शहाणी गुंतवणूक : माझ्या 'मनी' चे प्रश्न!

संयम आणि आयुष्यातील यश याचा जवळचा संबंध दिसून येतो. गुंतवणुकीतही या तत्त्वाचा नक्कीच प्रत्यय येतो. जे संयम टिकवून ठेवतात, ते त्यांची उद्दिष्टे गाठू शकतात. पण फक्त संयम ठेवणे हे संपत्ती निर्माण करायला आवश्यक असले तरी पुरेसे नसते. त्याकरिता शहाणा गुंतवणूकदार झाले पाहिजे. तो साक्षर तर असतोच; पण डोळसपणे आणि विचारपूर्वक पावले टाकतो. लाभदायी गुंतवणुकीच्या दृष्टीने महत्त्वाच्या असलेल्या काही संकल्पनांची चर्चा येथे केली आहे. गुंतवणूकदारांना वेळोवेळी जे निर्णय घ्यावे लागतात, त्यावेळी हे मुद्दे उपयोगी ठरणारे आहेत.

प्रवास सुरू करण्यापूर्वी कुठे जायचे हे आपण आधी ठरवतो. नंतर त्या स्थळाचा नकाशा बघून कसे आणि कधी जायचे याचे नियोजन करून प्रवासाला सुरवात करतो. तसेच तुमच्या गुंतवणुकीला सुरवात करताना नियोजन म्हणजे रोडमॅप हवाच. कोणीतरी सांगितले म्हणून सह्या करून चेक दिले, असे करू नये. विशेषत: विमा पॉलिसीच्या बाबतीत काटेकोरपणे बघावे कारण तो अनेक वर्षांचा करार असतो. अनेक पर्यायातून कुठला निवडायचा हे ठरवून मगच पहिले पाऊल टाकावे. गुंतवणुकीचे यशापयश अवलंबून असणारा म्हणजे तुमच्या उद्दिष्टपूर्तीवर सर्वांत जास्त परिणाम करणारा घटक म्हणजे तुमचे अ‍ॅसेट अ‍ॅलोकेशन. त्याचा सर्वात आधी विचार करा. ठेवी (फिक्स्ड इन्कम वा डेट), इक्विटी, सोने आणि स्थावर मालमत्ता (रिअल इस्टेट) या चार अ‍ॅसेट क्लासचे म्हणजे गुंतवणूक प्रकारांचे तुमच्या एकूण गुंतवणुकीत किती प्रमाण असावे, हे ठरवणे म्हणजे अ‍ॅसेट अ‍ॅलोकेशन. कारण यावरच तुमचा परतावा म्हणजे रिटर्न्स अवलंबून असतात. त्याकरिता तुमची जोखीम क्षमता म्हणजे ‘रिस्क टेकिंग़ अॅबिलिटी’ किती आहे, हे पण विचारात घ्यायला हवे. गुंतवणूक प्रकाराची निवड झाली, की त्यानुसार त्याचा परतावा आणि त्याची जोखीम ठरते. याकरिता आर्थिक नियोजन करूनच सुरवात होणे जरूरीचे आहे.