आईशी संवाद : कोरोनानंतरची गुंतागुंत

कोरोनाची लागण लहान मुलांमध्ये झाली, तरी ती एकतर लक्षणविरहित असते किंवा सर्दी-खोकलासदृश सौम्य स्वरूपाची असते. त्यामुळे लहान मुलांच्या बाबतीत कोरोना संसर्गाविषयी घाबरण्याचे कारण नाही; पण गेल्या सहा महिन्यांत लहान मुलांमध्ये मल्टी सिस्टम इन्फ्लेमेटरी डिसीज (एमआयएस) ही गुंतागुंत काही आठवड्यांनी निर्माण होताना दिसते आहे. पालकांनी ती लवकर ओळखल्यास व त्वरित उपचार सुरू केल्यास ती फार गंभीर रूप धारण करणार नाही.एमआयएस ही गुंतागुंत कोरोना संसर्ग होतो तेव्हा होत नाही. कोरोना होऊन गेल्यास ३ ते ६ आठवड्यांनी मुलांमध्ये याची लक्षणे दिसून येतात.

एमआयएसचे कारण
लहान मुलांमध्ये कोरोनाविरोधात प्रतिकारशक्ती प्रभावीपणे कार्य करते, म्हणून त्यांना सौम्य स्वरूपाची लक्षणे दिसून येतात; पण प्रतिकारशक्ती बहाल करणाऱ्या अँटीबॉडी या चुकून शरीरातील काही अवयवांविरोधात कार्य करू लागतात. यामुळे मेंदू, आतडी, त्वचा, डोळे अशा अवयवांना इजा होते व या आजाराची लक्षणे दिसतात.

- ताज्या बातम्यांसाठी डाऊनलोड करा ई-सकाळचे ऍप

- पुण्याच्या बातम्या वाचण्यासाठी येथे ► क्लिक करा

• वय : साधारण ३ ते १२ वर्षांच्या मुलांमध्ये हा आजार दिसतो आहे. 
• लक्षणे : कोरोना होऊन गेलेल्या मुलांमध्ये किंवा घरात कोरोनाबाधित व्यक्ती असल्याचा इतिहास असल्यास एक महिन्यानंतर मुलांना ताप असल्यास जास्त वेळ न घालवता बालरोगतज्ज्ञांना दाखवावे. तसेच घरातील पूर्वइतिहास सांगावा.
• अंगावर चट्टे, जुलाब व उलट्या, पोटात दुखणे, डोळे/ जीभ/ओठ लाल होणे, डोकेदुखी, श्वास घेण्यास त्रास होणे, लघवी कमी होणे; मेंदूज्वरासारखी ताप, झटके किंवां बेशुद्ध असल्याची लक्षणे 

निदान
तापाचे निश्चित कारण सापडत नसेल किंवा ताप हा कारण सापडूनही नियमित उपचाराला प्रतिसाद देत नसेल व ७ दिवसांपेक्षा जास्त लांबत असेल तर बालरोगतज्ज्ञ एमआयएसची शक्यता पडताळून पाहतात. यासाठी रक्तामध्ये कोरोनाविरोधात अँटीबॉडी आहेत का हे तपासले जाते व त्या पॉझिटिव्ह आल्यास निदान निश्चित केले जाते. या आजाराचे बरेच रुग्ण चुकीने डेंग्यू असल्यासारखे वाटतात. कारण कोरोना व डेंग्यूच्या अँटीजेनमध्ये काही प्रमाणात साधर्म्य असल्याने या आजारात डेंग्यूची टेस्ट पॉझिटिव्ह येते. 

प्रतिबंध

• या आजाराचा प्रतिबंध म्हणजे कोरोना संसर्ग होऊ नये म्हणून वापरली जाणारी तीन मूलभूत तत्त्वे : मास्क वापरणे, वारंवार हात धुणे, शारीरिक अंतर पाळणे. 
• लवकर निदान झाल्यास या आजाराचे उपचार नीट होतात व गुंतागुंत टळते. म्हणून लवकरात लवकर उपचार सुरु करणे हा प्रतिबंधाचाच भाग आहे. 
• भारतात याचे प्रमाण कमी असले, तरी प्रत्येक शहरात याच्या केसेस आढळून येत आहेत. म्हणूनच कोरोना होऊन गेल्यावर व घरात कोरोनाबाधित व्यक्ती असल्यास मुलांच्या तब्येतीवर पुढील दोन महिने लक्ष ठेवावे.

Edited By - Prashant Patil