Premium|Bhakti Movement: भक्तीच्या माध्यमातून करण्यात आलेल्या प्रबोधनातील उत्तरपर्वाचे सार..

Religious Revolution in India: स्वतःला पुरोगामी म्हणविणाऱ्या अनेक अभ्यासक, संशोधक व विचारवंतांनी भक्ती आंदोलनांची अक्षम्य उपेक्षा केली
bhakti movement
bhakti movementEsakal
Updated on

डॉ. राहुल हांडे

उत्तर भारतात गंगा-जमनी संस्कृतीचा उदय व विकास झाला तरी हिंदू धर्मातील वर्ण-जात-वंश हे भेद पार करत हिंदू धर्माला एकजिनसी करण्यात अथवा उदार करण्यात मध्ययुगीन उत्तर भारतीय भक्ती आंदोलनांना यश मिळू शकले नाही. महाराष्ट्रात मात्र भक्ती आंदोलनांनी पुरोगामी म्हणून महाराष्ट्राची कायमची ओळख निर्माण केली.

अकराव्या-बाराव्या शतकात दक्षिण भारतात अलवार भक्ती आंदोलनाची मशाल प्रज्वलित झाली. महाराष्ट्रात नाथ, महानुभाव व लिंगायत संप्रदायांनी अलवारांच्या पुढे पाऊल टाकत भक्ती आंदोलनांना संपूर्ण क्रांतीचे स्वरूप देण्याचा प्रयत्न केला. या संप्रदायातील प्रबोधनांची व सुधारणांची धग हजारो वर्षांची सामाजिक व्यवस्था आणि त्यातून निर्माण झालेल्या मानसिकतेला पेलवणारी नव्हती.

Loading content, please wait...

Related Stories

No stories found.
Marathi News Esakal
www.esakal.com