पुणे विद्यापीठाचा परीक्षेच्या कामातील मानधनाबाबत मोठा निर्णय 

पुणे ः सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या कार्यक्षेत्रात सात लाख विद्यार्थी, हजाराच्या जवळपास महाविद्यालये, परीक्षेच्या प्रक्रियेत सहभागी होणारे सुमारे 10 हजारापेक्षा जास्त प्राध्यापक आणि तेवढेच कर्मचारी व इतर अधिकारी आहेत. पण कोरोनामुळे परीक्षा होणार की नाही याचीच शाश्‍वती नसल्याने पुणे विद्यापीठाने परीक्षेच्या कामाच्या मानधनात कपात करण्याचा निर्णय घेतला. त्यामुळे प्राध्यापकांनाही वाढीव मानधनावर पाणी सोडायची वेळ आली आहे.

खडकवासला धरणातून पुन्हा विसर्ग वाढवला

राज्यातील इतर विद्यापीठांपेक्षा पुणे विद्यापीठाचा कारभार बराच मोठा आहे. विद्यार्थ्यांकडून येणाऱ्या परीक्षा शुल्कातून विद्यापीठाला वर्षाकाढी सुमारे 45 कोटी रुपये मिळतात. दर, दरवर्षी सुमारे 100 कोटीचा खर्च होतो. प्रश्‍नपत्रीका काढणे, परीक्षेसाठी पर्यवेक्षक म्हणून काम करणे, उत्तरपत्रीका तपासणी, परीक्षा केंद्राचे पर्यवेक्षक, भरारी पथक, पॅक्‍टीकल परीक्षा घेणे, त्याचे पर्यवेक्षण करणे यासह अनेक प्रकारच्या जबाबदाऱ्यांना मानधन दिले जाते. 2008-09 पासून या मानधनात वाढ झालेली नव्हती. त्यामुळे विद्यापीठाने ऑक्‍टोबर 2019 पासून 15 ते 20 टक्के वाढ करण्याचा निर्णय घेतला होता.

गेल्या वर्षीपासून याची अंमलबजावणी सुरू झाली होती. मात्र, विद्यापीठाने आमच्या परीक्षाच घेतलेल्या नाहीत तर आम्ही शुल्क का भरावे म्हणून काही विद्यार्थी संघटनांनी उच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली आहे. असे असताना परीक्षेचे मानधन वाटप झाल्यास मोठा फटका पुणे विद्यापीठाला बसण्याची शक्‍यता आहे. त्यामुळे नुकत्याच झालेल्या व्यवस्थापन परिषदेच्या बैठकीत ऑक्‍टोबर 2019 पासून देण्यात येणाऱ्या वाढीव मानधनाला एप्रिल/2020, ऑक्‍टोबर/ नोव्हेंबर 2020या दोन सत्रांसाठी ब्रेक लावण्यात आला आहे.

परीक्षा मंडळाचे संचालक डॉ. महेश काकडे म्हणाले, ""एका सत्रामध्ये साधारणपणे 22 ते 24 लाख उत्तरपत्रीका तपासल्या जातात. त्यासाठी मोठी यंत्रणा काम करत असते, यासाठी मानधन दिले जाते. मात्र, कोरोनामुळे परीक्षा शुल्क परत करावे यासाठी उच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली आहे. तेथे काय निर्णय होतो हे माहिती नसल्याने विद्यापीठाने खर्चात कपात करण्यासाठी ऑक्‍टोबर 2019 पासून देण्यात येणारे सुधारीत मानधन स्थगीत करण्याचा निर्णय व्यवस्थापन परिषदेच्या बैठकीत चर्चा करून घेण्यात आला आहे.''

परीक्षेच्या कामासाठी आम्हाला मानधन दिले जाते. नव्या धोरणानुसार साधारणपणे 20 टक्‍के वाढ झाली होती. मात्र, यंदाची स्थिती वेगळी असल्याने पुणे विद्यापीठाने मानधन कपात करण्याचा निर्णय घेतला असावा. विद्यापीठाचा एक घटक म्हणून याचे आम्ही स्वागतच करू. मानधन कमी झाले म्हणूून कामावर कोणताही परिणाम होणार नाही.''
प्राध्यापक, पुणे विद्यापीठ

छोट्या आकाराचा सुखकर्ता ठरले मोठ्या आकाराचा विघ्नहर्ता

परीक्षा प्रक्रियेतील मनुष्यबळ - सुमारे 20000
प्राध्यापकांची संख्या - सुमारे 11000
एका सत्रातील उत्तरपत्रीका - 22 लाख ते 24 लाख
एकुण विषय - 5800

वेगवेगळ्या कामांसाठी मिळणारे मानधन
वर्ग एक व दोनसाठी प्रवास भत्ता - 650 रुपये
वर्ग तीन व चारसाठी प्रवास भत्ता - 520 ते 390 रुपये
पेपर तपासणी - 26 रुपये
पेपर सेटिंग - 340 ते 886
प्रॅक्‍टीकलसाठी पेपर सेटिंग - 340 ते 715
समन्वयक - 2000
सहाय्यक समन्वयक - 1000
वरिष्ठ पर्यवेक्षक - 200 ते 260
लिपीक कामकाज 40 ते 200

(Edited by : Sagar Diliprao Shelar)