दुर्मिळ समुद्रसर्प, पान दिवडची चर्चा

अमित गवळे ः सकाळ वृत्तसेवा
पाली, ता. २ ः अलिबागमध्ये शुक्रवारी (ता. १) सायंकाळी पिवळ्या पोटाचा समुद्रसर्प आढळला होता. रोहा तालुक्यातील वरसगावामध्ये गुरुवारी (ता. ३१) रंगहीन पाणदिवड साप आढळून आला. या दोन्ही सापांना मूळ अधिवासात सोडून जीवदान दिले आहे. त्यामुळे रायगड जिल्हा सध्या अनोख्या तसेच दुर्मिळ सापांच्या वास्तव्यामुळे चर्चेत आला आहे.
अलिबाग येथे समुद्रकिनाऱ्यावर समुद्रसर्प वाळूवर पडलेला आढळला होता. याबाबतची माहिती मिळाल्यानंतर वाइल्डलाइफ वॉरियर्स ऑफ अलिबाग संघटनेचे सभासद अक्षय पाटील, अध्यक्ष डॉ. प्रसाद दाभोळकर आणि अदिती सगर घटनास्थळी गेले. सापाची प्राथमिक तपासणी केल्यानंतर त्याला सुरक्षितपणे पुन्हा समुद्रात सोडून दिले गेले. रोहा तालुक्यात वरसगावामध्ये गुरुवारी (ता. ३१) रंगहीन साप दिसून आला. या वेळी सह्याद्री वन्यजीव रक्षणार्थ सामाजिक संस्थेच्या सदस्यांनी पाणदिवड असल्याचे लक्षात आले. या दोन्ही प्रजाती अतिशय दुर्मिळ असून रायगड जिल्ह्यात त्यांची नोंद पहिल्यांदाच झाली आहे.
---------------------------------------------------
सापांची वैशिष्ट्ये
पिवळ्या पोटाचा समुद्रसर्प ः हा एक अत्यंत विषारी सागरी साप आहे. जगातील उष्ण आणि समशीतोष्ण समुद्रांमध्ये आढळतो. हा साप पॅसिफिक आणि हिंदी महासागरांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतो.
पाणदिवड ः आशिया खंडात आढळणारा एक बिनविषारी साप आहे. पश्चिम महाराष्ट्रामध्ये या सापाला विरोळा अथवा इरूळा असेदेखील म्हणतात. प्रमाण भाषेत याला दिवड म्हणतात. हा साप पाण्यात अथवा पाण्याजवळ राहतो. पोहोण्यात तरबेज आहे.
------------------------------------
समुद्रसर्प अत्यंत विषारी असतात. त्यांचा दंश झाल्यास लस उपलब्ध नाही, त्यामुळे असे साप किनाऱ्यावर आढळल्यास त्यांना हाताळण्याचा प्रयत्न करू नये. वनविभाग अथवा वाइल्ड लाइफ वॉरियर्स ऑफ अलिबाग संघटनेशी संपर्क साधावा.
- डॉ. प्रसाद दाभोळकर, अध्यक्ष, वाइल्ड लाइफ वॉरियर्स ऑफ अलिबाग
---------------------------------------
त्वचेतील मेलॅनिन नावाच्या द्रव्याच्या अभावामुळे होणारी एक आनुवंशिक स्थितीमुळे मनुष्य किंवा प्राण्यांचे त्वचा, केस आणि डोळ्यांचा रंग फिकट किंवा पांढरा होतो. रंगहीन सापांमध्ये अशी लक्षणे असतात. हे साप फार क्वचितच पाहायला मिळतात.
- सागर दहिंबेकर, वन्यजीव रक्षक, कोलाड