Electric Bike : अडचणी आणि आव्हाने असूनही ईव्ही इंडस्ट्रीचा शेअर २०३० पर्यंत एवढा होण्याची शक्यता; जाणून घ्या तज्ज्ञ काय म्हणतात

प्रदीप सावंतवर्क फ्रॉम होम संपून हायब्रीड वर्क कल्चर सुरू झालं आणि वाहनांची गरज वाढली. दुचाकी वाहन, त्यातही स्कूटर, रोजच्या प्रवासासाठी सोयीची जात असल्यानं टू व्हीलर घेण्याचं प्रमाण वाढलं. त्यामुळे ही इंडस्ट्री सातत्यानं वाढत राहिली. त्यातच ईव्ही गाड्यांची भर पडून इंडस्ट्री आणखी ताकदवान झाली..काही वर्षांपूर्वी पुण्यात इलेक्ट्रिक व्हेईकल म्हणजेच ईव्हीचं बरंच नावीन्य होतं. इलेक्ट्रिसिटीवर चालणारी, आवाज न करता झूऽऽमकन शेजारून जाणारी ही गाडी अल्पावधीतच लोकप्रिय ठरली. हळूहळू प्रत्येक कंपनी इलेक्ट्रिक व्हेईकल बाजारात आणू लागली. ईव्हीची वाढती लोकप्रियता बघून कंपन्यांना पेट्रोलवर चालणाऱ्या गाड्यांचा खप कमी होईल का अशी चिंता वाटू लागली. पण ही चिंता निष्फळ आहे हे लवकरच समजलं.सन २०२२-२३ आणि २०२३-२४ या दोन आर्थिक वर्षांमध्ये तुलना करायची झाली, तर पुण्यात झालेल्या वाहन नोंदणीनुसार टू व्हीलर इंडस्ट्रीने सोळा ते सतरा टक्क्यांनी वाढ झाली. पुण्यात झालेल्या रजिस्ट्रेशनमध्येही दोन भाग आहेत. मुख्य पुणे शहर आणि पिंपरी-चिंचवड, म्हणजेच पीसीएमसी. वर्क फ्रॉम होम संपून हायब्रीड वर्क कल्चर सुरू झालं आणि वाहनाची गरज वाढली. दुचाकी वाहन, त्यातही स्कूटर, रोजच्या प्रवासासाठी सोयीची जात असल्यानं टू व्हीलर घेण्याचं प्रमाण वाढलं. त्यामुळे ही इंडस्ट्री सातत्यानं वाढत राहिली. त्यातच ईव्ही गाड्यांची भर पडून इंडस्ट्री आणखी ताकदवान झाली.गेल्या दोन आर्थिक वर्षांमध्ये सरकारकडून ईव्ही गाड्यांसाठी केंद्र आणि राज्य सरकारकडून सबसिडी मिळत होती. त्यादरम्यान ईव्ही गाड्यांचा खप प्रचंड वाढला. पण जशी सरकारने सबसिडी कमी करत करत बंद केली तशा ईव्ही गाड्यांच्या किमती वाढल्या आणि पेट्रोल गाड्यांच्या तुलनेत किमती बऱ्याच वर गेल्या. आता सरकारकडून नव्याने काही तरतूद करण्यात आली तर ईव्हीचा खप परत वर जाऊ शकतो. .मागच्या दोन वर्षांमध्ये केलेल्या अभ्यासानुसार असं वाटतंय, की ईव्हीची किंमत आणि पेट्रोलची किंमत यातला फरक आणि आपला होणार फायदा याचा तुलनात्मक अभ्यास ग्राहक गाडी घेताना करताहेत. ईव्ही पन्नास पैसे किलोमीटरनं पळते आणि पेट्रोलवर चालणारी गाडी दोन रुपये किलोमीटरनं पळते. वरच्या दीड रुपयाचा ग्राहक विचार करतात. आपल्याला किती गाडी चालवायची आहे हाही विचार करतात. पण तरीही ईव्ही बाजारात आल्यानंतर असं वाटत होतं, की पेट्रोलच्या गाड्यांची मागणी कमी होईल. पण असं काहीच झालं नाही.या टू व्हीलर घेणारा जो वर्ग आहे, तो मुख्यतः ऑफिसला जाण्या-येण्यासाठी किंवा व्यवसायासाठी गाडी वापरणारा आहे. त्यांच्याकडे चार्जिंगची विशेष सोय नसते. याचाही विचार ईव्ही गाड्यांची खरेदी करताना ग्राहक करतात.