यास्मिनने बांधले ‘डुबकी’साठी घर

गौरी देशपांडे- gaurisdeshpande1294@gmail.comतुम्हाला ते पत्र्याचं खोपटं दिसतंय? ते आहे यास्मिनचं आणि तिच्या कुटुंबाचं घर. त्यांचं हे घर उन्हाळ्यात खूप तापतं आणि हिवाळ्यात बर्फासारखं थंड पडतं. पावसाळ्याचं तर विचारूच नका! जेव्हा मुसळधार पाऊस पडतो, तेव्हा हजारो बोटं आपल्या डोक्यावर टपल्या मारताहेत असं यास्मिनला वाटतं..जोरजोरात वाहणारा वारा म्हणजे भूतच वाटतो तिला! खरं तर, यास्मिनला प्रश्न पडतो की, अब्बू आणि अम्मी बांधकामाचं काम करतात, इतरांसाठी ते विटा-मातीची पक्की घर बांधतात, मग आपलंच घर असं का? त्यावर त्यांचं उत्तर ठरलेलं असतं की, यास्मिन, तुला शाळेत पाठवण्यासाठी पैसे वाचवायचेत म्हणजे तुला आमच्यासारखी काम करावी लागणार नाहीत..‘‘खरंच? मग आपण आपल्या गावाला- बाँकिपुटला परत जाऊ शकू?’’बाँकीपुटचं नाव ऐकताच डुबकीनेसुद्धा उत्साहात ‘भौ भौ’ केलं! यास्मिनला आणि डुबकीलाही त्यांच्या घराची, दादी-दादूंची खूप आठवण यायची..उन्हाळा वाढू लागला होता. यास्मिनने डुबकीसाठी बाहेर ठेवलेलं पाणी तर तिने एका घोटात संपवून टाकलं. ते पाहून यास्मिनला वाटलं की, पत्र्याचं का होईना, पण माझ्याकडे घर आहे, माझी काळजी घेणारे अम्मी - अब्बू आहेत. मी जरी अनोळखी शहरात असले, तरी मी एकटी नाही पण डुबकी? तिला तर तिचं म्हणावं असं कोणीच नाही. तिचं स्वतःचं घरही नाही. ठरलं! डुबकीसाठी घर बांधायचं!.यास्मिनचं निरीक्षण खूप चांगलं होतं. तिने अम्मी आणि अब्बूला काम करताना पाहिलं होतं. त्यामुळे तिला बांधकाम कसं करायचं? हे ठाऊक होतं, पण ती एकटी हे सगळं कसं करणार होती? तिने अली आणि नबीलाला तिच्या योजनेत सहभागी करून घेतलं. चला, कामाला लागूया!.सगळ्यात आधी त्यांनी डुबकीची मापं घेतली. मग त्यांनी जवळच एक मोकळी जागा शोधली. ती जागा स्वच्छ करायला सुरुवात करताच त्यांना कुठून तरी फिदी फिदी हसण्याचा आवाज आला. त्यांनी आवाजाच्या दिशेने पाहिलं, तर तीन चेहरे भिंतीच्या मागून वेडेवाकडे हावभाव करत ओरडत असताना त्यांना दिसले. ते नेमकं काय म्हणत होते ते यास्मिनला स्पष्ट ऐकू आलं नाही, पण त्यातला ‘जंगली’ हा एक शब्द तिला ऐकू आला आणि तो मात्र तिच्या जिव्हारी लागला. रडत तिने तो सगळा प्रकार दीदीला सांगितला तेव्हा दीदी तिला शांत करत म्हणाली, ‘‘अब्बू म्हणतात ना, आपण डुबकीसारखे आहोत. रानटी आणि मुक्त!’’.दीदीच्या म्हणण्याला डुबकीनेसुद्धा ‘‘भौ भौ’’ म्हणत तिची सहमती नोंदवली. अली आणि नबीनाने यास्मिनला ओढून बाहेर नेलं. यास्मिननेसुद्धा मग त्या मुलांकडे दुर्लक्ष करायचं ठरवलं आणि ती नव्या जोमाने कामाला लागली. जागा स्वच्छ झाल्यावर त्यांनी जमिनीवर एक मोठा चौकोन काढला. अलीने विटा भरून आणायला एक छोटी हातगाडी आणली. नबीलाने पत्र्याचा एक मोठा तुकडा आणला. आता हवं होतं, एक दणकट खोकं. एका उंच इमारतीच्या समोरच तसा खोका पडलेला तिला दिसला. यास्मिन ते उचलताच तिथल्या रखवालदारनं तिला हाकलून लावलं..