Microsoft Majorana 1 Chip: मायक्रोसॉफ्टने एक महत्त्वाची घोषणा केली आहे, ज्यामध्ये त्यांचा 'मेजॉरेना 1' क्वांटम चिप लॉन्च केला आहे. या चिपमुळे क्वांटम संगणकाच्या विकासामध्ये क्रांतिकारी बदल होण्याची शक्यता आहे. 'मेजॉरेना 1' जगातील पहिला क्वांटम प्रोसेसिंग युनिट (QPU) आहे, जो एक टोपोलॉजिकल कोअरवर आधारित आहे आणि एका नव्या प्रकाराच्या पदार्थाच्या स्थितीवर चालतो. मायक्रोसॉफ्टचे CEO सत्य नाडेला यांनी X (पूर्वीचे ट्विटर) वर या तंत्रज्ञानाबद्दल उत्साह व्यक्त केला.
क्वांटम संगणकांमध्ये सर्वात मोठा अडथळा म्हणजे त्यांचे क्विबिट्स अत्यंत अस्थिर असतात. हे काम करण्यासाठी जवळजवळ शून्य तापमानाची आवश्यकता असते, तरीही चुकीचे परिणाम होणं सामान्य आहे. मायक्रोसॉफ्टने यावर उपाय शोधण्याचा दावा केला आहे. कंपनीने टोपोकॉनडक्टर्स नावाच्या नवीन प्रकाराच्या सामग्रींवर आधारित एक पद्धत विकसित केली आहे, ज्यामुळे क्विबिट्स अधिक स्थिर होतात आणि अधिक अचूकपणे कार्य करतात.
मायक्रोसॉफ्टच्या मते, हे क्वांटम संगणकांना खूप जलद, अधिक विश्वासार्ह आणि सध्याच्या मॉडेल्सपेक्षा लहान बनविण्याची क्षमता आहे. हे कृतीत आणले तर आम्हाला मायक्रो-प्लास्टिक तोडणे किंवा स्व-चिकित्सक सामग्री निर्माण करणे यासारख्या दैनंदिन समस्यांवर मोठा प्रभाव पडू शकतो.
क्वांटम संगणकाच्या पूर्ण सामर्थ्याला गाठण्यासाठी, शास्त्रज्ञांचा अंदाज आहे की, चिप्समध्ये कमीत कमी १ मिलियन क्विबिट्स असाव्यात. मायक्रोसॉफ्टला विश्वास आहे की मेजॉरेना 1 हे यासाठी महत्त्वाचे पाऊल आहे. "टोपोकॉनडक्टर्सद्वारे तयार केलेले क्विबिट्स जलद, अधिक विश्वासार्ह, आणि लहान आहेत. हे १/१०० व्या मिलिमीटर आकाराचे आहेत, याचा अर्थ आहे की आम्हाला १ मिलियन क्विबिट्सच्या प्रोसेसरकडे जाण्याचा स्पष्ट मार्ग मिळाला आहे," असे नाडेला यांनी स्पष्ट केले.
काही तंत्रज्ञ अजूनही या ब्रेकथ्रूवर साशंक आहेत. टॉय नेल्सन, Lastwall या सायबरसुरक्षा कंपनीचे CTO, यांनी उत्साह व सावधपणाचा संगम व्यक्त केला आहे. "यांनी एक नवीन पाया तयार केला आहे, ज्यावर आपल्याला काम करता येईल. पण याच्या उत्पादन समस्यांवर काम करणे आवश्यक आहे," असे ते म्हणाले.
मायक्रोसॉफ्ट ही एकटी नाही जे क्वांटम संगणकाच्या क्षेत्रात वर्चस्व गाजवण्याचा प्रयत्न करत आहे. डिसेंबर महिन्यात, गूगलने त्यांचा 'विलो' क्वांटम चिप लॉन्च केला, ज्यामुळे एक गणना ५ मिनिटांत केली जाऊ शकते, जी कार्य जगातील सर्वात जलद सुपरकॉम्प्युटरला करण्यास लाखो वर्षे लागतील. तथापि, क्वांटम संगणकांचा व्यवहार्य उपयोग अजूनही २० वर्ष दूर असल्याचा अंदाज NVIDIA च्या CEO जेनसन हुआंग यांनी व्यक्त केला आहे.
मेजॉरेना 1 च्या घोषणा ने तंत्रज्ञान क्षेत्रात चर्चा निर्माण केली आहे. टेस्ला आणि X चे CEO, एलन मस्क, यांनी नाडेला यांच्या पोस्टवर एक छोटा, पण विचारप्रवृत्त करणारा प्रतिसाद दिला, "क्वांटम संगणकांमधून आणखी आणि आणखी ब्रेकथ्रू होत आहेत..." नाडेला यांनी उत्साहाने उत्तर दिले, "हे खूप रोमांचक आहे, नाही का? आम्हाला विश्वास आहे की हे क्वांटमचा ट्रांझिस्टर क्षण असू शकते... फक्त बॅटरी रसायनशास्त्राच्या दृष्टीने त्याचे परिणाम विचार करा!"
मायक्रोसॉफ्टचा मेजॉरेना 1 हा क्वांटम संगणकाच्या क्षेत्रात एक महत्त्वाचा टप्पा आहे, पण हे अजून सर्वसामान्य वापरासाठी तयार नाही. मात्र, याच्या मागील तंत्रज्ञानाचे परीक्षण अधिक चांगल्या पद्धतीने झाल्यास, हा शोध क्वांटम संगणकांचा वापर सध्याच्या दशकापेक्षा केवळ काही वर्षांत सुरू होऊ शकतो.
याचा परिणाम उद्योग आणि अर्थव्यवस्थेवर मोठा होईल. सध्या, जगभरातील संशोधक आणि अभियंते या ब्रेकथ्रूचे परीक्षण करत आहेत आणि यशस्वी ठरल्यास, क्वांटम संगणकाची तत्त्वज्ञानापासून प्रत्यक्ष उपयोगात प्रवेश होईल.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
