वाढत्या लोकसंख्येचा विचार करून व्हावे नियोजन

शहर विकास आराखडा (डीपी प्लॅन) प्रगतिपथावर असून, तज्ज्ञांचे पथक आक्षेपांचे पुनरावलोकन करीत आहे. या समितीसमोर छत्रपती संभाजीनगर फर्स्ट टीमने आपल्या सूचनांचे सादरीकरण केले. शिवाय सुधारणांसाठी १४ प्रमुख उपाय सुचवले हे डीपी नियोजन २०४२ पर्यंत आपल्या शहराच्या विकासासाठी आधारभूत ठरेल.

हिमायतबाग जैवविविधता वारसा स्थळामधून ३० मीटरचा प्रस्तावित रस्ता रद्द करावा अथवा इतरत्र हलवावा. हेरिटेज साइट्सबद्दल अचूक माहिती शहराच्या विकास आराखड्यामध्ये येणे अपेक्षित आहे. १४४ स्थळांची यादी इंटक संस्थेच्या सहकार्यातून सादर केली. वर्ष २०२२ मध्ये शहरासाठी एमआरटीएससंबंधी सर्वसमावेशक गतिशीलता योजना अहवाल तयार करण्यात आला आहे.

मात्र, त्याच्या अंमलबजावणीच्या दिशेने कोणतीही ठोस प्रगती झालेली नाही. सुधारित विकास आराखड्यात एमआरटीएसच्या अनुपस्थितीचे शहराच्या भविष्यासाठी दूरगामी परिणाम होऊ शकतात. शहरामध्ये जलद नागरीकरण आणि वाढती लोकसंख्या दिसून येत आहे, ज्यामुळे वाढती वाहतूक कोंडी, प्रदूषण आणि विद्यमान वाहतूक पायाभूत सुविधांवर ताण येतो. विकास आराखड्यात याचा विचार व्हावा.

बाजारपेठा आणि गजबजलेल्या रस्त्यांजवळ समर्पित पार्किंगच्या जागा उपलब्ध नाहीत आणि त्या नवीन विकास आराखड्यात प्रस्तावित केल्या पाहिजेत. शहराच्या भविष्यातील संभाव्य औद्योगिक वाढीसह स्थलांतर आणि नैसर्गिक प्रक्षेपण पद्धतीसह अंदाजित लोकसंख्या वाढीच्या मॅट्रिक्सचे पुनरावलोकन केले पाहिजे. यात फ्लोटिंग लोकसंख्येचा विचार व्हावा.

डीपी योजनेत, जालना-रस्ता विस्तारीकरणाचा विचार केला नाही. सध्याची वाहतूक आणि रहदारीचा अंदाज लक्षात घेता, जालना-रस्त्याचा विस्तार ४५ मीटरवरून ६० मीटर करण्यात यावा. शेंद्रा ते वाळूजला जोडणाऱ्या ‘रॅपिड ट्रान्झिट’ कॉरिडॉरसाठी जागेची तरतूदही अत्यंत आवश्यक आहे.

प्रस्तावित रस्ता पातळी डेटा आणि पाणी स्टॉर्म वॉटर सिस्टम याचा उल्लेख नाही. विकास आराखड्यातील रस्त्यांच्या वरच्या पातळीचे निराकरण करण्यासाठी, समोच्च सर्वेक्षण डेटा सामायिक करण्याची विनंती केली जाते. हा डेटा रस्त्याचा उतार आणि स्टॉर्म वॉटर निचरा करण्याच्या लेआउटमध्ये महत्त्वपूर्ण अंतर्दृष्टी प्रदान करेल.

उत्तर-दक्षिण कनेक्टिव्हिटीसाठी ३ मार्ग केले प्रस्तावित

सुरळीत वाहतूक प्रवाह सुलभ करण्यासाठी, गर्दी कमी करण्यासाठी आणि शहराच्या विविध भागांमध्ये उत्तर-दक्षिण रस्ता कॉरिडॉर आवश्यक आहे. यामुळे बीड बायपास, जालना रोड रस्त्यावरील ताण काही अंशी कमी होईल. उत्तर दक्षिण जोडणारे ३ मार्ग प्रस्तावित करण्यात येत आहेत.

हेरिटेज कॉरिडॉरची तरतूद

विविध ऐतिहासिक खुणा आणि शहराच्या प्रमुख गेट्सचा समावेश असलेल्या हेरिटेज कॉरिडॉरकरित प्रयत्न व्हावे, त्यामुळे विकास आराखड्यात औरंगाबाद लेणी ते हिमायत बाग, बीबी का मकबरा ते सोनेरी महल, पाणचक्की ते औरंगाबाद लेणी, पाणचक्की ते हिमायत बाग आदी भाग हेरिटेज कॉरिडॉर म्हणून दर्शविले जावेत.