पुण्यातील पेठांमधील हरित क्षेत्र एक टक्केपेक्षा कमी

पुणे - पुण्यात (Pune) वृक्षांची (Tree) संख्या मोठी असल्याने शहराला हिरवी चादर पांघरल्यासारखे वाटेत, रस्त्यांच्या दुतर्फा असलेल्या झाडांमुळे शहराचे सौंदर्य (Beauty) देखील खुलते. मात्र, शहराच्या मध्यवर्ती पेठांमधील वृक्ष संख्या शहराच्या एकूण झाडांच्या संख्येच्या एक टक्का देखील झाडे नसल्याचे धक्कादायक वास्तव महापालिकेच्या पर्यावरण अहवालातून (Municipal Environment Report) समोर आले आहे. भवानी पेठ क्षेत्रीय कार्यालय व कसबा-विश्रामबाग वाडा क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीत अवघे ४६ हजार ६७९ झाडांची नोंद झाली आहे. तर सर्वाधिक ११ लाख १३ हजार ५१२ झाडे धनकवडी-सहकारनगर क्षेत्रीय कार्यालयाच्या अंतर्गत आहेत. (Green Area in the Pune City is Less than One Percent)

पुण्यामध्ये असलेल्या पेठांमध्ये दाट लोकवस्ती आहे. पूर्वी वाड्यांची संख्या मोठी होती, पण काळाच्या ओघात वाड्यांची जागा आता अपार्टमेंट, सोसायट्यांनी घेतली आहे. या भागात नव्याने बांधकाम होत असले तरी झाडांची संख्या कमी होत आहे. अनेकदा जुनी झालेली झाडे उन्मळून पडतात, तर कधी बांधकामासाठी आड येणारी झाडे रीतसर परवानगी घेऊन हटविली जातात. पण त्यानंतर त्यांचे पुनर्रोपण केले जातेच असे नाही.त्याचा फटका आहे, मध्यवर्ती पेठांना बसत आहे. महापालिकेने केलेल्या वृक्षगणनेत भवानी पेठ क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीत १२ हजार ४७४ तर कसबा-विश्रामबागवाडा क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीत ३४ हजार २०५ झाडांची नोंद झाली आहे.

पर्यावरण अहवालात शहराची लोकसंख्या ३४ लाख इतकी असल्याचे सांगितले जात असले तरी लोकसंख्येच्या तुलनेत झाडांची संख्या जास्त आहे.

१५ क्षेत्रीय कार्यालयांमध्ये एकूण ४७ लाख १३ हजार ७९१ झाडांची नोंद झाली असून, लोकसंख्येच्या तुलनेत १३ लाखापेक्षा जास्त असल्याचे या अहवालातून स्पष्ट झाले आहे. पण दाट लोकवस्ती व जुन्या पुण्याच्या पाऊलखुणा असलेल्या पेठांमध्ये झाडांची संख्‍या कमी झाली आहे.

शहरात सर्वाधिक हरीतक्षेत्र धनकवडी-सहकारनगर क्षेत्रीय कार्यालयाच्या अंतर्गत आहे, तेथे ११ लाख १३ हजार इतकी झाडे आहेत. त्याखालोखाल हडपसर-मुंढवा क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीत ४लाख ८७ हजार, नगर रस्ता-वडगावशेरी ४लाख ७० हजार, शिवाजीनगर-घोले रस्ता लाख ४३ हजार, कोथरूड-बावधन क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीत ४ लाख २९ हजार झाडांची नोंद झाली आहे. ही पाच क्षेत्रीय कार्यालये सोडत उर्वरित १० क्षेत्रीय कार्यालयाच्या हद्दीतील झाडांची संख्या ४ लाखापेक्षा कमी आहे.

क्षेत्रीय कार्यालय निहाय झाडांची संख्या

येरवडा-धानोरी - २४१२४५

कोंढवा-येवलेवाडी - २०६३०१

बिबवेवाडी - ११७७३४

ढोले पाटील - २८४१५२

धनकवडी-सहकारनगर - १११३५१२

वारजे-कर्वेनगर - १५९५८७

कसबा-विश्रामबागवाडा - ३४२०५

वानवडी-रामटेकडी - १७५,४४२

औंध-बाणेर - ३९८९४१

कोथरूड-बावधन - ४२९८५६

शिवाजीनगर- घोले रस्ता - ४४३०४२

भवानी पेठ - १२,४७४

नगर रस्ता -वडगावशेरी - ४७०८३७

हडपसर-मुंढवा - ४८७७५७

सिंहगड रस्ता - १३८७०६