जल्लोष करत बळिराजाचा ‘फतेह मार्च’

नवी दिल्ली : दिल्लीच्या सीमांवर गेल्या वर्षभराहून अधिककाळ चाललेल्या आंदोलनाची यशस्वी सांगता केल्यावर देशभरातील अन्नदात्या बळिराजाने आजपासून आपापल्या घरी परतण्यास सुरवात केली आहे.

सिंघू, टिकरी व गाझीपूर सीमांवर आज ‘विजय फेरी’ (फतेह मार्च) काढण्यात आली. अनेक शेतकरी भजने, गुरुवाणी गायनात दंग झाले होते. अनेक जण ट्रॅक्टरवर भांगडा करण्यात रंगले होते. काही शेतकऱ्यांनी दिल्लीच्या सीमांवरील माती ‘अहंकारावरील विजयाची आठवण’ म्हणून आपापल्या घरी नेली. दरम्यान पाच राज्यांच्या आगामी विधानसभा निवडणुकीत भाजपच्या विरोधात प्रचार करायचा की नाही याचा अंतिम निर्णय झालेला नाही असे भारतीय किसान युनियनचे नेते राकेश टिकैत यांनी सांगितले. आगामी ४-५ दिवसांत याबाबतचा निर्णय शेतकरी संघर्ष कृती समिती घेईल असेही टिकैत यांनी सांगितले.केंद्राने संयुक्त किसान मोर्चाला दिलेल्या लेखी आश्वासनांच्या पूर्ततेवर आम्ही बारकाईने लक्ष ठेवून आहोत आणि यात जराशीही ढील होऊ देणार नाही असेही टिकैत म्हणाले.

अडथळे काढायला सुरूवात

दिल्लीतील तिन्ही सीमांवर आता सामानाच्या आवराआवरीची लगबग सुरू झाली आहे. अनेक पक्के तंबू सीमांवरून हटविण्यात आले आहेत. सारे शेतकरी माघारी जाण्यास व सीमांवरील रस्ते पूर्णतः खुले होण्यास ४ ते ५ दिवस लागतील असे शेतकरी नेत्यांनी स्पष्ट केले. शेतकऱ्यांनी रस्ते मोकळे करून दिले असून पोलिसांनीही लोखंडी तसेच सिमेंटचे अडथळे व काटेरी कुंपणे बाजूला करण्यास सुरवात केली आहे.

"आमच्यासाठी हा अविस्मरणीय सत्याग्रह होता. आम्ही असू किंवा नसू पण सत्तेला आणि गुर्मीला धडा शिकवून, अहिंसात्मक मार्गाने शेतकऱ्यांना मिळालेल्या या विजयाची आठवण शेतकऱ्यांच्या अनेक पिढ्या कायम स्मरणात ठेवतील."

- मनजिंदरसिंग, पंजाबमधील शेतकरी