कोवाड : अमरोळी (ता. चंदगड) येथील वसुंधरा विजयकुमार कांबळे या गृहिणीने घराच्या पाठीमागील आठ फूट मोकळ्या जागेत परसबाग फुलविली आहे. 17 प्रकारचा भाजीपाला त्या येथे पिकवितात. त्यांची सहा एकर जमीन आहे; पण वन्य प्राण्यांच्यामुळे शेतीत भाजीपाला पीक घेता येत नसल्याने घरच्या पाठीमागील जागेत सेंद्रिय पद्धतीने त्यांनी परसबाग फुलविली आहे. 

सध्या बाजारात उपलब्ध असलेला भाजीपाला आरोग्याच्या दृष्टीने किती उपयुक्त आहे. याबाबत साशंकता व्यक्त होते. अधिक प्रमाणावर भाजीपाला घेण्यासाठी रासायनिक खते व किटकनाशकांची होणारी फवारणी भाजीपाल्यावर घातक असल्याचे पुढे आले आहे. सौ. कांबळे यांनी यावर मार्ग काढत आपल्या मोकळ्या जागेत भाजीपाल्याची परसबाग फुलविली. यातून कुटुंबाला आर्थिक आधारही दिला. सेंद्रिय पद्धतीचा भाजीपाला असल्याने शेजारचे लोकही घरी येऊन भाजीपाला घेऊन जातात. आवड व कष्टाची तयारी असेल तर अशक्‍य गोष्टीही साध्य होतात. हेच कांबळे यांनी आपल्या कार्यातून दाखवून दिले आहे. 

परसबाग फुलविल्यापासून निसर्गाशी नाते घट्टे झाल्याचे त्या सांगतात. त्या म्हणाल्या, ""रासायनिक खते व फवारणी न करता सेंद्रिय पद्धतीने तयार केलेला भाजीपाला खाऊन आरोग्य सदृढ होण्यास मदत होईल. बाजारात मिळणारा भाजीपाला अस्वच्छ व कीटकनाशकांची फवारणी केलेले असतो. त्यामुळे आपणचं घरच्या घरी भाजीपाला पिकवावा या भावनेतून ही परसबाग उभारली.'' या कामात त्याना कुटुंबाची साथ आहे.

परसबागेत त्यांना दररोज ताजा भाजीपाला मिळतो. आठ फूट जागेत मुळा, चवळी, कांदा, सोले, घेवडा, कोथिंबीर, दोडका, मिरची, टोमॅटो, भोपळा, भेंड, बावची, अंबाडा, पुदीना, शेपू, पालक व कारली आदी भाज्या पिकतात. भाजीपाल्यावर कोणत्याही प्रकारच्या कीटकनाशकांची फवारणी त्या करत नाहीत.

कीडनियंत्रणासाठी त्या लसूनचे पाणी, शेणपाणी व निंगडीच्या पाल्याचे पाणी मारत असल्यामुळे भाजीपाला टवटवीत येतो व लागवणही चांगली होते, असे त्यांचे म्हणणे आहे. प्लास्टिकच्या टाकावू बाटल्या, ट्रे, केकची झाकणे, डबे यांचा वापर करून त्यामध्ये बियांची व रोपांची लागवड करतात. रोप मोठी झाल्यानंतर जमिनीत लावली जातात. काही वेलीच्या भाजीपाल्यासाठी त्यांनी लाकडी मांडवाचा आधार दिला आहे. ज्यांची घराजवळ मोकळी जागा आहे. त्यानी हा प्रयोग केल्यास स्वतःच्या भाजीपाल्याचा प्रश्‍न नक्की सुटू शकतो. असे त्यांना वाटते. 

सेंद्रिय शेती करण्याचा मानस
आमची सहा एकर जमीन आहे, पण वन्यप्राण्यांमुळे शेतीचे प्रचंड नुकसान होते. शेतात भाजीपाला पीक घेण्याचा प्रयत्न केला, मात्र वन्यप्राण्यांमुळे ते शक्‍य झाले नाही. त्यामुळे घराच्या पाठीमागे मोकळ्या जागेत सेंद्रिय पद्धतीने भाजीपाल्याची बाग फुलविली आहे. भविष्यात सेंद्रिय शेती करण्याचा मानस आहे. 
- वसुंधरा कांबळे, गृहिणी