पाण्याची चिंता मिटली! साताऱ्यातील अकराही तालुक्यांत पाणीपातळीत वाढ

गोडोली : सातारा जिल्ह्यात गेल्या पाच वर्षांत पावसाचे (Heavy Rain) प्रमाण वाढल्याने मे २०१६ ते मे २०२० मधील सरासरी भूजल पातळीत वाढ झाली असून, मे २०२१ मध्ये झालेल्या निरीक्षणात सर्व ११ तालुक्यांत कमी-अधिक प्रमाणात भूजल पातळी वाढलेली आहे. माण व खटाव तालुक्यांमध्ये सर्वाधिक वाढ झाल्याचे निर्दशनास येत आहे.

सातारा जिल्ह्यात गेल्या पाच वर्षांमध्ये दुष्काळी तालुक्यांत पाऊस समाधानकारक झालाच. पण, शासनस्तरावरून व खासगी संस्थांकडून ‘पाणी अडवा, पाणी जिरवा’ या योजनेंतर्गत झालेल्या कामाचा दृश्य परिणाम सध्या सर्वत्र दिसत आहे. मुख्यत्वाने सर्वच तालुक्यांच्या भूजल पातळीमध्ये त्यामुळे वाढ झाली आहे. बागायती क्षेत्रातही वाढ झालेली आहे. शिवाय पावसाळ्यातही काही गावांना टॅंकरच्या पाण्यावर अवलंबून राहावे लागायचे, ते चित्र या पावसाळ्यात दिसले नाही. पाण्याचे टॅंकर जवळपास बंद झाले आहेत.

पुढील काळातही पडणाऱ्या पावसाचे पाणी अडविल्यास भूजल पातळीत अधिक वाढ होण्याची शक्यता आहे. चालू हंगामात सगळीकडे पावसाचे प्रमाण सारखे नसले तरी जिल्ह्याच्या पश्चिमेकडील डोंगराळ भागात अधिक पाऊस झाला. मात्र, दुष्काळी पट्ट्यात अपेक्षेप्रमाणे पाऊस झालेला नाही. पुढील काळात खरिपासाठी अधिकच्या पावसाची आवश्‍यकता आहे. पुढील काळातही पावसाचा थेंब न थेंब अडवून जमिनीत मुरविला पाहिजे, असे मत वरिष्ठ भूवैज्ञानिक एम. एम. गडकरी यांनी व्यक्त केले.

पाणीपातळीतील वाढ

जिल्ह्यातील तालुकानिहाय पाणीपातळीत झालेली वाढ मीटरमध्‍ये पुढीलप्रमाणे : जावळी ०.४२, कऱ्हाड ०.८०, खंडाळा १.१५, खटाव १.२१, कोरेगाव ०.७२, माण १.२३, महाबळेश्वर ०.९२, पाटण ०.२७, फलटण ०.५१, सातारा ०.३३, वाई ०.६३.

तालुकानिहाय स्थिर भूजल पातळीतही वाढ

सातारा जिल्ह्यात तालुकानिहाय मे २०२१ मध्ये सरासरी स्थिर भूजल पातळी मीटरमध्ये पुढीलप्रमाणे : (कंसात मे २०१६ ते मे २०२० मधील सरासरी भूजल पातळी मीटरमध्ये) जावळी ३.९० (४.३२), कऱ्हाड ४.८७ (५.७८), खंडाळा ५.७६ (६.९१), खटाव ९.१९ (९.४०), कोरेगाव ७.०७ (७.७९), माण ८.४१ (९.६५), महाबळेश्वर १३.८७ (१४.७९), पाटण ४.७८ (५.०५), फलटण ६.९६ (७.४७), सातारा ५.०६ (५.३९), वाई ७.६३ (८.२५).