ढोल-ताशा पथकांत महिलाराज

नवी मुंबई : गणेशोत्सवाच्या महिनाभर आधीपासूनच ढोल-ताशांचा आवाज घुमायला सुरुवात होते; मात्र गेल्या एक-दोन वर्षांपासून या ढोला-ताशा पथकांमध्ये मुली व महिलांचा सहभाग वाढताना दिसत आहे. यात शाळकरी मुलींपासून ५५ वर्षांपर्यंतच्या महिला आपले व्याप सांभाळून उत्साहाने सहभाग घेत असल्याचे दिसून येत आहे. 

नवी मुंबईत २० हून अधिक पथके आहेत. डीजेबंदीमुळे ढोल-ताशा या पथकांची मागणीदेखील वाढली आहे. त्यातच आता या पथकांमध्ये एक-दोन वर्षांपासून मुली व महिलांचा सहभाग वाढताना दिसत आहे. महिला आपली कामे सांभाळून उत्साहाने व बेधुंद ऊर्जेने सराव करत आहेत. सरावात कमरेवर उठलेल्या रस्सीचे वळ, ठणकणारे पाय आणि फाटलेल्या बोटांच्या वेदनांकडे दुर्लक्ष करून पुरुष सहकाऱ्यांच्या तोडीस तोड ढोल-ताशा वाजवत, आपल्या भक्तीची आणि ऊर्जेची उधळण करणाऱ्या महिला व मुली मिरवणुकींमध्ये आकर्षणाचा केंद्रबिंदूही ठरत आहेत. 

खारघर येथील उत्सव ढोल-ताशा ध्वज आणि झांज पथकाच्या आशीष बाबर याने सांगितले की, सध्या आमच्या पथकात ७५ टक्के महिला व मुली आहेत. विविध वयाच्या व क्षेत्रातील या सगळ्या जणी फक्त ढोल-ताशाच्या प्रेमासाठी, भक्तीसाठी व आपापल्या कलागुणांना वाव देण्यासाठी एकत्र येतात. तर महिला, मुली स्वतःचे संरक्षण स्वतःच करू शकतात. या प्रकारच्या खेळांमधून आपली परंपरा जपली जावी, कलागुणांना वाव मिळावा व तरुणांच्या ऊर्जेला योग्य दिशा मिळावी हा मंडळांचा मुख्य हेतू आहे, असे नेरूळ येथील शंकूल ढोल-ताशा पथकाच्या मयूर वाळके यांनी सांगितले. 

खारघरचा राजा ‘उत्सव’ पथकात ढोलवादक असून, कुटुंब, व्यवसाय; तसेच सामाजिक कार्य सांभाळून पथकामध्ये ढोलवादन करते. दोन्ही मुलीदेखील वादन करतात. ढोलवादन करताना कामाचा ताण जाणवत नाही. एक वेगळीच ऊर्जा मिळते. 
- वैष्णवी शिंदे, वकील

उत्सव पथकात दोन वर्षांपासून ढोल-वादक म्हणून हे दुसरे वर्ष. आपले सण-उत्सव पारंपरिक वाद्य वाजवून साजरे करण्याची मजा काही वेगळीच असते.
- सोनम जाधव, ढोलवादक 

८ वर्षांपूर्वी जेव्हा आम्ही ढोल-ताशा पथक सुरू केले, तेव्हा नवी मुंबईमध्ये मुळातच ढोल-ताशा पथके कमी होती. त्यातच मुलींची संख्या अजूनच कमी. पण सध्या आमच्याकडे ४० सदस्य असून, त्यात २५ मुली आहेत. 
- स्वप्नील जाधव, नादगर्जा ढोल-ताशा पथक, ऐरोली.