भगवान शिव आणि विष्णूचे एकत्र वास्तव्य; लिंगराज मंदिर याबद्दल जाणून घ्‍या

भगवान शिव आणि विष्णूचे एकत्र वास्तव्य; लिंगराज मंदिर याबद्दल जाणून घ्‍या
lingraj temple
lingraj templelingraj temple

भारतात बरीच प्रसिद्ध मंदिरे आहेत; ज्यांच्याविषयी त्यांच्यावर अनेक श्रद्धा आहेत. दूरदूरहून भाविक मंदिरात भेट देतात. शिव आणि विष्णू दोघांचेही भक्त असाल तर अशा मंदिराबद्दल माहिती जाणून घ्‍या; जिथे आपण त्यांना पाहू शकता. असेच ओडिशाच्या भुवनेश्वर येथील प्रसिद्ध लिंगराजा (Lingaraj temple) मंदिर. लिंगाजा मंदिर भारतातील सर्वात प्राचीन मंदिरांपैकी एक आहे. याला विशेष महत्त्व आहे. या मंदिरात भगवान शिव तसेच विष्णू यांचीही पूजा केली जाते. असे मानले जाते की भुवनेश्वर शहराचे नाव त्याच्या नावावर आहे. वास्तविक भगवान शिव (Lord shiva) यांच्या पत्नीला येथे भुवनेश्वरी म्हणतात. त्याचवेळी लिंगराज म्हणजे लिंगमचा राजा आहे. ज्याला येथे भगवान शिव म्हटले जाते. या मंदिरात शिवाची पूजा कीर्तीवास, नंतर हरिहर म्हणून केली जात असे. भुवनेश्वरमधील लिंगराजा मंदिर हे शहराच्या मुख्य चिन्हांपैकी एक आहे. (Lord Shiva and Vishnu lived together lingraj temple)

लिंगराज मंदिराचा इतिहास

लिंगाराजा मंदिर हे एक अत्यंत सुंदर मंदिर असलेल्या मंदिरांपैकी एक आहे. इंटरनेटवर दिलेल्या माहितीनुसार, हे १० व्या आणि ११ व्या शतकात तयार केले गेले. हे मंदिर सोमवंशी राजा जाजती केसरी यांनी बनवले होते. त्याच वेळी, मंदिराची उंची ५५ मीटर आहे आणि येथे एक अतिशय भव्य कोच आहे. हे मंदिर कलिंग आणि उडिया शैलीने बनवले गेले आहे. तो तयार करण्यासाठी वाळूचा दगड वापरला गेला आहे. खास गोष्ट म्हणजे या मंदिराच्या वरच्या भागावर, उलट्या घंटा आणि कलश बसविण्यात आले आहेत, जे लोकांना बर्‍यापैकी आश्चर्यकारक वाटतात. त्याच वेळी, त्याचा वरचा भाग पिरॅमिडच्या आकारात ठेवला आहे. इतर हिंदू मंदिरांच्या तुलनेत लिंगराजा काही कठोर परंपरा पाळतात. हेच कारण आहे की या मंदिराच्या आत गैर-हिंदू लोकांना परवानगी नाही. तथापि, या मंदिराच्या शेजारी एक व्यासपीठ तयार करण्यात आला आहे. जेणेकरून इतर धर्मातील लोक देखील सहजपणे पाहू शकतील.

दरवर्षी भाविकांची गर्दी असते

कोरोनाच्या दुसर्‍या लाटानंतर मंदिर परिसर बंद आहे, परंतु तेथे सर्व वेळ भाविकांची गर्दी असते. त्याचबरोबर लोक हिवाळ्याच्या मोसमात या मंदिरात अधिक दर्शनासाठी येतात. कारण भुवनेश्वरचा उन्हाळा गरम आणि दमट आहे. अशा परिस्थितीत या हंगामात लोक येणे फार अवघड आहे. तथापि, हिवाळ्यातील इथले हवामान खूपच आनंददायक आहे आणि आजूबाजूला बरेच सौंदर्य आहे. भुवनेश्वरला आल्यानंतर आपण वैयक्तिक ट्रेन किंवा टॅक्सी इत्यादींच्या मदतीने सहज मंदिरात पोहोचू शकता.

lingraj temple
पहाटेच्या थरारात कुटुंब रस्‍त्‍यावर; एकट्या महिलेचे धाडस

भुवनेश्वरमध्ये अनेक प्रसिद्ध मंदिरे

लिंगराज व्यतिरिक्त, भुवनेश्वरमध्ये बरीच प्रसिद्ध मंदिरे आहेत. यामध्ये जगन्नाथ पुरी मंदिर, ब्रह्मेश्वर मंदिर आणि समलेश्वरी मंदिर इ. याशिवाय बरीच पर्यटन स्थळे आहेत जिथे लोक सहसा फिरायला जातात. इतिहासाच्या पानांमध्ये या शहराचे नाव कलिंगाच्या युद्धासाठी नोंदवले गेले आहे. महानदीच्या काठावर वसलेल्या या प्राचीन शहराचे नाव इतिहासात अनेक कारणांनी नोंदले गेले आहे. असे म्हणतात की भुवनेश्वर शहरात २ हजाराहून अधिक मंदिरे आहेत, म्हणूनच याला भारतातील मंदिरांचे शहर म्हटले जाते. इतकेच नाही तर इथल्या नैसर्गिक सौंदर्यात विलीन झालेल्या या धार्मिक शहरात बघायलाही बरेच काही आहे.

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Related Stories

No stories found.
Marathi News Esakal
www.esakal.com