आता चिंता कोविड जैव वैद्यकीय कचऱ्याची

पुणे - कोरोनाच्या (Corona) दुसऱ्या लाटेमुळे (Second Wave) देशात ‘कोविड जैव वैद्यकीय’ (Covid Biomedical Waste) कचऱ्यात पुन्हा भर पडली आहे. जून २०२० ते आतापर्यंत मे २०२१ मध्ये सर्वाधिक कोविड जैववैद्यकीय कचऱ्याची निर्मिती झाल्याचे या अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. मे महिन्यात दररोज दोन लाख तीन हजार किलो (२०३ टन) कोविड जैव वैद्यकीय कचरा तयार होत होता. (Now the Concern Covid Biomedical Waste)

देशात निर्माण होणाऱ्या एकूण कोविड जैव वैद्यकीय कचऱ्याबाबत केरळ, गुजरात, महाराष्ट्र, दिल्ली आणि कर्नाटक ही राज्य आघाडीवर आहे. केरळमध्ये सर्वाधिक २३ हजार ७१० तर लक्षद्वीपमध्ये सर्वांत कमी १० किलो कचरा तयार होत होता. राज्यात दररोज १९ हजार किलोग्रॅमहून अधिक कोविड जैव वैद्यकीय कचऱ्याची निर्मिती होत असल्याचे दिसून आले आहे.

कोरोनाच्या दुसरे लाटेचे रौद्र रुप मे महिन्यात पाहायला मिळाले होते. याकाळात देशातील रुग्णसंख्या देखील सर्वोच्च स्थानी पोचली होती. त्यामुळे या महिन्यात सर्वाधिक कोविड जैववैद्यकीय कचरा निर्माण झाला होता. २०१७ साली वैद्यकीय कचऱ्यावर प्रक्रिया करण्याचे प्रमाण ९२.८ टक्के होते. २०१९ साली ८८ टक्क्यांपर्यंत खाली आले. सध्या सुमारे १२ टक्के जैव वैद्यकीय कचऱ्यावर कोणत्याही प्रकारची प्रक्रिया होत नाही.

अहवालातील महत्त्वाचे मुद्दे

- देशात एप्रिल ते मे दरम्यान कोविड जैव वैद्यकीय कचऱ्यात ४६ टक्के वाढ

- सुमारे १२ टक्के जैव वैद्यकीय कचऱ्यावर कोणत्याही प्रकारची प्रक्रिया होत नाही

- बिहारमध्ये ६९ टक्के तर कर्नाटकात ४७ टक्के जैव वैद्यकीय कचऱ्यावर प्रक्रिया नाही

पुण्यात मार्च ते मे महिन्याच्या कालावधीत एकूण ५०७.४१ टन सामान्य जैव वैद्यकीय कचरा तर ४३७.९२ टन इतका कोविड जैव वैद्यकीय कचरा निर्माण झाला होता. यामध्ये सर्वाधिक कोविड जैव वैद्यकीय कचरा एप्रिल महिन्यात निर्माण झाला होता. तर महापालिका आणि पास्को यांच्या वतीने येत्या काही महिन्यात पुण्यात कोविड व सामान्य जैव वैद्यकीय कचऱ्यावर मोठ्या प्रमाणात प्रक्रिया करण्यासाठीचे प्रकल्प कार्यान्वित होणार आहे.

- सुनील दंडवते, संचालक, पास्को कंपनीचे

दुसऱ्या लाटेत पुणे शहरात निर्माण झालेला जैववैद्यकीय कचरा

महिना : कोविड जैव वैद्यकीय कचरा (टनांमध्ये)

मार्च : ८९

एप्रिल : १७८.९६

मे : १६९.९३