त्यांची मुलंबाळं फिरताहेत गल्लोगल्ली "भाकरी' मागत...

पिंपळनेर : "दोन दिवस वाट पाहण्यात गेले, दोन दुःखात गेले- हिशोब करतो आहे आता किती राहिलेत डोईवर उन्हाळे'...नारायण सुर्वे यांच्या कवितेतले हे जगणे आज कोरोनाच्या संकटाने अनेक समाजघटकांच्या पदरी आले आहे. डोंबारी समाज हा त्यातलाच एक घटक. रोजगार नसल्याने डोईवरचा यंदाचा हा उन्हाळा त्यांच्यासाठी अधिकच भीषण आहे. विरखेल (ता. साक्री) येथील डोंबारी समाजाच्या 70 हून अधिक कुटुंबापुढे उदरनिर्वाहाचा प्रश्‍न उभा आहे. "भाकरीचा चंद्र' शोधण्यासाठी त्यांची मुलंबाळं गल्लोगल्ली फिरत आहेत. रेशनकार्ड नसल्याने रेशनही मिळत नाही. त्यामुळे किमान आम्हाला शिधापत्रिका उपलब्ध करा अशी त्यांची मागणी आहे.
विरखेल गावात डोंबारी समाजाची वस्ती असून, सुमारे 70 हून अधिक कुटुंबे तेथे वास्तव्यास आहेत. प्रामुख्याने गावोगावच्या यात्रोत्सवांत पाळणे लावणे, खेळणी, फुगे विकणे, डोंबाऱ्याचा खेळ करणे आदींतून हे समाजबांधव गुजराण करतात. पावसाळा वगळता आठ महिने मिळालेल्या पुंजीवर गावी परततात. पावसाळ्यात गावाकडे आल्यावर ही कुटुंबे शेतमजुरीही करतात. मात्र, आता लॉकडाऊनमुळे गेल्या तीन महिन्यांपासून गावोगावचे यात्रोत्सव रद्द झाल्याने त्यांच्या व्यवसायावरच पाणी फेरले आहे. तीन महिन्यांपासून कुठलाही कामधंदा नसल्याने त्यांच्यावर उपासमारीची वेळ आली आहे.

शिधापत्रिकाही नाहीत
शासनाने वंचित घटकांना रेशन दुकानांतून मोफत धान्य वितरण सुरू केले. मात्र, विरखेल येथील 70 पैकी निम्म्याहून अधिक डोंबारी समाजबांधवांकडे शिधापत्रिकाच नसल्याने त्यांना धान्यवाटप योजनेचा लाभ मिळू शकलेला नाही. विशेष म्हणजे या कुटुंबांकडे आधार कार्ड आहे; पण रेशन कार्ड नसल्याने त्यांना लाभ मिळालेला नाही. त्यामुळे या कुटुंबांतील लहान मुले गावात फिरून भाकरी मागून आणतात. यावरच अनेक कुटुंबांची उपजीविका सुरू आहे. प्रशासनाकडून लॉक डाउन काळात कुठलीही मदत मिळालेली नसल्याचेही या कुटुंबातील सदस्यांनी सांगितले. आमचे व्यवसाय जोपर्यंत बंद आहेत तोपर्यंत प्रशासनाने डोंबारी समाजातील कुटुंबांना रेशन उपलब्ध करून द्यावे, रेशन कार्डपासून वंचितांना त्वरित ते उपलब्ध करून द्यावे, अशी या समाजबांधवांची मागणी आहे.

यात्रेत फुगे विकण्याचा आमचा व्यवसाय आहे. मात्र, कोरोनामुळे सर्व यात्रोत्सव रद्द झाल्याने आम्ही घरीच बसून आहोत. रेशन कार्ड नसल्याने आम्हाला रेशनही मिळत नाही. घरकुलही मंजूर होत नाही. आमच्यावर उपासमारीची वेळ आली आहे. यामुळे रेशन कार्ड तयार करून मिळावे.
-दीपक वाघ, विरखेल, ता. साक्री