

Neurogenesis and reading habits
esakal
पंचवीस वयानंतर न्यूरोजेनेसिस म्हणजेच मेंदूतील नव्या पेशींची वाढ आणि विकास मंदावतात, हे आता विज्ञानाने सिद्ध केलं आहे. बालपण, किशोरावस्था आणि तरुणपणातला मेंदू हा एखाद्या उघड्या नेटवर्कसारखा असतो. सतत नवीन जोडणी निर्माण करणारा, शिकणारा आणि उत्तेजन शोधणारा. पण २५व्या वर्षांनंतर न्यूरल प्रूनिंग नावाची प्रक्रिया सुरू होते म्हणजे वापरात नसलेल्या जोडण्या छाटून टाकल्या जातात. त्यामुळे मेंदू अधिक कार्यक्षम होतो; पण त्याची परिवर्तनशीलता त्याबरोबर कमी होते. नवीन कनेक्शन बनवण्यासाठी आता अधिक, एकाग्र प्रयत्नांची आवश्यकता आहे. जणू आपल्या घरातल्या जुन्या बंद खोलीचा दरवाजा पुन्हा उघडण्यासारखा हा प्रकार असतो. धूळ साफ होण्यासाठी वेळ लागतो; पण मूलभूत रचना अजूनही तशीच टिकून असते.