मोकाट श्वानांच्या निर्बिजीकरणाला ब्रेक

मोकाट श्वानांच्या निर्बीजीकरणाला ब्रेक
नागरिकांमध्ये दहशत; तीन वर्षांत सात हजारांहून अधिक जणांवर हल्ले
अलिबाग, ता. २९ (वार्ताहर) ः रायगड जिल्ह्यामध्ये ग्रामीण भागासह शहरी भागातही ठिकठिकाणी मोकाट श्वानांच्या झुंडी सर्रास फिरताना दिसून येत आहेत. अनेक वेळा हे श्वान रस्त्यावरून ये-जा करणाऱ्या नागरिकांवर हल्ला करतात. दुचाकीवरून प्रवास करीत असताना अंगावर येतात. या मोकाट श्वानांच्या वाढत्या उपद्रवाला आळा बसवण्यासाठी गेल्या वर्षी जिल्हा परिषद पशुसंवर्धन विभागाने निर्बीजीकरण, शस्त्रक्रिया व श्वानदंश प्रतिबंधक लसीकरण मोहीम सुरू केली होती; मात्र काही महिन्यांनंतर ही मोहीम थांबविण्यात आली. त्यामुळे रायगड जिल्ह्यामध्ये पुन्हा मोकाट श्वानांची दहशत वाढली आहे. २०२२ पासून आजपर्यंत सात हजारांहून अधिक नागरिकांवर श्वानांनी हल्ले केले आहेत. त्यात दोन हजार २०७ जणांना गंभीर दुखापत झाल्यावर त्यांना रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते.
पशुसंवर्धन विभागाकडून मार्गदर्शन घेऊन पाळीव श्वानांवर योग्य उपचार, वेळोवेळी लसीकरण केले जाते; परंतु तरीदेखील जिल्ह्यात ग्रामीण भागासह शहरी भागात मोकाट श्वानांची संख्या वाढली आहे. नाक्यानाक्यावर हे मोकाट श्वान झुंडी तयार करून फिरत असतात. दुचाकी अथवा चारचाकीसह शाळा, महाविद्यालयांत जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांवरदेखील श्वान एकजुटीने हल्ला करतात. मागील वर्षी शहरात हा प्रकार घडला होता. आताही तीच परिस्थिती आहे. या श्वानांच्या भीतीने नागरिकांमध्ये असुरक्षितता निर्माण झाली आहे. मागील तीन वर्षांत सात हजार नागरिकांवर मोकाट श्वानांनी हल्ला केल्याची माहिती समोर आली आहे. मोकाट श्वानांमुळे अपघात होण्याची भीतीदेखील व्‍यक्‍त केली जात आहे. यावर ठोस उपाय म्हणून रायगड जिल्हा परिषद पशुसंवर्धन विभागाने मागील वर्षी जिल्हा परिषद सेस फंडातून २५ लाख रुपयांची तरतूद करून मोकाट श्वानांचे निर्बीजीकरण, शस्त्रक्रिया व श्वानदंश प्रतिबंधक लसीकरण मोहीम सुरू केली होते. पुणे येथील एजन्सीकडून २५ फेब्रुवारी २०२४ पासून या कामाला सुरुवात करण्यात आली. यासाठी पेणमध्ये एक सेंटर उभारण्यात आले होते. मोकाट श्वानांना पकडणे, त्यांना त्या सेंटरमध्ये आणणे, निर्बीजीकरण, शस्त्रक्रिया करणे, त्यांची उत्पत्ती थांबविण्यासाठी व रेबीजपासून बचाव करण्यासाठी श्वानदंश प्रतिबंधित लसीकरण देण्याचे काम करण्यात आले होते. सुरुवातीला अलिबाग तालुक्यातील चेंढरे, चैल व थळ ग्रामपंचायतींची निवड करण्यात आली. या ग्रामपंचायत हद्दीतील २०७ श्वानांचे निर्बीजीकरण व लसीकरण करण्यात आले; मात्र मार्चअखेर कंपनीचा ठेका संपल्याने या मोहिमेला ब्रेक लागला. ही मोहीम बंद होऊन दीड वर्षे होत आली आहेत; मात्र अजूनपर्यंत जिल्हा परिषदेने ही मोहीम पुढे चालू ठेवली नाही.
..................
चौकट
२५ हजार श्वानांचे लसीकरण
मोकाट श्वानांच्या हल्ल्यापासून होणाऱ्या आजाराला नियंत्रणात ठेवण्यासाठी पशुसंवर्धन विभागाने पावले उचलली आहेत. एप्रिलपासून आतापर्यंत २५ हजार ८१९ श्वानांचे लसीकरण करण्यात आले असल्याची माहिती पशुसंवर्धन विभागाकडून देण्यात आली आहे.
...............
चौकट
याबाबत पशुसंवर्धन विभागाचे जिल्हा उपायुक्त डॉ. सचिन देशपांडे यांनी सांगितले, की मागील वर्षी जिल्हा परिषद पशुसंवर्धन विभागामार्फत भटक्या कुत्र्यांचे निर्बीजीकरण करण्यात आले होते. चांगला प्रतिसाद मिळाला; परंतु मार्चनंतर ठेका संपला. श्वानांवर कारवाई करण्यासाठी पुन्हा निविदा मागविण्यात आल्या होत्या; परंतु त्याला फारसा प्रतिसाद मिळाला नसल्याचे त्यांनी स्पष्ट केले.