मिट्टी की चिठ्ठी

मिट्टी की चिठ्ठी पॅकचे अनावरण

सौम्या राठोड आणि तनू सिन्हा यांच्यासोबत संवाद

‘मिट्टी की चिठ्ठी’ हा एक उपक्रम म्हणून सुरू झाला आणि नंतर चित्रपटात रूपांतरित झाला. आता तो विविध भागामध्ये विस्तारला आहे. एका-वेळची मोहीम करण्याऐवजी बहुस्तरीय व्यासपीठ बनवण्यामागील मोठे ध्येय काय होते, या बाबत लेज, पेप्सिको इंडियाच्या मार्केटिंग संचालक सौम्या राठोड यांनी सांगितले की, ‘अगदी पहिल्यापासूनच ‘मिट्टी की चिठ्ठी’ मागचा आमचा हेतू एका टचपॉइंटच्या पलीकडे जाण्याचा होता. माती ही प्रत्येक लेज चिपचा प्रारंभ बिंदू आहे, आणि तरीही अनेकदा ती अदृश्यच राहते हाच या कथेचा भाग आहे. आम्हाला हे बदलायचे होते. मातीच्या आरोग्याचे महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी जमिनीवर काम करण्यापासून हा उपक्रम सुरू झाला, नंतर एका चित्रपटात रूपांतरित झाला. त्याने मातीला स्वतःचा आवाज दिला. जमीन, शेतकरी आणि अन्न यांच्यातील बंधनाची आठवण करून देणारे एक हृदयस्पर्शी पत्र ठरले. आम्हाला ‘मिट्टी की चिठ्ठी’ दैनंदिन क्षणांमध्ये आणायचे होते. त्यामुळेच आम्ही लेजच्या पॅकपर्यंत कथा आणली. शेतकऱ्यांच्या कथा घेऊन आणि क्यूआर कोडद्वारे चित्रपटाशी जोडून, हे पॅक्स या उद्देशाची एक मूर्त, दैनंदिन आठवण बनले. ''मिट्टी जांच केंद्रे'' ही अशी ठिकाणे आहेत जिथे ही कथा प्रत्यक्षात रूपांतरित होते - शेतकऱ्यांना उत्पादकता आणि उपजीविकेवर प्रभाव टाकू शकणार्‍या जलद, सुलभ मातीबाबत माहिती देऊन सुसज्ज करणे हे ध्येय होते. आम्ही सातत्य आणि प्रामाणिकपणा हा मोठा दृष्टिकोन ठेवला आहे. आज ग्राहक एकाच दृष्टिकोनातून पाहू शकतात; पण त्यांना हे जाणवून द्यायचे आहे की ब्रँडचा उद्देश संवादाच्या पलीकडे जातो. मिट्टी की चिठ्ठीसह आम्ही एक असे व्यासपीठ तयार केले आहे जिथे उद्देश डिजिटल, भौतिक आणि प्रत्यक्ष अशा माध्यमांमधून प्रवास करतो - जेणेकरून कथा केवळ सांगितली जात नाही तर त्यावर कृती देखील केली जाते.’ पुढे त्या म्हणाल्या, ‘आम्ही १४ राज्यांमधील २७,००० हून अधिक शेतकऱ्यांसोबत काम करतो आणि आमच्या उत्पादनांसाठी १००% स्थानिक सोर्सिंग मिळण्याची खात्री करतो. शेतकऱ्यांच्या दृष्टीने ३ राज्यांमधील १२ मिट्टी जांच केंद्रांद्वारे वचनबद्धता खऱ्या जगातील साधनांमध्ये रूपांतरित होते. ही केंद्रे ३० मिनिटांपेक्षा कमी वेळात माती आरोग्य अहवाल वितरित करतात. त्यात नायट्रोजन, फॉस्फरस, पोटॅशियम, पीएच आणि सेंद्रिय कार्बनसारख्या महत्त्वाच्या निकषांचा समावेश आहे. पारंपरिकपणे दीर्घ विलंब आणि मर्यादित प्रवेशाचा सामना करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी ते त्यांना पीक नियोजन आणि इनपुट वापरावर अधिक माहितीपूर्ण निवडी करण्यास मदत करते. तसेच उत्पादन, गुणवत्ता आणि आर्थिक स्थिरता सुधारते.’

पेप्सिको इंडिया आणि दक्षिण आशियाच्या डिझाइन प्रमुख तनू सिन्ह यांनी सांगितले की, ‘मिट्टी की चिठ्ठी पॅकमध्ये शेतकऱ्यांच्या कथा लोकांच्या आणि मूळ डिझाइन भाषेत मांडल्या आहेत. हा समतोल आमच्या डिझाइन तत्वज्ञानाचे खऱ्या अर्थाने सार आहे. लेज हा जागतिक स्तरावरील एक प्रतिष्ठित ब्रँड आहे आणि त्याची ओळख पटवणारे घटक - ठळक लोगो, विशिष्ट पॅक रंग, चव संकेत - हे कोणत्याही प्रकारे सामान्य नाहीत. तुम्ही भारतात असलात किंवा जगात कुठेही असलात तरी ते त्वरित ओळख निर्माण करतात. आम्ही या सर्वांवर काम करतो ते म्हणजे स्थानिक संदर्भानुसार प्रामाणिक वाटणारे कथाकथन होय. मिट्टी की चिठ्ठीसह हे कथाकथन स्थानिक भाषा, हाताने काढलेले चित्र आणि शेती परंपरांचे प्रतिबिंब असलेल्या कथांद्वारे जिवंत झाले. आम्हाला असे सांगायचे होते की डिझाइन मातीतूनच रेखाटले जाऊ शकते - कच्चे, सेंद्रिय आणि सखोल. त्याच वेळी डिझाइन स्पष्टपणे लेजचेच राहिले पाहिजे याची काळजी घेतली, जेणेकरून ग्राहक कथेशी जोडलेले असतानाही, पॅक ब्रँडचा आनंद आणि ओळख टिकवून ठेवेल. या प्रकल्पाबद्दल मला सर्वात जास्त महत्त्वाची वाटणारी गोष्ट म्हणजे डिझाइन एक सांस्कृतिक पूल बनला. लेजचा पॅक अजूनही जागतिक शेल्फवर अभिमानाने बसला आहे, परंतु भारतात त्यात उद्देश आणि कृतज्ञतेचे अतिरिक्त थर आहेत. तेव्हाच डिझाइन सौंदर्यशास्त्राच्या पलीकडे जाऊन एक कथनात्मक साधन बनते - जे आपल्याला स्थानिक पातळीवर भावनिकदृष्ट्या प्रतिध्वनी असलेली कथा सांगण्यास मदत करते, तसेच ब्रँडच्या प्रतिष्ठित जागतिक व्यक्तिरेखेशी प्रामाणिक राहते.’