ड्रॅगन फ्रुटंचं पाच वर्षांपूर्वीच सांगलीत झालं बारसं  

सांगली : देशात शहरे आणि रस्ते बदलण्याच्या भाजपच्या मोहिमेच्या कचाट्यातून आता फळंही सुटलेली नाहीत. आता ड्रॅगन फ्रुटचे नामकरण कमळासारखे दिसते म्हणून कमलम करण्याचा निर्णय गुजरातचे मुख्यमंत्री मुख्यमंत्री विजय रुपाणी यांनी घेतला आहे. त्यामुळे गुजरातमध्ये हे फळ आता ड्रॅगन फ्रूट ऊर्फ कमलम (कमळ) या नावानं ओळखलं जाईल. मात्र त्याआधीच सांगलीत पाच वर्षांपूर्वी या फळाचं नामकरण गुंजाली असं करण्यात आलं आहे. ते केलं आहे जत तालुक्‍यात विकासात्मक कामे करणाऱ्या येरळा प्रोजेक्‍ट सोसायटीनं. 

द्राक्ष, बोरे, डाळिंबासाठीची गुंतवणूक आणि दरातील सततच्या चढ-उतारांमुळे या पिकांना पर्याय म्हणून जत तालुक्‍यात येरळा प्रोजेक्‍ट सोसायटीच्यावतीने ड्रॅगन फ्रुटच्या लागवडीला प्रोत्साहन दिले. गेल्या चार-पाच वर्षांत केवळ जत तालुक्‍यात सुमारे दीडशेंवर एकरांवर या फळाची लागवड झाली आहे. जतच नव्हे तर आता खानापूर, आटपाडी तालुक्‍यातही आता ही लागवड सुरू झाली आहे. 

"येरळा'ने हे फळ या भागात रुजावे यासाठी नेदरलॅन्डचे तज्ज्ञ पथकही आणले होते. उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी कार्यशाळा, बाजारपेठ मिळवून देणे असे यासाठी प्रयत्न करण्यात आले. त्याला चांगलेच यश आले असून द्राक्षबागायतदार शेतकरी या पिकाकडे वळत आहे. कमीत कमी पाणी आणि औषध खर्च यामुळे उत्पादन खर्च कमी येतो. त्यामुळे हे फळ जत तालुक्‍यातील शेतकऱ्यांसाठी आधार ठरतेय. बाजारपेठेत दरही चांगला मिळत आहे. 

पाच वर्षांपूर्वी या फळलागवडीला प्रोत्साहन देतानाच प्रसिद्ध केलेल्या माहिती पुस्तकातच या फळाचे बारसे करण्यात आले होते. आता जत भागात या फळाला ड्रॅगन फ्रुटबरोबरच गुंजाली म्हणूनही ओळखतात. या बारशाबाबत येरळाचे सचिव एन. व्ही. देशपांडे म्हणाले,""या फळाचं भारतीय नाव काय असावं असा विचार आला तेव्हा आम्ही लाल आणि गुलाबी रंगाचं फळ आणि आम्ही जालीहाळ परिसरात काम करतो म्हणून एकत्रित असं "गुंजाली' असं नाव दिलं. उच्चाराला सोपं आणि प्रादेशिकतेशी नातं सांगणारे नाव आम्ही निवडलं आणि ते आता रुजलंही आहे.'' 

संपादन : प्रफुल्ल सुतार