शंभराहून अधिक नाल्याचे अस्तित्वच गायब ; काय आहे हे प्रकरण

कोल्हापूर : नगररचना विभागाने लेआउटला मंजुरी देताना नाले, ओढे यांचे अस्तित्व पुसून टाकून आणि नाल्यापासून नऊ मीटर आणि पंधरा मीटर नो डेव्हलपमेंट झोन करण्याचा नियम धाब्यावर बसवून मंजुरी दिल्याने मंगळवारी रात्रीच्या ढगफुटीसदृश पावसाच्या आणि नाल्यांच्या पुराच्या पाण्याने शहरवासीयांची तारांबळ उडाली. कमी वेळेत जादा पाऊस पडण्याचा हा प्रकार असला तरी यापूर्वी कधीही असे पाणी आले नाही, इतके पाणी या पावसाने आले होते. 

ज्या गतीने पाऊस पडत होता आणि पाणी साचत होते, त्या गतीने पाण्याचा निचरा होत नव्हता. अनेक भागात पाणी शिरले, हे वास्तव नाकारता येणार नाही. त्यातच शहरात रस्ते विकास प्रकल्पात केलेली ५० किलोमीटर रस्त्यावरची शंभर किलोमीटर स्ट्रॉम वॉटर ड्रेनची व्यवस्था नेहमीच कुचकामी ठरली आहे. कोल्हापूर शहराच्या दुसऱ्या विकास आराखड्याचीअंमलबजावणी नाटकच आहे.

हेही वाचा- खमक्‍या आज्जी पुन्हा झाल्‍या ठणठणीत...! : १०३ व्या वर्षी जिंकली लढाई

प्रत्यक्षात अनेक नियम धाब्यावर बसविले होते. शहरातील अनेक नाले, ओढे यांचे अस्तित्वच पुसून टाकल्याने भविष्यात हा धोका निर्माण होऊ शकतो. मंगळवारी दीड-दोन तासाच्या वेगाच्या पावसाने हा धोक्‍याचा इशारा दिला आहे. आता तरी जागे व्हा, हे पावसाने दाखवून दिले आहे. त्यामुळे नगररचना विभागाच्या नियमावलीची योग्य अंमलबजावणी होण्याची आवश्‍यकता आहे. शहरात अशी काही ठिकाणे आहेत, की तेथील नालेच संपुष्टात आले आहेत. विशेषतः बसंत बहार टॉकीज परिसरातील तो नाला कोठे गायबच झाला आहे. त्याला गटारीचे स्वरुप दिले आहे. 

नागाळा पार्क, केव्हिज पार्क, कनाननगर येथेही हीच स्थिती आहे. शहराची नैसर्गिक ठेवण दक्षिणेला उंच परिसर आणि उत्तरेकडे उतार अशी आहे. देवकर पाणंद परिसरात मात्र याचा विचका झाला आहे. लोकवस्तीच्या मानाने स्ट्रॉम वॉटर ड्रेनची असणारी व्यवस्था तोकडी आहे. 

हेही वाचा- फाउंड्रीची भट्टी लागली धगधगू ; अडीच हजारांवर मजूरांची झाली एंट्री

शहरातील नगररचना विभागाची नियमावलीच धाब्यावर बसविली आहे. नाल्यापासून सरासरी पंधरा मीटर आणि नऊ मीटर बांधकामे करता येणार नाहीत, हा परिसर नो डेव्हलपमेंट झोन असावा, असा नियम आहे. पण या नियमालाच तिलांजली दिली आहे.त्यामुळे शहरात शंभराहून अधिक ठिकाणी नाल्याचे अस्तित्वच गायब आहे. नाल्यालगतची बांधकामेही धोकादायकच आहेत. 
- उदय गायकवाड, पर्यावरण अभ्यासक

संपादन - अर्चना बनगे