पाच महिन्यांमध्ये ११५ दिवस पाऊस राज्यातील रब्बीच्या पेरणीचा वेग मंदावला

पुणे, ता. ८ ः राज्यात यावर्षी पावसाने शेतकऱ्यांच्या तोंडचे पाणी पळवले आहे. खरीप हंगामात नुकसान सोसलेल्या शेतकऱ्यांपुढे आता रब्बी हंगामातही आव्हान उभे राहिले आहे. रब्बीच्या हंगामाच्या पेरणीलाही पावसाने अडथळा आणल्याने पेरण्यांचा वेग मंदावला असून, आतापर्यंत केवळ १४ टक्केच पेरण्या पूर्ण झाल्या आहेत. जून ते ऑक्टोबर या पाच महिन्यांच्या कालावधीत तब्बल ११५ दिवस पाऊस झाला आहे.
पुण्यासह राज्यात शेतीचे नुकसान झाले. खरिपाचा हातातोंडाशी आलेला घास पावसाने हिरावून घेतला. आता रब्बीचा हंगाम व्यवस्थित होण्याची अपेक्षा होती. मात्र, पेरण्यांच्या सुरवातीलाच पावसाने हजेरी लावली. परिणामी वाफसा न झाल्याने पेरण्या लांबल्या आहेत. राज्यात सप्टेंबरमध्ये गतवर्षीच्या तुलनेत अधिक पाऊस झाला असून, जवळपास १६५ टक्के पावसाची नोंद झाली तर ऑक्टोबरमध्ये ११७ टक्के पावसाची नोंद झाली असल्याचे कृषी आयुक्तालयाच्या अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. सात लाख ९६ हजार हेक्टरवर पेरणी झाली असून, गतवर्षी आतापर्यंत ११ लाख ३४ हजार हेक्टरवर पेरणीची कामे पूर्ण झाली होती. पाच वर्षातील रब्बीचे सरासरी पेरणी क्षेत्र हे ५७ लाख ८० हजार हेक्टर एवढे आहे. त्याच्या तुलनेत केवळ चौदा टक्के पेरण्या आतापर्यंत होऊ शकलेल्या आहेत. याबाबत शेतकरी दत्तात्रेय चिरके म्हणाले, ‘‘जिरायती क्षेत्रावर ज्वारीची पेरणी करायची होती. मात्र, पाऊस लांबला. आता त्याठिकाणी इतर पीक घेण्याचा विचार सुरू आहे. पण ऐन पेरणीच्या काळातच पाऊस झाल्याने मोठा फटका बसला आहे.’’

ज्वारीच्या उत्पन्नात घट?
ज्वारीच्या पेरणी काळात पाऊस झाल्याने आतापर्यंत सरासरीच्या तुलनेत केवळ २६ टक्के पेरणी झाली आहे. तीन लाख ९३ हजार ४०१ हेक्टर एवढ्या क्षेत्रावर पेरणी होऊ शकली आहे. याचा थेट उत्पन्नावर परिणाम होण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात येत आहे. गव्हाची पेरणी ही केवळ तीन टक्के झाली आहे. मका २४ तर इतर तृणधान्याची पेरणीही केवळ दोन टक्के होऊ शकलेली आहे. ३१ हजार हेक्टरवर गहू तर ८८ हजार हेक्टर एवढ्या क्षेत्रावर शेतकऱ्यांनी मका पेरली आहे.

पीक पेरणी...
पाच वर्षांचे सरासरी क्षेत्र - ५७.८० लाख हेक्टर
गेल्यावर्षीचे पेरणी क्षेत्र - ६४.९२ लाख हेक्टर
सध्या झालेले पेरणी क्षेत्र - ७.९६ लाख हेक्टर