Panhala Fort: “ऐतिहासिक पन्हाळगड वैभवाने तेजस्वी, पण विकासकामे अंध:कारा! पन्हाळा पर्यटनाची ‘अडकलेली कहाणी’

पन्हाळा: छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या पराक्रमाचा साक्षीदार असलेला पन्हाळगड आजही ऐतिहासिक व नैसर्गिक वैभवाने नटलेला आहे. मात्र, या वैभवाच्या छायेत अनेक विकासकामे अजूनही अपूर्ण आहेत. .पर्यटन वाढीसाठी उपाययोजना, पार्किंग व्यवस्था, स्वच्छतागृहे, शिवछत्रपतींचा पुतळा, पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न, धोकादायक रस्ता आणि प्रस्तावात अडकलेला पर्यायी मार्ग, पावनगडाकडे होत असलेले दुर्लक्ष, असुविधेच्या गर्तेत अडकलेले ग्रामीण रुग्णालय या प्रश्नांकडे शहरातील नागरिक आणि व्यापारी बोट दाखवत आहेत. परिणामी इतिहास आहे; पण सुविधा नाहीत, अशा पन्हाळगडाच्या ऐतिहासिक वारशाला आता विकासाची जोड देण्याची वेळ आली आहे.- राजेंद्र दळवी.Panhala Fort : शिवप्रेमींसाठी आनंदाची बातमी! पन्हाळगडावरील कुलूपबंद धर्मकोठी खुली करण्याच्या हालचाली.पन्हाळा हे जिल्ह्यातील प्रमुख ऐतिहासिक स्थळ व थंड हवेचे ठिकाण पर्यटनस्थळ म्हणून प्रसिद्ध असूनही येथे पर्यटकांना आवश्यक सुविधा अपुऱ्या आहेत. दरवर्षी लाखो पर्यटक गडावर येतात; पण पार्किंगची मोठी समस्या भेडसावते. गडावर वाहन थांबवण्यासाठी योग्य जागा नसल्याने पर्यटकांची गैरसोय होते. .नगरपरिषद आणि पर्यटन विभागाकडून एकत्रित प्रयत्न होऊन व्यवस्थित पार्किंग व्यवस्था, स्वच्छतागृहे आणि पर्यटक मार्गदर्शक केंद्र उभारले जाणे अत्यावश्यक आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी सर्वाधिक काळ पन्हाळ्यावर वास्तव्य केले. तरीही गडावर त्यांचा भव्य अश्वारूढ पुतळा उभारला गेला नाही. राज्य शासनाने या प्रकल्पासाठी १० कोटी रुपयांचा निधी मंजूर केला, तरी प्रत्यक्षात काम अद्याप सुरू झालेले नाही..Panhala Fort : पन्हाळगडावर शिवभक्त एकवटले, मद्यपार्टीनंतर पुरात्तव विभागाला धरलं धारेवर .पन्हाळ्यावर जाणारा एकमेव मुख्य रस्ता २०१९ आणि २०२२ मध्ये दरडी कोसळल्याने खचला होता. त्याची दुरुस्ती करून हा मार्ग पुन्हा सुरू केला, तरी अद्यापही धोका कायम आहे. पावसाळ्यात रस्त्यावर दरडी वारंवार कोसळतात. त्यामुळे नागरिक, पर्यटकांच्या सुरक्षेसाठी पर्यायी मार्गाची उभारणी करण्याची गरज आहे..नगरपरिषदेकडून नागरिकांना चोवीस तास पाणीपुरवठा करण्याचे आश्वासन वारंवार दिले जाते. प्रत्यक्षात नागरिकांना आठवड्यातून तीन वेळाच तेही अपुऱ्या प्रमाणात पाणी मिळते. पन्हाळगडाची तटबंदी अनेक ठिकाणी ढासळली आहे. तिच्या संवर्धनाचे आणि मजबुतीकरणाचे काम तातडीने होणे गरजेचे आहे. .पुरातत्त्व विभाग आणि नगरपरिषद यांच्या संयुक्त प्रयत्नांनी हे काम हाती घेतल्यास गडाचे ऐतिहासिक सौंदर्य आणि सुरक्षितता कायम राहील. नेहरू उद्यान, मयूर उद्यान या दोन उद्यानांकडे दुर्लक्ष दिसून येते. .