समाविष्ट गावांनी वाढली मतदारांची ताकद

पिंपरी, ता. ९ : महापालिका निवडणुकीसाठी प्रभाग रचना अंतिम झाली आहे. आता मतदार याद्यांचे अद्ययावतीकरण सुरू आहे. २०१७ प्रमाणेच १२८ जागांसाठी चार सदस्यीय प्रभाग पद्घतीने ही निवडणूक होणार आहे. मात्र, त्या तुलनेत मतदारसंख्या सुमारे पाच लाखांनी वाढली आहे. ही वाढ समाविष्ट गावांत सर्वाधिक असून नवमतदार, नवीन गृहप्रकल्प आणि बांधकामांमुळे वाढलेल्या लोकसंख्येचा परिणाम आहे. या नव्या मतदारांमुळे समीकरणे काही अंशी बदलणार आहेत.

महापालिका निवडणुकीसाठी अंतिम प्रभाग रचनेला सोमवारी (ता. ६) मान्यता मिळाली. आता एससी (अनुसूचित जाती), एसटी (अनुसूचित जमाती) आणि ओबीसी (इतर मागासवर्गीय) घटकांसाठी आरक्षण सोडतीचा कार्यक्रम जाहीर होण्याची आणि महापौरपद आरक्षणाची प्रतीक्षा आहे. निवडणूक विभागाकडून तयारी सुरू असली तरी दिवाळीनंतर आणखी वेग येणार आहे. दरम्यान, ही निवडणूक ३१ जानेवारी २०२६ पूर्वी होणार हे निश्चित आहे.

२०११मधील लोकसंख्येचा आधार
कोविड प्रतिबंधक नियमांमुळे २०२१ मध्ये जनगणना झालेली नाही. त्यामुळे २०११ च्या जनगणनेनुसार लोकसंख्या ग्राह्य धरून महापालिका निवडणूक होत आहे. त्यावेळी शहराची लोकसंख्या १७ लाख २७ हजार ६९२ होती. मात्र, आता ती ३० लाखांवर गेल्याचा अंदाज आहे. शहरात पिंपरी, चिंचवड व भोसरी हे तीन विधानसभा मतदारसंघ आहेत. शिवाय, शहरातील ताथवडे गावाचा समावेश मुळशी विधानसभा मतदारसंघात आहे. २०१७ च्या मतदारसंख्येपेक्षा आताची लोकसंख्या पाच लाखांपेक्षा अधिक संख्येने वाढली असल्याचे २०२४ मध्ये झालेल्या लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुकीतही दिसून आले आहे.

मतदारयाद्या कार्यक्रम जाहीर नाही
राज्य निवडणूक आयोगाकडून मतदार यादीचा कार्यक्रम अद्याप आलेला नाही. मतदार यादीचा कार्यक्रम जाहीर झाल्यानंतर महापालिकेच्या निवडणूक विभागाकडून प्रभाग निहाय मतदार यादीचे काम करण्यात येणार आहे. विधानसभेची मतदार यादी फोडून एक ते ३२ अशी प्रभागनिहाय विभागली जाणार आहे. त्यानंतर ३२ मतदार याद्या उपलब्ध होतील. एका प्रभागात साधारणतः ४९ ते ५९ हजार मतदार संख्या असेल.

दृष्टिक्षेपात मतदार
२०१७ च्या निवडणुकीवेळी मतदारसंख्या : ११ लाख ९२ हजार ८९
सद्यःस्थितीत मतदारसंख्या : १७ लाख ८ हजार ७८७
वाढलेले मतदार : ५ लाख १६ हजार ६९८

शहरातील मतदारसंख्या
विधानसभा क्षेत्र/ मतदारसंख्या
चिंचवड / ६, ७९, ८५८
भोसरी / ६, २९, १२९
पिंपरी / ३, ९९, ८००
ताथवडे /९, ५७५

प्रभागनिहाय मतदार यादी तयार करण्यासाठी राज्य निवडणूक आयोगाकडून निर्देश आलेले नाहीत. निवडणूक आयोगाकडून विधानसभा क्षेत्रनिहाय मतदार यादी मागविण्यात आली आहे. मतदार यादीचा कार्यक्रम जाहीर झाल्यावर प्रभागनिहाय मतदार केल्या जातील.
- अविनाश शिंदे, सहाय्यक आयुक्त, निवडणूक विभाग, महापालिका