खरेदीवरचा हा परिणाम टाळण्यासाठी सध्या ईव्हीची किंमत कमी करण्यावर प्रत्येक कंपनी काम करत आहे. गाडीची रेंज वाढवून एक लाखाच्या आसपास किंमत आणण्याचा सगळ्या कंपन्यांचा प्रयत्न आहे. आत्ताच्या मॉडेल्समध्ये असणारी काही कॉस्मेटिक फीचर्स कमी करून एक लाख पाच हजार रुपयांपर्यंत ही गाडी ग्राहकांना देण्याचा कंपन्यांचा मानस आहे. ज्या किमतीला पेट्रोलची गाडी मिळते, साधारण त्याच किमतीला आता ईव्हीसुद्धा मिळू शकेल, अशी आशा आहे. सर्व कंपन्यांचा फोकस मात्र स्कूटर हाच आहे. ईव्हीच्या नवीन प्रॉडक्ट्सकडून आम्हाला खूप अपेक्षा आहेत. .पण ईव्हीविषयीच्या काही मूलभूत समस्या अजूनही तशाच आहेत. सीनजीच्या गाडीला काही प्रश्न येत नाहीत. पेट्रोलसाठी आहेत तसेच सीनजीचे पंप आहेत. मोठमोठ्या फूडचेन्सच्या बाहेर चार्जिंग स्टेशन्स असायला हवीत. जेणेकरून खाऊन होईपर्यंत लोक गाडी चार्ज करू शकतील. त्यासाठी फास्ट चार्जिंग होणारे चार्जर पाहिजेत. चार्जर फास्ट झाले, तर दीड-दोन तासांत गाडीचं चार्जिंग पूर्ण होऊ शकतं.ईव्हीमध्ये स्वॅपेबल बॅटरीसारखे पर्याय उपलब्ध झाले, तर सोयीस्कर ठरेल. आपलं चार्जिंग संपल्यावर एखाद्या चार्जिंग स्टेशनवर जाऊन बॅटरी स्वॅप केली, की दुसरी बॅटरी मिळते आणि प्रवासात व्यत्यय येत नाही. अशी सोय सर्वोत्तम ठरू शकते. सध्या मात्र गाडी घेताना ग्राहक हा विचार करतात, की एखादा किलोमीटर जरी इकडे तिकडे झालं, म्हणजे चार्जिंग संपलं, तर किती प्रॉब्लेम येईल. त्यातच ईव्ही गाडी पूर्ण चार्ज होण्यासाठी चार-साडेचार तास लागतात. पण स्वॅपेबल बॅटरी किंवा फास्ट चार्जरमुळे ही समस्या सुटू शकते. खरंतर सध्या गाडीच्या डिक्कीमध्ये बसणारा पोर्टेबल चार्जरसुद्धा मिळतो. पण सगळ्या गाड्यांचे चार्जिंग पोर्ट्स वेगवेगळे असतात. त्यामुळे या समस्येवर मात्र तोडगा निघायला हवा. प्रत्येक गाडीसाठी सेम चार्जिंग पोर्ट किंवा फोनच्या चार्जरसाठी वापरले जातात तसे अॅडाप्टर्स बसवले तर एकाच स्लॉटमधून चार्जिंग होऊ शकेल. ज्या सोसायट्यांमध्ये चार्जिंगसाठी वेगळा पॉइंट नसतो तेथील रहिवाशांनाही एका चार्जिंग स्लॉटचा फायदा होईल. कारण स्वतःच्या इलेक्ट्रिसिटी मीटरवर चार्जिंग करायचं झालं, तर दहाव्या मजल्यावर राहणारी व्यक्ती पार्किंगमध्ये चार्जिंग पॉइंट कसा आणणार? याची क्लॅरिटी सध्यातरी कोणाकडे नाही.असे असले तरीही गेल्या दोन वर्षांचा आढावा घेताना २०३०पर्यंत टू व्हीलर इंडस्ट्रीमध्ये ईव्ही इंडस्ट्रीचा शेअर २५ ते ३० टक्क्यांवर जाईल असा अंदाज वर्तवता येतो. हे सहज साध्य होण्यासारखं आहे मात्र त्यासाठी वरील सर्व मुद्यांवर स्पष्टता हवी.(प्रदीप सावंत शेलार टीव्हीएसचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आहेत.)-----------------------.Automobile Industry : भारतीय वाहन उद्योग आज १ कोटी ९० लाख नागरिकांना रोजगार देते आहे; जाणून घ्या भविष्यवेधी वाटचाल .ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Related Stories