दरडी, नागमोडी वळणांमुळे प्रवासाला धोका

अणुस्कुरा घाट-विकासवाट--- मालिका भाग ३

-rat३p१६.jpg-
२५N८९२५२
राजापूर ः धोकादायक स्थितीतील अणुस्कुरा घाटातील दरडी.
-rat३p१७.jpg-
P२५N८९२५३
राजापूर ः अणुस्कुरा घाट रस्त्यामध्ये कोसळलेली दरडीची माती.
-----
दरडी, नागमोडी वळणांमुळे प्रवासाला धोका
तात्पुरत्या उपाययोजना कुचकामी ; कायमस्वरूपी दुरुस्तीची गरज
राजेंद्र बाईत ः सकाळ वृत्तसेवा
राजापूर, ता. ३ : गेल्या काही वर्षामध्ये अणुस्कुरा घाटमार्गामध्ये पावसाळ्यामध्ये सातत्याने दरडी आणि माती कोसळण्याचे प्रकार घडत आहेत. नागमोड्या वळणांच्या या रस्त्यामध्ये अनेक ठिकाणी उंचच्या डोंगर, उभ्या रेषेतील दरडी, मोठमोठ्या दगडी ठिकठिकाणी कधीही खाली कोसळण्याच्या स्थितीमध्ये आहेत. त्यामध्ये विशेषतः घाटमाथ्यावरील सुमारे तीन किमीच्या परिसरातील दरडी अधिक धोकादायक स्थितीमध्ये आहेत. पावसाने थोडा जोर धरताच धोकादायक स्थितीमध्ये उभ्या असलेल्या दरडी, मोठमोठ्या दगडी घसरून रस्त्यामध्ये येतात. त्यामुळे अणुस्कुरा घाटमार्ग धोकादायक ठरत आहे.
गेल्या दोन-तीन वर्षामध्ये अतिवृष्टीच्या काळामध्ये सातत्याने धोकादायक दरडी, मोठमोठे दगड आणि माती पडून अणुस्कुरा घाटमार्ग काही काळापुरता बंद झाल्याच्या घटना घडल्या आहेत. विशेषतः जून आणि ऑगस्ट, २०२४ मध्ये दरडी कोसळून घाटमार्ग तब्बल ३६ तास वाहतुकीसाठी बंद राहिल्याची घटना घडली होती. घाटातील धोकादायक स्थितीमध्ये अद्यापही बदल झालेले नाहीत. त्यामुळे धोकादायक दरडी, माती आणि दगड कोसळण्याच्या गेल्या काही वर्षातील घटनांची पुनरावृत्ती यावर्षीही नुकतीच झाली. घाटरस्त्यामध्ये दरडीसह माती अन् दगड कोसळल्यानंतर बांधकाम विभागाकडून तात्पुरत्या स्वरूपामध्ये उपाययोजना केल्या जातात. मात्र, पुढील वर्षी त्या पुन्हा फेल ठरतात.
अणुस्कुरा घाटमार्गामध्ये दरड कोसळणे वा भूस्खलन होणे यांसारख्या घटना बहुतांशवेळा पावसाळ्यामध्ये होतात. त्यामध्ये नागमोड्या वळणाच्या रस्त्यामध्ये माती आणि दगड येऊन घाटमार्गातील वाहतूक ठप्प होत होते. आधीच अरुंद त्यामध्ये नागमोडी वळणे अशी स्थितीमुळे रस्त्यामध्ये पडलेली माती अन् दगड तातडीने बाजूला करणे गरजेचे असते. पावसाच्या सुरू असलेल्या रिपरिपीमुळे सातत्याने येणाऱ्‍या व्यत्ययाचा सामना करत रस्त्यातील नागमोड्या वळणांमध्ये पडलेली माती अन् दगड बाजूला करण्याचा सार्वजनिक बांधकाम विभागाकडून आटोकाट प्रयत्न केला जातो; मात्र, माती पडलेल्या नागमोड्या वळणाच्या खालच्या बाजूलाही अनेक मोठी वळणे असतात. त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात रस्त्यामध्ये पडलेली माती सुरक्षिततेच्यादृष्टीने तेथून उचलून लांब नेऊन अन्यत्र टाकावी लागते. दरडी अन् माती बाजूला करून रस्ता वाहतुकीसाठी मोकळा करण्यामध्ये हीच बाब अनेकवेळा अडचणीची अन् आव्हानात्मक ठरते.
---
दृष्टिक्षेपात
नागमोड्या वळणांचा सुमारे नऊ किमीचा मार्ग
धोकादायक दरडी, उंच सुळके आणि माती
अतिवृष्टीमध्ये कोसळण्याच्या वारंवार घटना
घाटमार्गातील उपाययोजना ठरतात तात्पुरत्या
तीन किमीच्या परिसरातील दरडी धोकादायक स्थितीत
---
चौकट
पिकनिक स्पॉट ठरतोय डेंजर झोन
नागमोड्या वळणाच्या अणुस्कुरा घाटमार्गातून प्रवास करताना दाट धुक्याने लपेटलेले आणि हिरवाईने नटलेले डोंगर, उंचावरून फेसाळत पाण्याचे कोसळणारे धबधबे अशा अलौकिक निसर्गसौंदर्याची अनुभूती घेण्याचा मोह प्रवाशांसह पर्यटकांना आवरता येत नाही. त्यासाठी घाटमार्गाच्या मध्यवर्ती ठिकाण असलेल्या ‘पिकनिक स्पॉट’ परिसरामध्ये प्रवासी, पर्यटक काहीकाळ थांबतात; मात्र, याच परिसरामध्ये गेल्या काही वर्षामध्ये सातत्याने भूस्खलन होऊन रस्ता वाहतुकीसाठी बंद झाल्याच्या घटना घडल्या आहेत. त्या परिसरामध्ये भूस्खलन होण्याच्या स्थितीमध्ये आजही फारसा बदल झालेला दिसत नसल्याने अणुस्कुरा घाटातील ‘पिकनिक स्पॉट’ डेंजरझोनमध्ये कायम राहिला आहे.