आतापर्यंत फक्त १४ जणांनाच मिळाले हृदय, वाढती प्रतिक्षा यादी

मुंबईत ६३ जणांना हवंय हृदय!
आतापर्यंत फक्त १४ जणांवर प्रत्‍यारोपण; वाढती प्रतीक्षा यादी
भाग्यश्री भुवड ः सकाळ वृत्तसेवा
मुंबई, ता. २६ : अवयवदानासंदर्भात जनजागृती व्हावी, यासाठी वारंवार प्रयत्न केले जात असले तरी आता ही चळवळ तीव्रतेने राबवण्याची गरज निर्माण झाली आहे. हृदय प्रत्यारोपणाच्या यादीत तरुण पिढीची दिवसेंदिवस भर पडत आहे. मुंबईतील ६३ जणांना हृदय प्रत्यारोपणाची गरज आहे. झेडटीसीसी म्हणजे झोनल ट्रान्सप्लांट को-ऑर्डिनेशनने दिलेल्या माहितीच्या आधारे आतापर्यंत फक्त १४ जणांना हृदय मिळाले आहे. दरम्यान, मागणी जास्त असल्याने हृदयाची प्रतीक्षा यादी वाढत आहे. त्यामुळे जास्तीत जास्त अवयवदानाची आणि प्रत्‍यारोपणाची गरज २९ सप्टेंबरला साजरा होणाऱ्या जागतिक हृदयदिनानिमित्त व्यक्त केली जात आहे.
पालिकेच्या केईएम रुग्णालयात जुलै २०२४मध्ये पहिले हृदय प्रत्यारोपण झाले. मात्र त्या रुग्णाला झालेल्या संसर्गामुळे रुग्णाचा मृत्यू झाला. त्यानंतर गेल्या एका वर्षात एकही हृदय प्रत्यारोपण केईएम रुग्णालयात झाले नाही. सद्य:स्थितीत रुग्णालयात ओपीडी पातळीवर उपचार घेणारे दोन तरुण हृदय प्रत्यारोपणाच्या प्रतीक्षेत आहेत. एका २४ वर्षीय मुलीचे हृदय निकामी झाल्याने तिला हृदय प्रत्यारोपणाची तत्काळ गरज आहे. तर एका ३४ वर्षीय तरुणाला हृदयासंबंधित विकार असल्याने त्यालाही हृदय प्रत्यारोपणाच्या यादीत टाकले असल्याचे केईएम विभागाच्या हृदय शल्यचिकित्सांनी सांगितले. या दोघांच्याही हृदयाचे कार्य कमी झाले होते.
दरम्यान, सध्या प्रत्यारोपणाच्या शस्त्रक्रियेसाठी लागणाऱ्या शस्त्रक्रियागृहाचे नूतनीकरण सुरू असल्याने प्रत्यारोपण प्रक्रियेला वेळ लागेल, असे संबंधित विभागाने स्पष्ट केले आहे. वेगवेगळ्या कारणांनी हृदय निकामी झालेल्या अनेकांना हृदय मिळेल, अशी आजही आशा आहे. मुंबईसारख्या प्रमुख शहरांत जवळपास ६३ जणांना हृदयाची प्रतीक्षा आहे. अगदी लहान बाळापासून ते ज्येष्ठ वयोगटातील सर्वच लोक हृदयाच्या प्रतीक्षेत आहेत. मात्र मुंबई विभागीय अवयव प्रत्यारोपण समितीने दिलेल्या माहितीनुसार, इतर अवयवांच्या तुलनेत हृदयासाठीची प्रतीक्षा यादी अत्यंत कमी आहे.
झेडटीसीसीकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, मुंबईत २०१५ पासून हृदय प्रत्यारोपणाला सुरुवात झाली. तेव्हापासून आतापर्यंत मुंबईत एकूण २०० हून अधिक हृदय प्रत्यारोपणाच्या शस्त्रक्रिया झाल्या आहेत. शिवाय कोविड काळातही हृदय प्रत्यारोपणाच्या शस्त्रक्रिया पार पडल्या. जानेवारी २०२५ ते २२ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत ६३ रुग्णांना हृदय प्रत्यारोपणाची गरज आहे. तर या वर्षी आतापर्यंत १४ हृदय प्रत्यारोपण झाली आहेत. २०१५ पासून आतापर्यंत २२९ हृदय प्रत्यारोपण करण्यात आले आहेत.

आम्ही प्रत्यारोपणाच्या शस्त्रक्रियेसाठी ओटी नूतनीकरण करीत आहोत. त्यासाठी किमान तीन ते चार आठवडे अधिक लागतील. प्रत्यारोपणासाठी आमच्याकडे सर्व उपकरणे आहेत. आम्ही लवकरच हृदय प्रत्यारोपण प्रक्रिया सुरू करू.
- डॉ. संगीता रावत, अधिष्ठाता, केईएम रुग्णालय
.........................................