पुणे - पुणे व पिंपरी-चिंचवड शहर आणि जिल्ह्याच्या ग्रामीण भागात मिळून आजअखेरपर्यंत एक लाख ४० हजार कुणबी नोंदी सापडल्या आहेत. यामध्ये जिल्ह्यातील खेड आणि जुन्नर या दोन तालुक्यांतील सर्वाधिक नोंदींचा समावेश आहे.

या नोंदी शोधण्यासाठी आतापर्यंत विविध १३ प्रकारच्या दस्तांमधून सुमारे २४ लाख नोंदी तपासण्यात आल्याचे गुरुवारी (ता. २३) जिल्हा प्रशासनाकडून सांगण्यात आले. सरसकट कुणबी नोंदी पडताळणी सुरू करण्यापूर्वीच्या दहा महिन्यांच्या कालावधीत पुणे जिल्ह्यात १२ हजार २५४ कुणबी मराठा नोंदी आढळून आल्या होत्या.

राज्यातील मराठा समाजाला आरक्षण देण्याच्या मागणीसाठी आंदोलन तीव्र झाल्यानंतर राज्यातील सर्व जिल्ह्यांमधील महसूल विभागाकडील दप्तरांमधून मराठा कुणबी नोंदी पडताळणी करण्याचा आदेश राज्य सरकारने सर्व जिल्हाधिकाऱ्यांना दिला आहे. या आदेशानुसार पुण्याचे जिल्हाधिकारी डॉ. राजेश देशमुख यांनी सर्व तालुक्यांत तालुकास्तरीय कागदपत्रे पडताळणीसाठी समित्या स्थापन केल्या आहेत. समित्यांकडून कागदपत्रांची पडताळणी केली जात आहे.

पडताळणीत सन १९६७ पूर्वीच्या नोंदी पडताळण्यात येत आहेत. जिल्ह्यातील तेरापैकी जुन्नर, खेड, आंबेगाव, शिरूर, हवेली आणि मावळ या सहा तालुक्यांत नोंदी सापडत आहेत. शाळांचे दाखले, जन्म-मृत्यूच्या नोंदींमध्ये कुणबी नोंदींचे मोठे प्रमाण दिसून येत असल्याचे जिल्हा प्रशासनाकडून सांगण्यात आले.

नोंदी तपासणीसाठीची १३ कागदपत्रे

• शाळा सोडल्याचा दाखला

• सातबारा व ८ ‘अ’ चा उतारा

• जन्म-मृत्यूच्या नोंदी

• खरेदी-विक्री दस्त

• कढई पत्रक

• ग्रामपंचायत व महसूल दप्तरी असलेले खासरा पत्रक

• पाहणी पत्रक

• कूळ नोंदवही

• हक्क नोंदणी

• पोलिस विभागातील गुन्हा दप्तरी नोंदी

• रेल्वे पोलिस विभागातील गुन्हा दप्तरी नोंदी

• शेतवार तक्ता

• भोर संस्थानाचे रेकॉर्ड

भोर संस्थानकडे नोंदी

जिल्हा प्रशासनाशी संबंधित विविध विभागांकडे असलेल्या विविध प्रकारच्या दप्तरांमधील नोंदीबरोबरच भोरच्या पंतप्रतिनिधी संस्थानचेही रेकॉर्ड भोरच्या प्रांताधिकारी कार्यालयामार्फत तपासले जात आहे. या तपासणीत भोर संस्थानाच्या रेकॉर्डमध्येही कुणबी नोंदी आढळून येत असल्याचे जिल्हा प्रशासनाकडून सांगण्यात आले.