‘एनपीएस’मध्ये महत्त्वपूर्ण बदल

-डॉ. दिलीप सातभाई,ज्येष्ठ चार्टर्ड अकाउंटंट- सीए न्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाने राष्ट्रीय पेन्शन प्रणालीमध्ये (एनपीएस) महत्त्वपूर्ण बदल केले असून, १६ डिसेंबर २०२५ रोजी ‘एनपीएस’मधून बाहेर पडणे आणि पैसे काढणे याबाबत नवे नियम अधिसूचित केले आहेत. यात दहा प्रमुख बदलांचा समावेश आहे..८५ वर्षांपर्यंत योजनासरकारने या योजनेत राहण्याचे कमाल वय ७५ वर्षांवरून ८५ वर्षे केले आहे. पूर्वी सदस्यांना ७५ व्या वर्षी बाहेर पडावे लागत होते, तथापि आता ते ८५ वर्षांपर्यंत योजनेत गुंतवणूक सुरू ठेवू शकतात आणि त्यानंतर एकरकमी किंवा टप्प्याटप्प्याने पैसे काढू शकतात. हा नियम बिगरसरकारी आणि सरकारी सदस्यांना लागू होईल.पेन्शन (ॲन्युईटी) खरेदी नियमसेवानिवृत्तीच्या वेळी आणि इतर काही परिस्थितीत, बिगरसरकारी सदस्य आता त्यांच्या एकूण निधीच्या किमान २० टक्के रकमेतून पेन्शन खरेदी करू शकतात. पूर्वी, जमा निधी पाच लाख रुपयांपेक्षा जास्त असेल, तर योजनेतून बाहेर पडताना, निधीच्या किमान ४० टक्के रक्कम पेन्शन खरेदीसाठी गुंतवावी लागत होती..१०० टक्के निधी काढण्याची परवानगीसरकारी आणि बिगरसरकारी सदस्यांना त्यांचा निधी आठ लाख रुपये किंवा त्यापेक्षा कमी असला, तरीही आता संपूर्ण निधी एकरकमी काढण्याची परवानगी आहे. सरकारी सदस्यांना निधीच्या किमान ४० टक्के रकमेतून, तर बिगरसरकारी सद्स्यांना किमान २० टक्के रकमेतून पेन्शन योजना खरेदी करावी लागेल.सिस्टिमॅटिक युनिट रिडम्प्शन (एसयूआर)‘एनपीएस’ निधीतून पैसे काढण्यासाठी नवी सिस्टिमॅटिक युनिट रिडम्प्शन पद्धत सुरू करण्यात आली आहे. ज्यांचा एकूण जमा निधी आठ लाख रुपयांपेक्षा जास्त; पण १२ लाख रुपयांपर्यंत आहे, असे सदस्य सहा लाख रुपयांपर्यंतची रक्कम एकरकमी काढू शकतात आणि उर्वरित निधीसाठी या पद्धतीचा पर्याय निवडू शकतात..‘एनपीएस’ खाते तारण सुविधासदस्य संघटनेने ठरवून दिलेल्या वित्तसंस्थांकडून कर्ज घेण्यासाठी आपले ‘एनपीएस’ खाते तारण ठेवू शकतो. पेन्शनचे लाभ तारण ठेवण्याचाही अधिकार असेल.पैसे काढण्याची परवानगी‘एनपीएस’ सदस्यांना आता ६० वर्षे वय पूर्ण होण्यापूर्वी किंवा सेवानिवृत्तीपूर्वी, यापैकी जे नंतर असेल, त्याआधी जास्तीत जास्त चार वेळा (पूर्वी तीन वेळा) पैसे काढण्याची परवानगी असेल. दोन वेळांमध्ये किमान चार वर्षांचे अंतर ठेवावे लागेल. ६० वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे किंवा निवृत्तीनंतर किंवा निवृत्तीनंतर ‘एनपीएस’ सुरू ठेवलेले सदस्य आता त्यांच्या निधीतून आंशिक पैसे काढण्यास पात्र असतील आणि सलग पैसे काढण्यामध्ये किमान तीन वर्षांचा कालावधी असेल. हा पर्याय निवडण्यासाठी, पैसे काढण्याची रक्कम २५ टक्क्यांपेक्षा जास्त नसावी..नागरिकत्वाचा त्याग‘एनपीएस’ सदस्य भारताचा नागरिक राहिला नाही, तर त्याला वैयक्तिक पेन्शन खाते बंद करण्याचा आणि संपूर्ण जमा निधी एकरकमी काढून घेण्याचा पर्याय असेल.बेपत्ता सदस्यबेपत्ता म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नामनिर्देशित व्यक्ती किंवा कायदेशीर वारस हे एकत्रित निधीच्या २० टक्के रक्कम अंतरिम मदत म्हणून एकरकमी मिळण्यास पात्र असतील. उर्वरित ८० टक्के रक्कम गुंतवली जाईल.खाते-केंद्रित दृष्टिकोन मजबूत‘कायमस्वरूपी सेवानिवृत्ती’ खात्याच्या उल्लेखांऐवजी ‘प्रत्येक वैयक्तिक पेन्शन खात्या’चा उल्लेख करण्यात आला आहे. या बदलामुळे जिथे एकापेक्षा जास्त खाती आहेत, तिथे खाते-स्तरीय मालकी आणि व्यवहारांना बळकटी मिळाली आहे..नवा निधी स्लॅबसरकारने सरकारी आणि बिगरसरकारी दोन्ही ग्राहकांसाठी आठ लाख रुपयांपेक्षा जास्त आणि १२ लाख रुपयांपर्यंतच्या जमा निधीसह एक नवा एकरकमी पैसे काढण्याचा स्लॅब सुरू केला आहे. या स्लॅबमध्ये येणाऱ्या सरकारी सदस्यांकडे तीन वेगवेगळे पैसे काढण्याचे पर्याय असतील. पहिला, ते सहा लाख रुपयांपर्यंतची रक्कम एकरकमी काढू शकतात आणि उर्वरित रक्कम पुढील सहा वर्षांसाठी सिस्टिमॅटिक युनिट रिडम्प्शनद्वारे काढू शकतात. दुसरा, त्यांना सहा लाख रुपयांपर्यंतची समान एकरकमी रक्कम मिळू शकते. परंतु, उर्वरित निधीचा वापर पेन्शन योजना खरेदी करण्यासाठी करावा लागेल. तिसरा, ते त्यांच्या निधीच्या ६० टक्क्यांपर्यंत रक्कम एकरकमी काढू शकतात आणि ४० टक्के रकमेतून पेन्शन योजना खरेदी करू शकतात. बिगरसरकारी सदस्यांसाठी पहिले दोन पैसे काढण्याचे पर्याय समान आहेत. फरक तिसऱ्या पर्यायामध्ये आहे, जिथे या सदस्यांना निधीच्या केवळ २० टक्के रक्कम पेन्शन योजना खरेदी करण्यासाठी वापरण्याचा पर्याय आहे, तर उर्वरित ८० टक्के रक्कम एकरकमी म्हणून काढली जाऊ शकते. .सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

‘एनपीएस’मध्ये महत्त्वपूर्ण बदल

Related Stories