‘‘आम्ही काही मदत करू का?’’ मागून आवाज आला.यास्मिनने वाळून पाहिलं, तर काय आश्चर्य! तेच ते हसणारे तीन चेहरे! त्यातल्या एकाने मग त्याच्या घराच्या नवीन वॉशिंग मशीनचं खोकं आणलं. आता त्यांच्याकडे खोकंही होतं आणि तीन नवीन मदतनीस. ते म्हणजे, जेकब, सारिका आणि नुरीन. सगळ्यांनी मिळून खूण केलेल्या जागी ते खोकं ठेवलं. अलीने तिन्ही बाजूंनी विटा लावल्या. नबीलाने आणि यास्मिनने विटा एकमेकांवर रचल्या. त्याची खोक्याएवढी उंच भिंत तयार झाली. मग पत्र्याचा तुकडा त्यावर ठेवला. छप्पर उडून जाऊ नये म्हणून छपराच्या चारही टोकांवर विटा ठेवल्या. तसं तर काम जवळ जवळ संपत आलं होतं. आता उन्हाच्या झळांपासून वाचण्यासाठी म्हणून यास्मिनने अम्मीचा एक फाटका दुपट्टा आणला. जेकबने डुबकीला आरामात बसता यावं म्हणून एक जुनी उशी आणली. झालं तयार डुबकीचं नवं घर!.संध्याकाळी अम्मी-अब्बूने घर पाहिलं आणि त्यांनी कौतुकाने टाळ्या वाजवल्या. अली, नबीला आणि त्यांचे नवीन दोस्त या सगळ्यांनाच यास्मिनसारखाच आनंद झाला. डुबकी एक पाळीव कुत्री होती. यास्मिन आणि तिचं कुटुंब तिला रोज खाऊ पिऊ घालतं, तिचे लाड करतं. तीसुद्धा त्यांच्या घराची राखण करते. आता तुम्हाला वाटेल त्यांच्या घरात चोरून नेण्यासारखं आहे तरी काय? तर, त्यांच्या गावाजवळच्या समुद्रातली शिंपल्यांनी भरलेली एक पेटी आहे. एकदा यास्मिनने आईला पेटी उघडून शिंपल्यांचा, त्यांच्या बाँकीपुटचा सुगंध घेताना पाहिलं. मग यास्मिननेसुद्धा तो वास घेतला. अब्बू म्हणतात की, लोक वस्तू चोरू शकत असले तरी आठवणी नाही चोरू शकत..बंगालमधल्या एका स्थलांतरित कुटुंबाची ही हृद्य गोष्ट आहे प्रिया नारायणन यांची. यातली सुंदर जिवंत चित्रे शुभम लखेरा यांची आहेत. या मूळ इंग्रजी कथेचा मराठी अनुवाद सुवर्णा श्रीधर यांनी केला असून, तुलिका प्रकाशनाने हे पुस्तक प्रकाशित केलं आहे. काही आठवड्यानंतर अम्मीने यास्मिनला हाक मारली. यास्मिन धावत गेली आणि बघते तर काय? डुबकीला खेटून पडली होती सहा छोटी छोटी गोजिरवाणी पिल्लं. त्यांच्या स्वतःच्या हक्काच्या घराबाहेर!.इलहामला मिळाली वाढदिवसाची भेट.आपल्याला पत्र्याचं का असेना घर आहे, पण डुबकीकडे - एका प्राण्याकडे - तेही नाही म्हणून काळजी करणारी, त्यावर लगेच उपाय शोधणारी यास्मिन. ही यास्मिन मोठी झाल्यावर पण अशीच असेल का, हळवी, प्रेमळ, सहवेदना जपणारी? आपण जपू शकू का, तिच्यातलं हे सौंदर्य?.सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

यास्मिनने बांधले ‘डुबकी’साठी घर

Related Stories