
पुणे : उन्हाळ्यात मोठ्या प्रमाणावर जंगलांना वणवे लागतात. अचानकपणे लागलेल्या या वणव्याला नियंत्रणात आणण्यासाठी वन प्रशासनासोबतच स्थानिक नागरिकांची भुमिका महत्त्वपूर्ण ठरते. वणव्यांवर नियंत्रण मिळविण्यासाठी लोकसहभाग वाढावा म्हणून रानमळा (ता. खेड) येथील पोपट तुकाराम शिंदे हा अवलिया राज्यभरात जनजागृती करत आहे. संयुक्त वनव्यवस्थापन समितीचे अध्यक्ष असेलेले शिंदे हे वृक्षसंवर्धनाच्या कामासाठी वयाच्या ४३ व्या वर्षापासून कार्यरत आहे. सेवानिवृत्ती घेणारे शिंदे हे प्राथमिक शिक्षक होते. ते आता ७७ वर्षांचे असून सातत्याने पर्यावरण, वन क्षेत्राच्या संवर्धनाच्या उपक्रमांमध्ये कार्यरत आहेत. गेल्या अनेक वर्षांपासून ते राज्यातील विविध जिल्ह्यांमध्ये वनव्यांच्या या महत्त्वपूर्ण विषयावर नागरिकांमध्ये जनजागृती करत आहेत. मागील तीस वर्षाहून अधिक काळापासून ते पर्यावरणाशी संबंधित विविध उपक्रम राबवीत आहेत. यासाठी त्यांना वनश्री पुरस्कार, संत तुकाराम वनग्राम पुरस्कार, पर्यावरण संतुलित ग्राम पुरस्कार असे अनेक पुरस्काराने गौरविण्यात आले आहे.
याबाबत शिंदे म्हणाले, ‘‘जंगलात लागणारे बरेच वणवे माणसाच्या निष्काळजीपणामुळे लागतात. जंगलातून जाताना विडी-सिगारेट पेटवून पेटती काडी तशीच फेकून देणे, किंवा विडी - सिगारेट न विझवता फेकून देणे. ही वणवा लागण्याची सर्वाधिक कारणे आहेत. वणव्यामुळे वनातील वनसंपदा झाडे-झुडुपे, किडे,मुंग्या, पक्षी- प्राणी या प्राणीमात्रांचे जीवन धोक्यात येते. वनसंपदेचा ऱ्हास होतो व निसर्गाची प्रचंड हानी होते. तर वणव्यांची घटना कमी करण्यासाठी किंवा वणवा लागल्यास वन प्रशासनाला कशा प्रकारे मदत केली जाऊ शकते याबाबत नागरिकांमध्ये जनजागृती करणे गरजेचे आहे. याच अनुषंगाने लोकांना वनव्यांबाबत जास्तीतजास्त माहिती पोहोचविण्याचे कार्य करत आहे."
हेही वाचा - पुण्यात मास्कची शिस्त मोडणाऱ्या नागरिकांकडून तब्बल २८ कोटींचा दंड वसूल
वणवा प्रतिबंधक प्रमुख उपाय :
वणवा विझविण्यासाठी हे करावे :
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.