‘पोलिसिंग’चे रोबो गेले कुणीकडे?

पुणे - बाँबचा शोध घेऊन तो नष्ट करण्यासाठी आणलेला ‘दक्ष’ रोबो आणि शहरातील वाहतूक नियमनासाठी वाहतूक पोलिसांना मदतीचा हात देणारा ‘रोडियो’ रोबो. हे दोन्ही रोबो मागील वर्षी पोलिस दलामध्ये दाखल झाले होते. या ‘स्मार्ट पोलिसिंग’बद्दल पुणेकरांमध्ये चर्चाही चांगलीच रंगली. प्रायोगिक तत्त्वावर रोबोंची चाचणीही झाली. एक वर्षानंतर ‘दक्ष’, ‘रोडिओ’ रोबो नेमके गेले कुठे आणि ते सध्या काय करताहेत, असा प्रश्‍न उपस्थित होऊ लागला आहे.

बाँबस्फोटाच्या घटना थांबविण्यासाठी आणि पुणेकरांच्या सुरक्षिततेसाठी बाँबशोधक व नाशक पथक (बीडीडीएस) अधिक सक्षम असावे, यासाठी तत्कालीन पोलिस आयुक्त रश्‍मी शुक्‍ला यांनी या पथकासाठी ‘रोबो’ घेण्याची प्रक्रिया सुरू केली होती. त्यासाठी ‘डीआरडीओ’समवेत पत्रव्यवहार केला होता. या पार्श्‍वभूमीवर पोलिस आयुक्त डॉ. के. वेंकटेशम यांनी पुणे पोलिस दलामध्ये नवीन सदस्य दाखल होणार असल्याचे सांगत ‘दक्ष’ रोबोविषयीचे ट्विट केले होते. त्यानंतर काही दिवसांतच ‘बीडीडीएस’च्या कार्यालयामध्ये ‘दक्ष’ दाखल झाला होता. रोबोचे पुढे काय झाले, याबाबत ‘बीडीडीएस’चे पोलिस निरीक्षक विजय बाजारे म्हणाले, ‘‘डीआरडीओ’ने प्रात्यक्षिक व चाचणी करण्याच्या उद्देशाने आम्हाला संबंधित रोबो दिला होता. बाँब शोधून तो निकामी करण्यासाठी त्याचा चांगला उपयोग होत असल्याचे चाचणीमध्ये निदर्शनास आले. परंतु, रोबो मोठा असल्याने तो छोट्या जागा, अडचणीच्या ठिकाणी जाऊ शकत नव्हता. ठरल्यानुसार सहा महिन्यांनी त्यांनी रोबा परत नेला.’’

दरम्यान, वाहतूक शाखेमध्येही एका संस्थेच्या विद्यार्थ्यांनी बनविलेल्या ‘रोडिओ’ या रोबोचे प्रात्यक्षिक दाखविण्यात आले होते. संबंधित रोबो चौकांमध्ये थांबून ऊन, वारा, पावसामध्ये कशा पद्धतीने वाहतूक नियमन करेल, याविषयी त्या वेळी सांगण्यात आले होते. त्यानंतर हा रोबोही पुन्हा दिसला नाही. हा रोबोही केवळ प्रात्यक्षिकापुरताच आणण्यात आल्याचे पोलिस अधिकाऱ्यांनी सांगितले. 

संबंधित रोबो हा एका संस्थेच्या विद्यार्थ्यांनी तयार केला होता. प्रात्यक्षिक दाखविण्यासाठी तो वाहतूक शाखेकडे आणण्यात आला होता. प्रात्यक्षिक झाल्यानंतर तो परत नेण्यात आला. सद्यःस्थितीमध्ये रोबोद्वारे वाहतूक नियमन करणे अवघड आहे.
- पंकज देशमुख, पोलिस उपायुक्त, वाहतूक शाखा