Chandrayaan 3 : खानदेशसाठी गौरवास्पद! ‘चांद्रयान-३’च्या लाँचिंगमध्ये जळगावचा ‘खारीचा वाटा’

Chandrayaan 3 : विज्ञान-तंत्रज्ञानात स्वयंपूर्णच नव्हे, तर विश्‍वविख्यात झालेल्या भारताने ‘चांद्रयान-३’चे शुक्रवारी (ता. १४) यशस्वी प्रक्षेपण केले. या मोहिमेच्या प्रक्रियेत आपल्या जळगाव जिल्ह्यानेही ‘खारीचा वाटा’ उचलला आहे.

चांद्रयानाच्या प्रक्षेपणासाठी श्रीहरिकोटा येथे निर्मित ‘लाँच पॅड’मध्ये जळगावातील एचडी फायर प्रोटेक्ट या कंपनीत उत्पादित ‘एचडी वर्षा’ नोझल्स वापरण्यात आले आहेत. (chandrayaan 3 HD Varsha nozzles manufactured at HD Fire Protect in Jalgaon were used in launch pad jalgaon news)

भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेने (इस्त्रो) शुक्रवारी तिसरी चांद्रमोहीम सुरू केली. त्यानुसार दुपारी अडीचला ‘चांद्रयान-३’ चे यशस्वी प्रक्षेपण करण्यात आले. ‘इस्त्रो’चे नामवंत शास्त्रज्ञ, वैज्ञानिक या मोहिमेत आपापल्या परीने समर्पित भावनेने योगदान देत आहेत. या मोहिमेच्या एकूणच प्रक्रियेत जळगावचेही योगदान समोर आले असून, ती आपल्यासाठी गौरवाची बाब आहे.

‘एचडी फायर’ उत्पादित नोझल्सचा उपयोग

‘चांद्रयान-३’च्या प्रक्षेपणासाठी श्रीहरिकोटा येथे जे लाँच पॅड तयार करण्यात आले आहे, त्याच्या निर्मितीत जळगावातील एचडी फायर प्रोटेक्ट प्रायव्हेट लिमिटेड या कंपनीत डिझाइन आणि उत्पादित नोझल्स वापण्यात आले आहेत. ते प्रामुख्याने ॲल्युमिनियमपासून बनविण्यात आले असून, लाँच पॅड निर्मितीत या नोझल्सने महत्त्वाचे कार्य साध्य केले आहे.

आवाज नियंत्रण उपकरणात ‘एचडी वर्षा’

सॅटेलाइट प्रक्षेपणाच्या वेळी ‘लाँच पॅड’ परिसरात प्रचंड मोठा आवाज होतो. या महाप्रचंड आवाजाची तीव्रता नियंत्रित करण्यासाठी ‘हाय व्हीलॉसीटी वॉटर जेट नोझल स्प्रे’ प्रणाली वापरली जाते. या नोझल स्प्रे प्रणालीत प्रतिमिनिट अडीच लाख लिटर या वेगाने पाण्याचे फवारे बाहेर पडतात. त्यामुळे हा आवाज विशिष्ट डेसिबलपेक्षा कमी होत नियंत्रित राहतो. या प्रणालीत ‘एचडी वर्षा’ या ब्रॅन्डचे ८८ नोझल्स वापरण्यात आले आहेत.

हेही वाचा : Credit Card फसवणूक....काय घ्याल काळजी?

तपासणीनंतर ‘ओके टेस्टेड’

‘एचडी फायर’ ही मूळत: आगरोधक (फायर फायटिंग) उपकरणं बनवते. त्याचा प्रामुख्याने मोठ्या कंपन्यांमध्ये उपयोग होत असतो. अशा प्रकारचे नोझल्स बनविण्याचा कंपनीला अनुभव असल्यामुळे ‘इस्त्रो’साठी उपकरणं, साहित्य बनविणाऱ्या एजन्सीचे वेंडर म्हणून ‘एचडी फायर’शी संपर्क करण्यात आला.

संबंधित एजन्सीच्या तज्ज्ञानी कंपनीला भेट देऊन नोझल्स उत्पादनाची माहिती घेतली तसेच दर्जा व गुणवत्ताही तपासली. त्यानंतर हे नोझल्स बनविण्याची ‘ऑर्डर’ देण्यात आली. कंपनीनेही वेळेत ही मागणी पूर्ण केली. या उत्पादन प्रक्रियेत कंपनीचे मुख्य व्यवस्थापक सुधीर पाटील, उपमुख्य व्यवस्थापक प्रणव खुर्गे, अमर मेहता यांची महत्त्वाची भूमिका राहिली.

"‘चांद्रयान-३’सारख्या आपल्या राष्ट्राच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण व महत्त्वाकांक्षी मोहिमेतील लाँच पॅड निर्मितीत जळगावच्या आपल्या कंपनीचे उत्पादन वापरण्यात आले, ही मोहीम यशस्वी ठरतेय, याचा आनंद व अभिमान वाटतो." - मिहीर घोटीकर संचालक, एचडी फायर प्रोटेक्ट प्रा. लि.