केदारनाथ - बद्रीनाथ संबंधित रहस्ये जाणून घ्या

जळगाव ः देशभरात कोरोनाचा संसर्ग भयंकर वाढत असून दररोज साडेतीन लाखांपेक्षा जास्त लोकांना याची लागन झाली आहे. यामुळे देशातील बर्‍याच राज्यात लॉकडाउनचे नियम लावण्यात आले आहे. त्यात उत्तराखंडचे मुख्यमंत्री तीरथसिंग रावत यांनी नुकताच चार धाम यात्रे बद्दल घोषणा केली आहे. ते म्हणाले की, 'कोरोना साथीच्या आजारात चार धाम यात्रा काढणे शक्य नाही. तथापि, हिमालयीन तीर्थक्षेत्र त्यांच्या स्वत: च्या वेळेवर उघडली जातील, परंतु केवळ पुजारी तेथेच पूजा करतील आणि उर्वरित लोकांसाठी यात्रा बंद राहणार आहे.

कधी उघडणार..

अक्षय तृतीयेच्या दिवशी 14 मे रोजी गंगोत्री आणि यमनोत्री दरवाजे उघडतील. तर रुद्रप्रयाग जिल्ह्यातील केदारनाथ १ May मे आणि बद्रीनाथ कपाट १ May मे रोजी उघडण्यात येणार आहे. यमुनोत्री, गंगोत्री, केदारनाथ आणि बद्रीनाथ उत्तराखंड राज्यात छोटा धाम म्हणून ओळखले जातात.

बद्रीनाथ धाम बद्दलची कथा

पुराणानुसार, एकदा भगवान विष्णू मनुका बागेत ध्यान करायला येत असत. ऋषी नारद तेथे अवतार घेतात आणि भगवान विष्णूला सांसारिक सुखातून मिळणाऱ्या पापांबद्दल जागरूक करतात. माता लक्ष्मी भगवान विष्णूपासून अंतर सहन करू शकत नाहीत आणि स्वतःला मनुकाच्या झाडाचे रूपांतर करतात. माता लक्ष्मी भगवान विष्णूला एक मनुका झाडाच्या रूपात बदलते आणि सूर्याच्या किरणांपासून तिचे रक्षण करते. जेव्हा भगवान विष्णूला हे कळले तेव्हा ते फार आनंदित होते आणि देवी लक्ष्मीला वचन देतात की आजपासून हे स्थान बद्रिनाथ म्हणून ओळखले जाईल. नंतर या जागेचे नाव बद्रीनाथ असे ठेवले गेले.

केदारनाथ बाबत कथा

केदारनाथ मंदिर महाभारत काळात बांधले गेले. पौराणिक कथांनुसार, महाभारतचे युद्ध जिंकल्यानंतर पाच पांडव भगवान श्रीकृष्णाशी चर्चा करीत होते. तो म्हणाला, “स्वामी, आम्ही युद्धामध्ये आपल्या भावांना व गुरूंना ठार मारले आहे. भगवान श्री कृष्ण म्हणाले की तुम्ही सर्वजण पापाचे भागीदार आहात आणि केवळ भगवान शिव यांनाच मुक्ती मिळू शकते. प्रभूचे ऐकून हे पाच पांडव द्रौपदीसमवेत भगवान शिवच्या शोधात निघाले. पण भोलेनाथ कोठेही सापडला नाही. पांडवांनीही शिव पाहण्याचा निर्धार केला होता.

पांडव शिवच्या शोधात हिमालयात पोहोचले. शिवाजी पांडवांना पाहून लपून बसले आणि बैलांचे रूप धारण करून पांडवांवर हल्ला केला. त्याचवेळी सध्याचा भीमा रागाच्या भरात बैलाशी लढा देत आहे. मग बैलाचे डोके दगडात अडकले. गाढव भीमाने बैलाची शेपटी खेचताच त्याचा धड डोक्यापासून वेगळा झाला. ज्या ठिकाणी बैलाचा धड पडतो, त्याच ठिकाणी शिवलिंगातून शिव दिसतो आणि पांडवांना पापांपासून मुक्त करतो. केदारनाथमध्ये आजही या शिवलिंगाची पूजा केली जाते.

संपादन- भूषण श्रीखंडे