‘बिबट्या आला आहे, सतर्क रहा’

जुन्नर, ता. १ : ‘‘बिबट्या आला आहे, सतर्क रहा’, असा इशारा देणारी ‘एआय’ यंत्रणा गाव तसेच वाड्या-वस्त्यांवरील नागरिकांना बिबट्यापासून सावध करण्यासाठी उपयुक्त ठरत असल्याचे दिसून येत आहे. या यंत्रणेचे फायदे-तोटे येत्या काही दिवसात स्पष्ट होणार असून याबाबत नागरिकांचा अभिप्राय देखील प्राप्त होईल,’’ असे जुन्नर वनविभागाचे उपवनसंरक्षक प्रशांत खाडे यांनी सांगितले.
जुन्नर वन विभागातील विविध गावे व वाड्या वस्त्यांवर ही यंत्रणा कार्यान्वित केली आहे. या यंत्रणेमुळे ४५ दिवसांत ७८ बिबट्यांची नोंद केली गेली आहे.

बिबट्या आल्याची सूचना संबंधित वन विभागाच्या अधिकाऱ्यांच्या मोबाईलवर मिळत असल्याने त्या भागातील नागरिकांना सावध करणे सोपे झाले आहे. याचबरोबर बिबट प्रतिबंधात्मक उपाययोजना राबविण्यासाठी प्रभावी ठरत असल्याचे खाडे यांनी सांगितले.
एआय यंत्रणेमुळे आता वाडी वस्तीवर चोर पावलांनी गुपचूप येणारा बिबट आता एआय कॅमेऱ्याची नजर चुकवू शकणार नाही. या प्रणालीद्वारे बिबट आल्याची नोंद केली जाते, याबाबतची सूचना वन अधिकाऱ्यांना पाठविण्याची स्वयंचलित यंत्रणा प्रभावी ठरत आहे. प्रणालीच्या कॅमेऱ्यात बिबट्या दिसताच सायरन वाजतो व दिवे लागतात.
जुन्नर वन विभागात बिबट्या आल्याची सूचना मिळताच तेथे रेस्क्यू टीम तसेच नागरिकांचे प्रबोधनासाठी पथक पाठविण्यासाठी सात बेसकॅम्प तयार केले आहे. प्रत्येक बेसकॅम्पमध्ये १५ जणांचे पथक आहे. ही यंत्रणा अनायडर पेक्षा प्रभावी ठरत आहे. सध्या वनविभागाच्या पातळीवर बिबट्याची सूचना वन परिक्षेत्र अधिकाऱ्यांच्या मोबाईलवर येत आहे. भविष्यात ग्रामस्थांच्या मोबाईलवर देखील मिळावी, यासाठी संबंधित संस्था प्रयत्नशील आहे.
या प्रणालीच्या माध्यमातून वस्तीवर बिबट आल्याची सूचना शिरूर १२, मंचर ११, जुन्नर १०, चाकण, खेड प्रत्येकी तीन तर ओतूरला एक बिबट्याची नोंद झाली आहे. सूचना मिळताच रेस्क्यू टीम तातडीने तेथे जाऊन सुरक्षा उपाययोजनांचा अवलंब करत असल्याचे खाडे यांनी सांगितले.