थोडक्यात:
गुरुपौर्णिमा हा गुरूंच्या सन्मानाचा पवित्र दिवस असून, यंदा तो 10 जुलै 2025 रोजी साजरा होईल.
दीक्षा ही अध्यात्मिक वाटचालीसाठी गुरूकडून घेतली जाणारी शपथ वा मंत्र आहे, जी जीवनाला दिशा देते.
जर गुरू नसेल, तर गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णूंना गुरू मानून पूजा करणे शुभ मानले जाते.
What is Diksha and why it matters on Guru Purnima: हिंदू धर्मात, गुरु पौर्णिमा दरवर्षी आषाढ महिन्याच्या पौर्णिमेला साजरी केली जाते. गुरुपौर्णिमेचा दिवस हा मोठा सण आणि मोठा उत्सव म्हणून साजरा केला जातो. या वर्षी गुरुपौर्णिमा हा सण सोमवार, 10 जुलै 2025 रोजी आहे.
आपल्या जीवनातून अज्ञानाचा अंधार दूर करणारा गुरु आहे. प्राचीन काळापासून गुरूने जीवनात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. समाज आणि समाज घडवण्याच्या प्रक्रियेत गुरू हा देखील अविभाज्य घटक आहे. वेद आणि पुराणात गुरूचे वर्णन देवतांच्या बरोबरीने केले आहे.
हिंदू धर्मात प्राचीन काळापासून दीक्षा घेण्याची परंपरा आहे. दीक्षा आपल्या दिशाहीन जीवनाला दिशा देते. दीक्षा ही एक प्रकारची शपथ, वचनबद्धता किंवा संकल्प आहे. हिंदू धर्मापासून शीख, जैन आणि बौद्ध धर्मापर्यंतही दीक्षा घेण्याची परंपरा आहे. शीखमध्ये याला अमृत संचार म्हणतात.
हिंदू धर्मात दीक्षा एकूण ६४ प्रकारे दिली जाते. यामध्ये समय दीक्षा, मार्ग दीक्षा, शांभवी दीक्षा, चक्र जागरण दीक्षा, विद्या दीक्षा, पूर्णाभिषेक दीक्षा, उपनयन दीक्षा, मंत्र दीक्षा, जिज्ञासू दीक्षा, कर्म सन्यास दीक्षा, पूर्ण सन्यास दीक्षा इत्यादी दीक्षांचा समावेश आहे.
गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी अनेकजण गुरू बनवतात आणि गुरूकडून दीक्षाही घेतात. जर तुमच्याकडे गुरू नसेल तर तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार गुरुपौर्णिमेच्या महत्त्वाच्या दिवशी विद्वान गुरूकडून दीक्षा घेऊ शकता. गुरु नेहमी तुमच्या जीवनाचे मार्गदर्शन करतील आणि यामुळे तुमच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडतील. शास्त्रात दीक्षा घेणे आणि देणे या दोन्ही गोष्टी अत्यंत पवित्र मानल्या गेल्या आहेत.
जर तुम्ही याआधी गुरु दीक्षा घेतली असेल, तर गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी तुमच्या गुरूंनी तुमच्या कानात सांगितलेल्या गुप्त गुरु मंत्राचा जप करा. दुसरीकडे, जर तुम्ही कोणाला अध्यात्मिक गुरू बनवले नसेल किंवा कोणाकडून गुरु दीक्षा किंवा मंत्र घेतला नसेल, तर भगवान विष्णूंना आपला गुरू मानून त्यांना नमन करा आणि गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा करा.
जर तुम्ही याआधी गुरु दीक्षा घेतली असेल, तर गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी तुमच्या गुरूंनी तुमच्या कानात सांगितलेल्या गुप्त गुरु मंत्राचा जप करा. दुसरीकडे, जर तुम्ही कोणाला अध्यात्मिक गुरू बनवले नसेल किंवा कोणाकडून गुरु दीक्षा किंवा मंत्र घेतला नसेल, तर भगवान विष्णूंना आपला गुरू मानून त्यांना नमन करा आणि गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा करा.
गुरुपौर्णिमेला दीक्षा घेण्याचा शुभ मुहूर्त 2025 मध्ये 10 जुलै रोजी आहे. पौर्णिमा तिथी 9 जुलै रोजी रात्री 8:10 वाजता सुरू होईल आणि 10 जुलै रोजी संध्याकाळी 6:32 वाजता समाप्त होईल. त्यामुळे, 10 जुलै रोजी सूर्योदयापासून गुरुपूजेसाठी शुभ वेळ आहे.
गुरु दीक्षा म्हणजे काय? (What is Guru Diksha?)
गुरु दीक्षा म्हणजे गुरूकडून घेतलेली मंत्र, शपथ किंवा आध्यात्मिक मार्गदर्शन, ज्यामुळे जीवनात सकारात्मक बदल घडतो.
गुरुपौर्णिमेला दीक्षा घेणे शुभ का मानले जाते? (Why is Guru Purnima considered auspicious for taking Diksha?)
गुरुपौर्णिमा हा गुरूंच्या पूजनाचा आणि आशीर्वाद घेण्याचा पवित्र दिवस असल्यामुळे या दिवशी दीक्षा घेणे अत्यंत पुण्यकारक मानले जाते.
कोणताही व्यक्ती गुरुपौर्णिमेला दीक्षा घेऊ शकतो का?(Can anyone take Diksha on Guru Purnima?)
होय, योग्य गुरूच्या मार्गदर्शनाने कोणताही व्यक्ती या दिवशी दीक्षा घेऊ शकतो.
जर माझ्याकडे गुरू नसेल तर मी काय करावे? (What should I do if I don’t have a Guru yet?)
अशा वेळी भगवान विष्णूंना आपला गुरू मानून त्यांची पूजा करावी आणि दीक्षा घेण्याची भावना ठेवावी.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.