द्वारकाधीश मंदिरा बद्दल जाणून घ्या..रंजात्मक माहिती

जळगाव ः गोमती नदीच्या काठावरील द्वारकाधीश मंदिर हे गुजरातमधील सर्वात पवित्र व प्राचीन मंदिर मानले जाते. भगवान श्रीकृष्णाचे हे मंदिर असून देशातील श्रीकृष्णाच्या प्रमुख मंदिरांपैकी एक मानले जाते. येथे दरवर्षी लाखो भाविक आणि पर्यटक द्वारकाधीश मंदिरात दर्शनासाठी येतात. या मंदिराशी संबंधित अनेक रंजक आणि पौराणिक गोष्टीं असून त्याची माहिती तुम्हाला आज आम्ही सांगणार आहो. चला तर जाणून घेवू द्वारकाधीश मंदिरा बाबत..

असा आहे इतिहास

द्वारकाधीश मंदिर सुमारे 2 हजार दोनशे वर्ष जुने असल्याचे मानले जात आहे. असे म्हणतात की हे मंदिर कृष्णा काळात व्रजभान यांनी बांधले होते. व्रजभान हे भगवान श्रीकृष्णाचे नातू समजले जातात. पौराणिक कथांमध्ये असे म्हटले जाते की हे स्थान 'हरि गृह' अर्थात भगवान श्रीकृष्ण जी यांचे निवासस्थान होते, जे नंतर मंदिर म्हणून बांधले गेले.

मंदिराला आहे अनेक नावे

द्वारकाधीश मंदिर अनेक नावांनी देखील प्रसिद्ध आहे. यात 'कृष्णा मंदिर', 'द्वारका मंदिर' आणि 'हरि मंदिर' असे म्हटले जाते, परंतु द्वारकाधीश मंदिराच्या नंतर हे मंदिर 'जगत मंदिर' म्हणून सर्वाधिक ओळखले जाते. हे शहर भगवान श्रीकृष्णाने समुद्रातून ताब्यात घेतलेल्या जमिनीच्या तुकड्यावर बनवले होते, तेथे आप मंदिर आहे.

मंदिरचे बांधकाम उत्कृष्ठ

द्वारकाधिश मंदिर भव्य मार्गाने तयार करण्यात आले असून चुनखडी आणि वाळूचा वापर करून हे स्मारक चालुक्य शैलीमध्ये बनवले गेले आहे. जे भारतातील सर्वात प्राचीन शैली प्रतिबिंबित करते. तसेच हे मंदिर दगडाच्या तुकड्यावर बांधले गेले आहे असे देखिल म्हतले जात असून हे पाच मजली मंदिरआहे.

सुर्य, चंद्राचे प्रतिक ध्वज

या मंदिराच्या शिखरावर ध्वज फडकावलेला असून भक्त सूर्य आणि चंद्राचे प्रतीक याला मानतात. या ध्वजाची उंची सुमारे 75 फूट असल्याचे सांगितले जाते. असेही म्हटले जाते की मंदिराचा ध्वज दिवसातून किमान पाच वेळा बदलला जातो, जेव्हा जेव्हा ध्वज खाली केला जातो तेव्हा भाविक त्यास स्पर्श करण्यास उत्साही असतात.

स्वर्ग द्वार

या मंदिरात उपस्थित असलेले दोन दरवाजेही खूप महत्वाचे मानले जातात. उत्तरेकडे एक दरवाजा आहे, ज्याला 'मोक्ष द्वार' म्हणून ओळखले जाते. दुसरा द्वार दक्षिणेकडे दिशेला आहे ज्याला 'स्वर्ग द्वार' असेही म्हणतात. दक्षिण दरवाजामार्गे तुम्ही गोमती नदीच्या काठावरही जाऊ शकता.

सुर्य, चंद्राचे प्रतिक ध्वज

या मंदिराच्या शिखरावर ध्वज फडकावलेला असून भक्त सूर्य आणि चंद्राचे प्रतीक याला मानतात. या ध्वजाची उंची सुमारे 75 फूट असल्याचे सांगितले जाते. असेही म्हटले जाते की मंदिराचा ध्वज दिवसातून किमान पाच वेळा बदलला जातो, जेव्हा जेव्हा ध्वज खाली केला जातो तेव्हा भाविक त्यास स्पर्श करण्यास उत्साही असतात.

गेटवे प्रमाणीकरण

या मंदिरात उपस्थित असलेले दोन दरवाजेही खूप महत्वाचे मानले जातात. उत्तरेकडे एक दरवाजा आहे, ज्याला 'मोक्ष द्वार' म्हणून ओळखले जाते. दुसरा द्वार दक्षिणेकडे दिशेला आहे ज्याला 'स्वर्ग द्वार' असेही म्हणतात. दक्षिण दरवाजामार्गे तुम्ही गोमती नदीच्या काठावरही जाऊ शकता.