Premium|Marathi Newspaper : तुमच्या घरी मराठी वृत्तपत्र येते?

संतोष कुडलेवर्तमानपत्र हे केवळ सभोवतालच्या घडामोडी आणि बातम्या जाणून घेण्याचे साधन नाही, तर ते कुटुंबासाठी भाषासंस्कार आणि विचारसंस्कार करणारे साधन असते. घरातल्या टेबलवर रोज सकाळी येणारे मराठी वर्तमानपत्र म्हणजे कुटुंबाचे पोषण, वैचारिक खाद्य आणि संस्कृतीचे वाहक आहे. .गेली २५ वर्षे मी मराठी दैनिकाच्या वितरण विभागात काम करतो आहे. हे काम करत असताना आलेल्या अनुभवातून माझे काही विचार मांडण्याचा प्रयत्न इथे केला आहे.मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाला म्हणून आपण विजयी जल्लोष केला खरा, पण तुमच्या घरी मराठी वर्तमानपत्र येते का? हा प्रश्न सध्या प्रत्येक मराठी माणसाने स्वतःला विचारायची वेळ आली आहे. गेल्या १५-२० वर्षांत महाराष्ट्रातील मराठी शाळांची स्थिती खालावली आहे, कारण पालकांची मानसिकता बदलली आहे. आपल्याकडे इंग्रजी भाषा बुद्धिमत्तेशी जोडली जाते आणि त्यातून ‘इंग्रजी शिक्षण म्हणजे उज्ज्वल भविष्यासाठी यशाची गुरुकिल्ली’ असा समज बळावत गेला आहे. इंग्रजीच्या गरजेवर भर दिला गेला खरा, पण त्यासाठी कळत-नकळत मराठीकडे दुर्लक्ष झाले. .Premium|Urban development: भारतातील रंग उद्योगाची वाढ; शहरीकरण आणि नवीन रंगांच्या मागणीचा प्रभाव.शासनाच्या उदासीनतेमुळे मराठी शाळांची गुणवत्ता सुधारण्याकडे दुर्लक्ष झाले, आणि त्याचवेळी व्यावसायिक दृष्टिकोनातून इंग्रजी शाळांचे जाळे झपाट्याने विस्तारले. या व्यवस्थेतून तयार झालेल्या आजच्या पिढीला मराठीत संवाद साधता येत नाही. त्यांना मराठीतील अनेक शब्द माहितीच नाहीत. काहीजणांच्या बाबतीत केवळ सोशल मीडियावरील फॉरवर्डेड मेसेजपुरतेच मराठी वाचन मर्यादित झाले आहे. या परिस्थितीला पालकही तेवढेच जबाबदार आहेत. या पार्श्वभूमीवर मराठी वृत्तपत्रांचे महत्त्व अधोरेखित होते.आज जे पालक वयाच्या ३५-४५च्या टप्प्यावर आहेत, त्यांनी एकदा स्वतःच्या शालेय जीवनातील वर्तमानपत्राचे योगदान आठवावे. बालमित्र, चिंटू, चांदोबा, बोधकथा वाचत मोठे होताना कधी मनोरंजन, कधी राजकीय, कधी सामाजिक विचार मांडणाऱ्या मराठी लेख/ बातम्या त्यांनी वाचल्या असतील. त्यातूनच विचार करण्याची सवय, अभिव्यक्तीची शैली आणि भाषेचे सौंदर्य आत्मसात केले असेल. पण आजच्या मुलांना हे वाचनसंस्कार कुठून मिळणार? आज मुले टीव्ही आणि सोशल मीडियावर अवलंबून आहेत..टीव्ही आणि सोशल मीडिया ही माहितीची साधने नक्कीच आहे, परंतु वेगाच्या स्पर्धेत सत्यतेची जबाबदारी वर्तमानपत्राच्या तुलनेत या माध्यमांवर खूप कमी आहे, याचे भान कोण ठेवणार? एकच बातमी हजार वेळा, वेगवेगळ्या टीव्ही आणि सोशल माध्यमांद्वारे आपल्यावर येऊन आदळते. त्यातील वेगवेगळी आणि अपुरी माहिती यांमुळे निर्माण होणाऱ्या गोंधळामुळे नव्या पिढीच्या विचारक्षमतेवर, अभिव्यक्ती सामर्थ्यावर परिणाम होतो आहे. याउलट वर्तमानपत्रातील बातम्या एक अभ्यासपूर्ण प्रक्रिया पार करून वाचकांपर्यंत पोहोचतात. संशोधन, लेखन, संपादन, तथ्य पडताळणी आणि योग्य मांडणी ही प्रक्रिया वर्तमानपत्राचा विश्वसार्हतेचा कणा असते.वर्तमानपत्र हे केवळ सभोवतालच्या घडामोडी आणि बातम्या जाणून घेण्याचे साधन नाही, तर ते कुटुंबासाठी भाषासंस्कार आणि विचारसंस्कार करणारे साधन असते. घरातल्या टेबलवर रोज सकाळी येणारे मराठी वर्तमानपत्र म्हणजे कुटुंबाचे भाषेचे पोषण, वैचारिक खाद्य आणि संस्कृतीचे वाहक आहे. आपल्या घरात येणारे वर्तमानपत्र हे एकप्रकारे आपल्या सुसंकृत समृद्धीचे पहिले लक्षण असते. ‘आपल्या घरी कोणते मराठी वर्तमानपत्र येते?’ या प्रश्नाचे उत्तर आपण अभिमानाने दिले पाहिजे. कारण हाच आपल्या घरातील अवांतर वाचनसंस्कारांचा आरंभबिंदू असतो..भाषेच्या संरक्षणासाठी सोशल मीडियावर कॉमेंट्स करून उपयोग नाही, तर कृती हवी. ती कृती म्हणजे मुलांशी मराठीत संवाद, मराठी पुस्तके वाचायला लावणे, त्यांना रोजचे मराठी वर्तमानपत्र वाचण्याची सवय लावणे. घरात एका कोपऱ्यात मराठी वर्तमानपत्राची उपलब्धता म्हणजे आपली भाषिक नाळ टिकवून ठेवण्याचे मूळ साधन आहे. भाषा टिकते ती वापरातून आणि वाचनातून. सोशल मीडियावर मराठी भाषा संवर्धनावर छाती बडवणारे काहीजण स्वतःच्या घरात मराठी वर्तमानपत्र येऊ देत नसतील, तर भाषेची लढाई ते त्यांचा घरच्या दरवाजातच हरत आहेत. म्हणूनच, भाषिक अस्मितेबाबत सोशल मीडियावर वाद घालण्याऐवजी आपल्या घरी मराठी वर्तमानपत्र आणून सुरुवात केली.(संतोष कुडले पुणेस्थित वरिष्ठ व्यवस्थापक (वितरण-इव्हेंट) आहेत.).सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.