उद्यानांचे नूतनीकरण आणि सुशोभीकरण केल्यास नागरिक आणि पर्यटक दोघांनाही विरंगुळ्यासाठी सुंदर ठिकाणे मिळतील. शिवतीर्थ उद्यानाचे विकासकाम पूर्ण झाल्याने ते आता नागरिकांसाठी आकर्षण ठरत आहे. अंतर्गत रस्त्यांची दुरुस्ती करणे, स्वच्छतेबरोबरच पुरेशी स्वच्छतागृहे उभारणे गरजेचे आहे. .ऐतिहासिक पावनगडाकडे दुर्लक्ष पन्हाळ्याजवळील पावनगड ऐतिहासिकदृष्ट्या महत्त्वाचा गड आहे; परंतु नगरपरिषद आणि स्थानिक गाईडकडून या गडाकडे दुर्लक्ष झाले आहे. पर्यटकांना पन्हाळ्याबरोबरच पावनगडाचीही माहिती मिळावी, यासाठी प्रश्न पर्यटन वाढीसाठी ठोस उपाययोजना नाही पार्किंग व्यवस्था, स्वच्छतागृह पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न गंभीर धोकादायक रस्त्याला पर्यायी मार्गाची गरज सुसज्ज शासकीय रुग्णालयाची गरज सद्य:स्थिती पर्यटन वाढीसाठी उपाययोजना करण्याबाबत दुर्लक्ष अपुरी पार्किंग व्यवस्था व स्वच्छतागृहे तीनच दिवस तोही अपुरा पिण्याच्या पाण्याचा पुरवठा पर्यायी मार्गाची चर्चाच; .धोकादायक रस्त्यावरूनच वाहतूक शासकीय ग्रामीण रुग्णालयात कर्मचाऱ्यासह सुविधांचाही अभाव उपाययोजना पर्यटन वाढीसाठी जाहिरात, पुरेशा सुविधा व मार्गदर्शक केंद्र उभारणे सुसज्ज बगीचे, पार्किंग व स्वच्छतागृहांची निर्मिती करणे अद्ययावत पंप व नियोजनातून पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न सोडवणे मंत्रालयातील प्रस्ताव मंजूर करून पर्यायी मार्गाचे काम शक्य शासकीय ग्रामीण रुग्णालयात सुविधांसह कर्मचाऱ्यासाठी प्रयत्न करणे ऐतिहासिक पन्हाळगडाची ओळख असलेला चार दरवाजा पुन्हा उभा राहिला पाहिजे. .तसेच रस्ता, पाणी आणि गडाची तटबंदीची दुरुस्ती होणे आवश्यक आहे. त्याचबरोबर पन्हाळगडावर येणाऱ्या पर्यटकांना व शासकीय कामासाठी येणाऱ्या नागरिकांसाठी आवश्यक सुविधा निर्माण करणे गरजेचे आहे. - भीमराव काशीद, सेवानिवृत्त पोलिसपाटील, पन्हाळा ऐतिहासिकदृष्ट्या महत्त्वाचा असलेल्या व पन्हाळा नगरपरिषदेच्या हद्दीतील पावनगडाकडे जाणारा रस्ता, नागरिक व पर्यटकांसाठी स्वच्छतागृहांची निर्मिती करणे गरजेचे आहे. .तसेच येथील नागरिकांच्या रोजगार निर्मितीसाठी गाईड लोकांच्या माध्यमातून पर्यटकांना पावनगडाकडे वळवणे गरजेचे आहे. आसिफ मुजावर, नागरिक, पावनगड पस्तीस वर्षांपासून पन्हाळगडावर येणाऱ्या रस्त्यासाठी पर्यायी रस्त्याची मागणी आम्ही करत आहोत. अलीकडेच येथील ब्रिटिश काळापासूनचा रस्ता पावसाळ्यात खचून व दरडी कोसळून धोकादायक बनला. त्यानंतर पर्यायी रस्त्यासाठी सार्वजनिक बांधकाम विभागामार्फत प्रस्ताव बनवून तो मंत्रालयात पाठवला आहे. तो मंजूर करण्यासाठी लोकप्रतिनिधींच्या माध्यमातून प्रयत्न होणे गरजेचे आहे. - रमेश स्वामी, ज्येष्ठ नागरिक, पन्हाळा.सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Panhala Fort: “ऐतिहासिक पन्हाळगड वैभवाने तेजस्वी, पण विकासकामे अंध:कारा! पन्हाळा पर्यटनाची ‘अडकलेली कहाणी’

Related Stories