हिमालयाचे सौदर्यं खुलवणाऱ्या नद्या ! ज्या आपल्याला प्रसन्न करतात

जळगाव ः भारतात हिमाचल प्रदेश हे भारताचे असे एक राज्य आहे, जिथे जगभरातील पर्यटकांची मंदयाळी असते. येथे तुम्हाला सुंदर निर्सग, पर्वतरांगा, हिरवेगार नजारे आपल्याला पाहायला भेटेल. त्याच सोबत हिमाचलमधील नद्यांचे सौदर्य तर विचारूच नका. येथील काही नद्या आपणास आनंद देणाऱ्या आहेत तर जाणून घेवू कोणत्या नद्या आहेत ते...

सतलज नदी

हिमाचलच्या पाच प्रमुख नद्यांपैकी सतलज सर्वात लांब आहे. जी पंजाब व पाकिस्तानातून वाहत येते  या नदीला सातदरी असेही म्हणतात. ही सिंधू नदीच्या पूर्वेकडील भागातील उपनदी आहे. या नदीला सतलज असेही म्हणतात. हिमाचल प्रदेशमधील सतलज नदीचे पाणी भारताच्या सिंचन कालव्यांपर्यंत नेव्हिगेशन केले जात आहे. सतलज नदी तिबेट तलावाच्या पश्चिम टोकापासून उगम पावते. 

बसपा नदी

बसपा नदी ही भारत तिबेट सीमेच्या जवळून उगम झाला ्असून पावते, परिणामी बासपा खोरे, ज्याला सांगला खोरे असे म्हणतात. हिमालयातील चिंग सखागो खिंडीत बसपाची दरी उत्तम प्रदेशांपैकी एक मानली जाते. नदीचा प्रवाह बासपा टेकड्यांपासून सुरू होतो आणि कर्चऱ्यामुळे सतलज नदीला मिळते. वरच्या बाजूच्या तसेच मध्यम उतारांभोवती नदी ओक आणि देवदार जंगलांमधून जाते आणि खालच्या उतारामध्ये ती गवताळ प्रदेश आणि कुरणातून जाते.

चिनाब नदी

भारत आणि पाकिस्तान या प्रमुख नद्यांपैकी एक आहे. लाहौल आणि स्पीती या हिमालयातील वरच्या प्रदेशात स्थापना केल्यामुळे चिनाब नदी रामबन, दोडा, किश्तवार, जम्मू आणि रियासी या जिल्ह्यांत वाहून पंजाब व पाकिस्तानपर्यंत पोहोचते. चिनाब नदी परंपरेने चंद्रभागा नदी म्हणून ओळखली जाते. चिनाब नदी सिंधू नदीला जोडते. पाकिस्तानमधील सिंधू जल कराराद्वारेही या नदीचे पाणी सांभाळले गेले आहे.

रवी नदी

हिमाचल प्रदेशातील रवी नदी ही एक वायव्य नदी म्हणून ओळखली जाते. ही नदी भारतातील सिंधू जल करारा अंतर्गतही येते. ऐतिहासिकदृष्ट्या, ही नदी वैदिक काळात भारतीयांमध्ये इरावती म्हणून ओळखली जात असे, तर ग्रीक लोकांनी त्याला हायड्रोट्स असे म्हटले. 

यमुना नदी

यमुना नदी उत्तर प्रदेश आणि हरियाणा राज्यांना व्यापते आणि उत्तराखंड आणि नंतर दिल्लीमधून जाते. ही गंगेची दुसरी सर्वात मोठी उपनदी आहे आणि संपूर्ण भारतात सर्वात लांब आहे. भारतातील राज्यांतून वाहताना, नदी टन्स, चंबळ, सिंध, बेतवा आणि केन अशा उपनद्यांना जोडते.