाते. तथापि, कर्करोगाच्या कौटुंबिक इतिहासासारखे जोखीम घटक असल्यास, तुम्हाला ४० किंवा ४५ वर्षांच्या आसपास आधीपासून सुरुवात करावी लागेल.

लक्षणांची तपासणी

या काही लक्षणांची तपासणी करा :

• लघवीची वाढलेली वारंवारता, विशेषत: रात्री.

• लघवी सुरू करण्यास किंवा लघवी रोखून ठेवण्यास त्रास होणे, कमकुवत किंवा व्यत्यय प्रवाह

• वेदना किंवा जळजळ, वेदनादायक स्खलन

• मूत्र किंवा वीर्यामध्ये रक्त

• पाठीच्या खालच्या भागात, नितंबांमध्ये किंवा मांडीच्या वरच्या भागात वारंवार वेदना किंवा कडकपणा तुम्हाला यापैकी कोणतीही लक्षणे आढळल्यास, डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आणि पीएस चाचणीबद्दल चर्चा करणे योग्य.

पीएसए पातळी समजून घेणे आणि त्याचे निरीक्षण करणे हे प्रोस्टेट आरोग्य व्यवस्थापित करण्यासाठी एक प्रमुख घटक आहे.