विद्यार्थ्यांची हजेरी ‘स्मार्ट’द्वारे नोंदवा पहिली ते दहावीच्या विद्यार्थ्यांची हजेरी ‘ॲप’वर नोंदविण्याचा आदेश

पुणे, ता. ३ : राज्यातील सर्व स्थानिक स्वराज्य संस्था, खासगी अनुदानित आणि अंशत: अनुदानित शाळांमधील पहिली ते दहावीच्या विद्यार्थ्यांची हजेरी आता ‘स्वीफ्ट चॅट’ या ॲप्लिकेशनवर नोंदविण्याची सूचना शालेय शिक्षण विभागाने दिली आहे. त्यानुसार, ऑक्टोबरपासूनच या ॲपवर मुख्याध्यापक आणि शिक्षकांनी शालार्थ आयडी आणि युडायस कोड याद्वारे लॉगिन करून विद्यार्थ्यांची हजेरी ‘स्मार्ट’ पद्धतीने नोंदवावी, असा आदेश शिक्षण आयुक्त सचिंद्र प्रताप सिंह यांनी दिला आहे.
राज्यात इयत्ता पहिली ते दहावीच्या विद्यार्थ्यांची उपस्थिती ‘स्वीफ्ट चॅट’ या ॲपमधील ‘स्मार्ट उपस्थिती’ या ‘बोट’द्वारे ऑनलाइन नोंदविण्याचे आदेश डिसेंबर २०२३ मध्ये दिले आहेत. आतापर्यंत ५० हजारपेक्षा अधिक शाळांनी याद्वारे विद्यार्थ्यांची उपस्थिती नोंदवली आहे. परंतु सद्यःस्थितीत राज्यातील केवळ दोन ते अडीच हजार शाळाच नियमितपणे विद्यार्थ्यांची हजेरी या ॲपद्वारे नोंदवत असल्याची माहिती समोर आली. याचे गांभीर्य लक्षात घेऊन शिक्षण विभागाने हा आदेश दिला आहे. वरिष्ठ कार्यालयाकडून वारंवार आदेश देऊनही जिल्हा स्तरावरही क्षेत्रीय अधिकाऱ्यांमार्फत याबाबत नियमित आढावा घेण्यात येत नसल्याचे निदर्शनास आले. त्यामुळे विद्यार्थी उपस्थिती ऑनलाइन पद्धतीने नोंदविण्यात अनियमितता दिसून येत आहे.
राष्ट्रीय कार्यक्षमता प्रतवारी निर्देशांकामध्ये (पीजीआय) डिजिटल विद्यार्थी आणि शिक्षक उपस्थिती या दर्शकासाठी स्वतंत्र गुणांकन आहे. विद्या समीक्षा केंद्रांतंर्गत ‘स्मार्ट उपस्थिती’ या ‘बोट’वर नियमितपणे विद्यार्थ्यांची उपस्थिती नोंदविल्यास पीजीआयमध्ये राज्याचा प्रतवारी निर्देशांक सुधारण्यास मदत होईल, असे सिंह यांनी परिपत्रकात नमूद केले आहे. विद्यार्थ्यांची नियमित हजेरी ‘स्मार्ट उपस्थिती’द्वारे नोंदविली जात असल्याबाबत उपशिक्षणाधिकारी (प्राथमिक), समग्र शिक्षा आणि महापालिका स्तरावरील समकक्ष अधिकारी हे विद्या समीक्षा केंद्राचे जिल्हा नोडल अधिकारी म्हणून कामकाज पाहतील. विद्यार्थ्यांची दैनंदिन उपस्थिती नियमितपणे नोंदविली जात असल्याबाबत विभागीय शिक्षण उपसंचालक, शिक्षणाधिकारी (प्राथमिक आणि माध्यमिक) आणि जिल्हा नोडल अधिकारी आपल्या स्तरावरून आढावा घेतील, अशी सूचनाही शिक्षण आयुक्तांनी परिपत्रकाद्वारे दिली आहे.
.............
‘‘ग्रामीण भागामध्ये नेटवर्कचा प्रश्न मोठा असतो. अशा परिस्थितीत या भागातील शाळांना ॲपद्वारे ‘स्मार्ट उपस्थिती’त विद्यार्थ्यांची हजेरी नियमित नोंदविणे अशक्य आहे. खरंतर, राज्यातील सर्व शाळांचा विचार करता ग्रामीण आणि दुर्गम भागातील शाळांसाठी ही सोय तितकीशी सुलभ नाही, याचा विचार होणे आवश्यक आहे. अन्यथा, ग्रामीण भागातील शाळांमार्फत ॲपवर हजेरी नोंदविताना अनेक अडचणी येतील आणि त्याचा राज्य पातळीवर ‘पीजीआय’मध्ये परिणाम दिसून येईल. यापेक्षा पारंपारिक पद्धतीने वर्गात होणारी हजेरीच सुलभ आहे.’’
- नंदकुमार सागर, सचिव, महाराष्ट्र राज्य मुख्याध्यापक संघ