खेलेगा इंडिया... : व्यायामाबद्दलचे समज-गैरसमज

- महेंद्र गोखले

आपण व्यायामाबद्दल तथाकथित सत्यांवर विश्वास ठेवतो, त्याला काही शास्त्रीय आधार आहे का? त्यामागे काही वैज्ञानिक अभ्यास आणि तज्ज्ञांचे मत आहे की नाही, हे शोधण्यासाठी आजचा लेख वाचा. त्यानंतर आज तुम्ही अधिक जागरूकपणे आणि अधिक प्रभावीपणे व्यायाम करण्यास सुरुवात करू शकता!

गैरसमज - स्टॅटिक स्ट्रेचिंगमुळे दुखापत होत नाही.

वस्तुस्थिती - अनेकांना असे वाटते की स्टॅटिक स्ट्रेचिंग वॉर्म अपमध्ये केल्यामुळे व्यायामाशी संबंधित दुखापतीचे प्रमाण कमी करता येते. त्याऐवजी, खरोखर सुरक्षित राहण्यासाठी, तुम्हाला तुमच्या स्नायूंमध्ये रक्त प्रवाह वाढवण्यासाठी डायनॅमिक वॉर्म-अप व्यायाम करायचा आहे. त्यामुळे व्यायामासाठी तुमचे स्नायू तयार असतील. स्नायू आणि टेंडनमधील दुखापतींचा धोका कमी करण्यासाठी मुख्य व्यायाम सुरू करण्यापूर्वी ५ ते १५ मिनिटे वॉर्म-अप करणे गरजेचे असल्याचे संशोधनाअंती लक्षात आले आहे.

गैरसमज - फॅट स्नायूमध्ये बदलू शकते आणि स्नायू फॅटमध्ये बदलू शकतात.

वस्तुस्थिती - तुम्ही फॅट बर्न करू शकता आणि स्नायू तयार करू शकता. फॅट आणि स्नायू हे दोन भिन्न प्रकारचे टिश्यू आहेत आणि आपण एकाला दुसऱ्यामध्ये बदलू शकत नाही.

गैरसमज - जास्त कार्डिओ केल्याने वजन जास्त कमी होईल.

वस्तुस्थिती - ट्रेडमिलवर तास घालवणे हा अतिरिक्त वजन कमी करण्याचा जलद मार्ग नाही. सुमारे ३,५०० कॅलरी म्हणजे एक किलो फॅट चरबी जाळण्यासाठी तुम्हाला ३,५०० कॅलरीज बर्न कराव्या लागतील. धावताना सरासरी व्यक्ती सुमारे १०० कॅलरीज बर्न करते.

गैरसमज - व्यायामासाठी सकाळची वेळ सर्वोत्तम आहे.

वस्तुस्थिती - तुमचे मेटाबॉलिझम सुरू करण्यासाठी सकाळी व्यायाम करणे उत्तम पद्धत आहे. दिवसभरात कधीही व्यायाम करणे हे सकाळी लवकर व्यायाम करण्याइतकेच प्रभावी आहे.

गैरसमज - खूप ब्स किंवा क्रंच केल्याने पोटाची फॅट कमी होईल.

वस्तुस्थिती - कोअरचे स्नायू तयार करण्यासाठी क्रंच, सिट-अप आणि इतर ब्सचे व्यायाम उत्तम आहेत. ते वारंवार आणि योग्यरित्या केल्यास ॲब्सला स्नायूंच्या टोन करण्यात मदत करू शकतात. परंतु आहार चांगला असेल तरच. ब्स पोटाची चरबी कमी करत नाहीत.

गैरसमज - आठवड्याचे सर्व दिवस व्यायाम करणे आवश्यक आहे

वस्तुस्थिती - तुमच्या शरीराला विश्रांतीची गरज आहे आणि स्नायू कूलडाऊन होणे गरजेचे आहे.

गैरसमज - आधी कार्डिओ करून मग स्ट्रेन्थ ट्रेनिंग करावे.

वस्तुस्थिती - तुमच्या वर्कआउटच्या सुरुवातीला तुमचे कार्डिओ करणे चांगले आहे, परंतु ते योग्य नाही. कार्डिओपूर्वी स्ट्रेंथ ट्रेनिंग केले पाहिजे.

गैरसमज - वजन उचलण्याने तुम्ही शरीर कमवू शकता.

वस्तुस्थिती - वेट लिफ्टिंग स्नायू तयार करते आणि वेट ट्रेनिंग किंवा रेझिस्टंट ट्रेनिंग शरीर टोन करून आपल्या शरीरातील फॅट अधिक प्रभावीपणे बर्न करते. आठवड्यातून दोन ते तीन दिवस रेझिस्टंट ट्रेनिंग करत असाल आणि तुम्ही एका दिवसात जितक्या कॅलरी खर्च करत असाल त्यापेक्षा जास्त कॅलरी खात नसल्यास तुम्हाला स्नायूंची वाढ दिसणार नाही.

गैरसमज - वेट ट्रेनिंग वजन कमी करण्यास मदत करत नाही.

वस्तुस्थिती - वजन कमी करण्याचा विचार आल्यावर लोक थेट कार्डिओचा अतिरेक करतात. तुमचे ध्येय कॅलरीज बर्न असल्यास वेट ट्रेनिंग टाळू नका.

गैरसमज - स्पॉट-ट्रेनिंगमुळे शरीरातील विशिष्ट क्षेत्रातील फॅट कमी करण्यास मदत होते.

वस्तुस्थिती - स्पॉट-ट्रेनिंगमुळे शरीरावरील एका विशिष्ट भागातून फॅट बर्न करू शकता. शरीरात फॅट समान प्रमाणात विस्तारलेली असते म्हणून बायसेप्सवर काम करताना तुमच्या पोटावरील फॅट देखील बर्न होऊ शकते! ‘स्पॉट रिडक्शन’ असे काही नसते.

गैरसमज - तुम्ही जितका जास्त घाम गाळाल तितकी जास्त फॅट कमी होईल.

वस्तुस्थिती - घाम आल्यावर तुमचे वजन कमी होते. परंतु फॅट नाही तर शरीरातले पाणी कमी करता. याचा अर्थ असा आहे की आपल्याला रीहायड्रेट करणे आवश्यक आहे.

गैरसमज - स्पोर्ट्स ड्रिंक्स तुमच्यासाठी चांगले आहेत.

वस्तुस्थिती - घाम गाळल्यानंतर तुम्ही रीहायड्रेट करता, तेव्हा ते साखरेने भरलेले स्पोर्ट्स ड्रिंकसह करत नाही ना याची खात्री करा. तुमच्या शरीराला गरज नसल्यास त्यापासून दूर रहा. कारण तुम्ही तुमच्या आहारात अनावश्यक साखर, कॅलरी आणि सोडियम भरत आहात.