७१ वर्षीय महिलेला होता मूत्राशयाचा अत्यंत दुर्मिळ ट्यूमर

हृदयविकाराच्या दुर्मिळ रुग्णावर यशस्‍वी उपचार
७१ वर्षीय महिलेची प्रकृती स्थिर
सकाळ वृत्तसेवा
मुंबई, ता. ९ ः मुंबईतील ७१ वर्षीय महिलेमध्ये सुरुवातीला हृदयविकाराची लक्षणे दिसली होती. अखेर तिला मूत्राशयाचा अत्यंत दुर्मिळ ट्युमर-फिओक्रोमोसाइटोमासह निदान झाले आणि त्‍यावर यशस्‍वीरीत्‍या उपचार करण्‍यात आले आहेत. या विकाराला फिओक्रोमासाइटोला पॅरागॅन्ग्लिओमा असेही म्हणतात.
रुग्‍ण महिलेला छातीत दुखणे आणि श्‍वास घेण्यास त्रास होत असल्याच्या तक्रारींसह रुग्णालयात नेण्यात आले आणि मायोकार्डियल इन्फार्क्शन असल्याचे निदान झाले; पण कोरोनरी अँजिओग्राफीमध्ये रक्‍तवाहिन्‍या सामान्‍यपणे कार्यरत असल्‍याचे दिसून आले. रक्‍त पातळ करणारी औषधे आणि कोलेस्‍ट्रॉल कमी करणारी औषधे देऊन वैद्यकीय व्यवस्थापनानंतर तिला डिस्चार्ज देण्यात आला; मात्र कालांतराने तिची लक्षणे वाढत गेली. फॉलोअपदरम्‍यान डॉक्टरांना अनियंत्रित उच्‍च रक्‍तदाब व एपिसोडिक धडधड, घाम येणे, चिंता, थरथरणे आणि हृदयाचे ठोके जलदपणे होणे अशी लक्षणे निदर्शनास आली.
महिलेच्या मूत्राशयात आधी एक गाठ आढळून आली होती; पण अधिक तपासले गेले नव्हते, त्यामुळे संशय निर्माण झाला. रक्‍त चाचण्यांमध्ये कॅटेकोलामाइन्सचे प्रमाण वाढलेले आढळले आणि इमेजिंगमध्ये मूत्राशयामध्‍ये फिओक्रोमोसाइटोमाचे निदान झाले. तिला सुमारे ८० टक्‍के कोरोनरी आर्टरी ब्लॉकेज असल्यामुळे उपचार योजना गुंतागुंतीची झाली. एण्‍डोक्रिनालॉजी सल्लागार डॉ. श्‍वेता बुड्याल, युरोलॉजीचे सीनियर सल्लागार डॉ. सौरभ पाटील आणि सल्लागार फिजिशियन डॉ. अनिल दक्षिणी यांनी या महिलेवर यशस्वी उपचार केले.
तीन वर्षांपूर्वी महिला रुग्‍णावर केलेली कोरोनरी अँजिओग्राफी सामान्य होती. शस्त्रक्रियेपूर्वी तिच्या अलीकडेच झालेल्या सीटी कोरोनरी अँजिओग्राफीमध्ये मुख्य कोरोनरी धमनीमध्ये ८० टक्‍के ब्लॉकेज दिसून आला. फिओक्रोमोसाइटोमा हे रासायनिक बॉम्बसारखे असतात, जे शस्त्रक्रियेसारख्या घटकासह किंवा त्याशिवाय मोठ्या प्रमाणात व्हॅसोॲक्टिव्ह रसायने सोडतात. सर्जन्‍सनी प्रथम ट्युमर काढून टाकण्यास सुरुवात केली, कारण रुग्‍णामध्‍ये हृदयरोगापेक्षा फिओक्रोमोसाइटोमाची लक्षणे जास्त होती. आता महिला रुग्‍ण सध्‍या हृदयसंबंधित समस्‍यांवर औषधोपचार घेत आहे. तिची प्रकृती स्थिर आहे.
फिओक्रोमोसाइटोमा अत्यंत दुर्मिळ
मूत्राशयातील फिओक्रोमोसाइटोमा अत्यंत दुर्मिळ आहे. यात सर्व मूत्राशय ट्युमरपैकी अंदाजे ०.०५-०.१ टक्‍के आणि सर्व फिओक्रोमोसाइटोमापैकी एक टक्‍क्‍यापेक्षा कमी असतात. हे ट्युमर रक्‍तदाबात धोकादायक वाढ करतात आणि त्यांच्या अस्पष्‍ट लक्षणांमुळे त्यांना अनेकदा ‘द ग्रेट मास्करेडर'' असे म्हटले जाते.